Gözün Yapısı ve Hastalıkları
1. PİTOSİZ: Üst göz kapağının düşükliğüneyeya kapak aralığının azalmasına ptosiz denir. Üst göz kapağının çalışmasını hasta başını yukarı kaldırarak veya kaşlarını kaldırarak telafi etmek ister.
2. BLEFAROSPAZM: Orbikülaris kasının istemsiz olarak kuvvetli kasılmasıyla ortaya çıkan patolojik durumdur. Orbikülaris kasının yalnızca bazı liflerinin titreme şeklinde kasılmasına fassiküler blef-arospazm (göz semirmesi) denir. Ruhsal ve fiziksel yorgunlukta sık olur. Göz kırpmasının aşırılaşmış, tik haline dönüşmüş şekline klonik blefarospazm denir.
3. ENTROPİYUM: Göz kapaklarının serbest kenarlarının içe dönmesine entropiyum, göz kapaklarının serbest kenarlarının dışa dönmesine ektro-piyum denir. Genellikle alt kapaktadır.
4. BLEFARİT (Kapak kenarı iltihabı): Kıl fo
likülleriyle kapak serbest kenarı bezlerinin (Mol ve Zeiss) genellikle stafilokoksik süppüratif iltihabıdır. Kapak kenarı kırmızı, ödemli ve ülserlidir. Kapak kenarının ter bezleri olan moll bezlerinin retansiyon kistleridir. Bunlar serbest kenarda toplu iğne başı büyüklüğünde saydam küçük kistlerdir. Delinerek tedavi edilirler. Zeiss bezlerinin iltihabına dış arpacık {Hordoleum eksternum) denir. Kapakta lokalize ödem, kırmızılık ve ağrı vardır. Bir kaç gün sonra ödemin ortasında sarı bir nokta oluşur. Buradan irin boşalır, hasta rahatlar. Tedavide sıcak pansuman ve antibiyotikli göz pomat ve damlaları kullanılır.
5. KONJONKTİVİT: Konjonktiva iltihabı olan konjonktivitler genel olarak akut ve kronik olarak ikiye ayrılır. Akut konjonktivitte gözde yanma, batma ve ağrı vardır. Gözler kıpkırmızıdır. Etken bak-teriyel, viral ve mantar enfeksiyonlarına bağlı olabilir. Allerjen madde ve ultraviyole ışını gibi enfeksiyöz olmayan, akut gelişen konjonktivitler de vardır. Al-lerjik konjonktivitler daha çok antijenin doğrudan doğruya konjontivayla temas ettiği durumlarda görülür. Tedavide allerjik etkenin kaldırılması yeterlidir. Enfeksiyon durumlarında nedene göre antibiyotik uygulanır.
Basit kronik konjonktivit gözde kaşınma, yanma, yabancı cisim hissi, kızarıklık şeklinde olup bunlar dikkat isteyen işlerde çalışma ve günün ilerlemiş saatlerinde daha da artarlar. Etken olarak düzeltilmemiş kırılma kusurları, toz, güneş, deniz suyu irritasyonları en sık görülenlerdir. Tedavi dinlendirici göz ban-yolarıyla yapılır.
6. PTERİJİYUM: Konjonktivanın korneaya ilerlemesi şeklinde olur. Pterijiyum kornea merkezinden öteye geçmez. Kırsal alanda kuvvvetli rüzgarlı, tozlu ve kuru bölgelerde yaşayanlarda daha sık görülür. Pterijiyumun nedeni, kapak aralığına rastlayan kısımda kornea epiteli ve Bowman zarının dejene-ressansına bir reaksiyon olarak görülen konjonktiva hiperplazisidir. Küçük olduğunda tedavisi gerekmi-yebilir. Özellikle ilerleyici tiplerinde cerrahi yöntemle çıkartılır.
7. KORNEA ÜLSERLERİ: Basit kornea ülserleri küçük travmalardan sonra olur. Tırnak değmesi, ağaç dalı batması gibi. Ağrı, fotofobi, göz yaşarması, derin kanlanma vardır. Kornea ülserlerinde kesinlikle kortizonlu göz damla ve pomatları kullanılmamalıdır. Antibiyotikli göz pomadı sürüldükten sonra epitelizasyonu çabuklaştırmak için göz kapalı tutulur. Günde bir defa göz pansumanının değiştirilip, ilaç uygulanması yeterlidir. Sürekli takılan temas camlan da kornea ülserlerinin tedavisinde başarıyla kullanılmaktadır.
8. STRABİSMUS (Şaşılık): İki gözün uzaktaki bir cisme baktıklarında, optik eksenlerinin paralelliklerinin bozulmasına şaşılık denir. Tedavi kaymanın düzeltilmesi şeklindedir.
