Hiçbir şikayete neden olmadığı, hastayı doktora yönlendirecek bir belirti vermediği için, tıp literatüründe ‘sessiz iskemi’ olarak ifade edilen gizli kalp hastalığı, özellikle orta yaş üzeri kadınları tehdit ediyor.
“Bu hastalığa ‘gizli kalp hastalığı’ veya ‘sessiz iskemi’ denilmesinin nedeni hiçbir şikayete neden olmaması, hastayı doktora yönlendirecek bir belirti vermemesidir. Ancak bazen çabuk yorulma, hazımsızlık gibi kalp hastalığından şüphelendirmeyecek hafif yakınmalar olabilir” diyen Anadolu Sağlık Merkezi’nden Kardiyoloji Uzmanı Doç. Dr. Enis Oğuz, gizli kalp hastalığı hakkında şu bilgileri verdi:
GENÇLERDE NADİR GÖRÜLÜYOR
Sessiz iskemi; şeker hastalığı olanlarda, kadınlarda ve 65 yaş üzerindeki her iki cinste daha sık görülme eğilimindedir. Koroner yetmezliği adını verdiğimiz damar sertliğine (Ateroskleroz) bağlı, kalp kasını besleyen damarlarda daralmayla seyreden hastalığın özel bir formu olduğundan ateroskleroza ait risk faktörleri sessiz iskemi için de geçerlidir. Baba, erkek kardeş gibi birinci derecede erkek yakınlarda 55 yaşından önce, anne, kız kardeş gibi kadın yakınlarda 65 yaşından önce koroner kalp hastalığı ortaya çıkmış ise bu durum o kişide bu hastalığın oluşma riskini arttıran bir faktördür.
Şeker hastalığı tansiyon yüksekliği, sigara kullanımı, kolesterol yüksekliği gibi faktörler sessiz iskemi hastalığının oluşmasında rol oynayan önemli faktörler olmakla birlikte erkeklerde 45, kadınlarda menopozdan sonra görülme oranı artmaktadır.
ŞEKER HASTALIĞI ÖNEMLİ BİR RİSK
Koroner yetmezliğinin bir klinik formu olan sessiz iskemi kadınlarda doğurganlık çağında çok nadir görülür. Eğer şeker hastalığı, yoğun ailevi yatkınlık, kontrolsüz tansiyon ve kolesterol yüksekliği gibi damar sertliğinin erken başlamasına neden olan faktörler yoksa hamilelikte özel bir önlem alma gereği yoktur.
Bu hastalıkta erken teşhis çok önemlidir. Koroner damarlarda önemli derecede darlık olduğu halde hasta yakınmasızdır. Hastayı uyaran bir şikayet olmadığından farkında olmadan kalp krizi geçirme riski altındadır. Teşhis için efor testi, ritm holteri (24 saatlik EKG kaydı), stres ekokardiyografi ve çok kesitli bilgisayarlı tomografi gibi riski az olan tetkiklerden yararlanılır. Bu tetkikler hastalık varlığı şüphesi doğurursa koroner anjiyografi gibi ileri tetkiklerle tanı kesinleştirilir.
Yapılan tetkikler sonucu ‘sessiz iskemi’ tanısı konan hastalarda şeker hastalığı varsa kan şekerinin iyi kontrol edilmesi, tansiyon ve kolesterol yüksekliğinin etkin tedavisi, sigara kullanılıyorsa bırakılması, fazla kilosu varsa azaltmaya yönelik tedbirler alınması ve doktor tarafından önerilen ilaçların düzenli kullanılması önemlidir.
KRİZDEN ÖNCE TEDAVİ BAŞARIYI ETKİLER
Sessiz iskemide ilaç tedavisi ve risk faktörlerinin azaltılmasına yönelik tedbirler dışında, eğer anjiyografi yapılmış ise burada saptanan damar darlıkları ve kalp kasının kasılma fonksiyonu değerlendirilip koroner balon, stent veya by-pass operasyonu gibi tedavi yöntemleri de uygulanabilmektedir. Kalp kasında hasara neden olacak ağır bir kalp krizi geçirmeden erken teşhis edildiğinde tedavi yöntemlerinin başarı oranı yüksektir.