Gen Bağlantısı
MORGAN çaprazlama deneylerinde sirke sineğinin birçok farklı mutantını kullandı. Bir türün yabanıl formu, onun doğal koşullarda belirginleşen fenotipidir. Yabanıl tipin sembolü olarak artı (+) işareti kullanılır. Mutasyona uğrayan alel için mutantın ingilizce adının baş harfleri kullanılır. Çeşitli özelliklerin kalıtılmasını inceleyen MORGAN yabanıl formu black/ves-tigial (b/vg) mutantı ile çaprazladı; bu mutant siyah renkli ve kanatları körelmişti. Yabanıl tip gri olup uzun kanatlıdır. Böyle bir dihibrit çaprazlamanın Fj dölünün tüm bireyleri MENDEL’in uniformite kuralı gereği benzerdir. Yani yabanıl forma benzerler. Yabanıl tipin kanat şekli ve vücut rengini belirleyen alelleri dominanttır. Genlerin serbestçe kombine edilebilirlikleri yasasına bağlı olarak, F, melez erkeğinin, vestigial ve siyah bir dişi mutanda geriye çaprazlanması sonucunda dört fenotip ortaya çıkabilirdi; bunlar uzunkanatlı/gri renkli; vestigial/gri renkli; uzunkanatlı/siyah renkli ve vestigial/gri renkli hayvanlar olmalıydı
MORGAN bu beklentinin aksine, sadece atasal dölün, her iki ırkına uyan iki fenotip, yani uzunkanatlı/gri renkli ve vestigial/siyah renkli sinekleri elde etmişti. F, melezi dihibrit kalıtımda beklendiği gibi dört değil sadece iki gamet hücre tipi oluşturmuştu. Yani sirke sineğinin bazı genlerinde, kalıtım faktörlerinin serbestçe kombine edilebildikleri gözlendiği halde, burada MENDEL’in 3. Yasası geçerli olamıyordu.
MORGAN bu sapmayı, yabanıl tipin uygun her iki aleli ve mutanttaki black ve vestigiallik genlerinin, aynı kromozomda bulundukları varsayımı ile açıklayabilmişti. Bir kromozomun üzerindeki bütün genler topluca bir bağlantı grubunu oluşturur. Çaprazlama deneylerinde çok sayıdaki genin denetimi nedeniyle D. mela-nogaster’de haploit kromozom setindeki kadar, yani dört bağlantı grubu oluşturulur.
Yine birçok organizmada haploit setteki kromozom kadar, bağlantı grubu oluşturulduğu kanıtlanmıştır. Mesela Drosophila virilis altı bağlantı grubuna sahiptir.
Sözü edilen durumlarda MENDEL’in, genlerin serbestçe kombine edildiklerini gösteren 3. Yasası geçerli değildir. Buna bağlı olarak kuralı şu şeklide ifade etmek mümkündür: Serbestçe kombine edilebilen genler, ancak farklı kromozomlarda ise MENDEL’in 3. yasasına uyarlar; aynı bağlantı grubunda bulunan genler için, bu söz konusu değildir.
