Gebelik ile ilgili genel bilgiler

Gebelikte burun kanamaları neden olur ?
Gebelikte burun kanamaları burun da­marlarının duvarlarının incelmesine bağlı ortaya çıkabilir. İlerleyen gebelik ayların­da ise, ani tansiyon yükselmesinin bir be­lirtisi olabilir. Bu yüzden gebelikte bu­run kanaması ile karşılaşıldığında ilk fVajjua önce gebe­nin tansi­yonu öl­çülmelidir. Tansiyon normal ise bir Kulak-Burun-Boğaz Uzmanından yardım alın­malıdır.

Gebeliğin başlarında ara sıra hissedilen hafif kasık sancıları, ne manaya gelir ?
Bu sancılar, rahimin büyümesine bağlı sancılardır. Arada sırada, gelip geçici ka­rakterdedir. Fakat bazen düşük tehdidin­de, başlangıçta bu tür ağrılar oluşabilir. Bunun ayrımı için, mutlaka gebeler he­kimleri ile görüşmelidir.

İlk üç ayda görülen vajinadan kan gel­mesinin sebepleri nelerdir ?
Gebeliğin ilk üç ayında düşük tehdidi, dış gebelik, anne rahminde bebek ölümü, mol gebe­liği (halk arasında üzüm gebeliği de denilen anormal bir gebelik şekli) nedeni ile vajinadan kan gelebilir.
Ayrıca gebeliğin en başlarında, ceninin rahme yuvalanma aşamasında da lekeler şeklinde kanama gelir. Bu tür kanamalara hak arasında “üste görme” denir.

İlk üç ayda doktora hemen başvurul­masını gerektiren acil durumlar neler­dir ?
-Kasık sancısı
-Hazneden (vajinadan) gelen kanama
-Günde 3 kereden fazla kusma
-İdrar yaparken yanma, sık idrara çıkma
-Ateşli hastalık
-Hazneden (vajinadan) iltihaplı akıntı gelmesi .

Gebeliğin ikinci üç ayında sıkça karşı­laşılan şikayetler nelerdir ?
-Mide yanmaları
-Bacak krampları
-Sırt ağrıları
-Ellerde uyuşmalar
-Uykusuzluk
-Hazımsızlık ve kabızlık şikayetlerinde artma
-Cilt çadakları ve cilt renginde koyu­laşma.

Gebeler, bebek hareketlerini en erken ne zaman hisseder ?
Gebeler bebek hareketlerini, ilk gebelikle­rinde, genellikle 5. ayda fark etmeye baş­larlar. Daha sonra gebelik sayısı arttıkça daha erken aylarda da hissedebilirler.

Gebelikte rahat uyuma şekli nasıl olmalıdır ?
Gebeliğin ilerleyen aylarında gebeler yatakta uyurken giderek rahatsız olmaya başlar­lar. Bu rahatsızlıkları azaltmak için yumuşak yastıklardan faydalanabilir.
Gebeler için en uygun yatış pozisyonu, yan yatıştır. Özellikle son aylarda sol yan yatış önerilir. Bu sırada başın altına 2-3 yastık, bacakların arasına bir yastık ve ihti­yaca göre kollar arasına ve sırta bir yastık yerleştirilebilir.
Gebelikte kesinlikle yüzüstü yatış yasaklanır.

Gebelikte mide yanmaları neden olur ?
Mide yanmaları; bü­yüyen rahmin mideyi yu­karı doğru itmesiyle mide ile yemek borusu arasın­daki kapak sisteminin bo­zulması sonucu, mide asi­dinin yemek borusuna kaçması sebebiyle ortaya çıkar. Bu yüzden gebelerin az-az ve sık-sık beslenmeleri,gece 2-3 yastıkla uyumaları gibi önlemler tavsiye edilir. Gebelikte bu yanmalara kar­şı güvenle kullanılan bazı ilaçlarla tedavi sağlanabilir.

Renkli (ayrıntılı) ultrosonografî ne zaman yaptırılmalıdır ?
Bu inceleme sırasında bebeğin genel vücut yapısı ve iç organları daha ayrıntılı görüntülenebilir. Ayrıca anneden bebeğe giden kan akımlarının normal seviyede olup olmadığı araştırılır.
Normal seyreden gebelerde gebeliğin 22-26. haftaları arasında bir kez yapılabilir.
Riskli gebelerde ise, zamanı doktor tara­fından, sorunun ciddiyetine göre ayarlanır.

Gebelerdeki çarpıntı varsa
Gebelerde sık rastlanan şikayetlerden biri de çarpıntıdır. Çarpıntı, kansızlığın belirtilerinden biridir. Ayrıca bazı kalp has­talıklarının belirtilerinden biri de çarpıntı olduğu için, gebelerin bu şikayetleri oldu­ğunda, Dahiliye veya Kardiyoloji uzmanı tarafından da tetkik edilmeleri gerekir.

Gebelikte vücutta şişmeler varsa
Gebelik hormonları, dokular arasında sıvı tutulumuna yol açar. Ayrıca büyüyen rah­min yaptığı baskı ile dolaşımın zorlaşması da, özellikle bacaklarda şişmelere neden olur.
Gebelik zehir­lenmesi bulguların­dan biri de vücutta şişmelerdir. Bunun ayrımında da idrar tahli­linde protein kaybının olup olmadığına bakı­lır. Ayrıca gebe, tansiyon takibine alınır.

Vajinadan gelen akıntılar bir soruna işaret eder mi ?
Gebelerde normal vajinal akıntıların mik­tarı ve kıvamı artar. Fakat bu akıntıların rengi koyu sarı, gri, yeşil olursa veya peynirimsi bir görüntü alırsa ve kötü kokulu olursa, o zaman bir enfeksiyona işaret eder ve bu durumda mutlaka tedavi gerekir. Zamanında bu akıntılar tedavi edil­mezse, vajinadaki enfeksiyon yukarı rah­me doğru ilerler ve suların erken gelme­sine ve neticede erken doğuma yol açabilir.

Gebelikte göğüslerden süt gelmesi normal midir ?
Normalde gebeler doğum yaptıktan sonra göğüslerinden süt gelmeye başlar. Bazen gebeliğin 3. ayından itibaren de göğüslerden süt gelebilir. Bu anormal ve kor­kulacak bir durum değildir.

Gebeler neden sık idrara çıkar ?
Gebeliğin ilk aylarında büyüyen rahmin idrar torbasına bası yap­ması, sık idrara çıkmaya yol açar.
Son aylarda ise bebeğin başının idrar torbasını sıkıştırması ile ortaya çıkar. Gebeler idrar yapma ihtiyacı duyduklarında idrar yapmayı geciktirmeleri kesinlikle yanlıştır. Uzun süre bu ihtiyaç geciktirilirse, idrar yolu iltihabı gelişme ihtimali artar.

Bel ve kalçalarda ani batma şeklinde görülen ağrılar, bir tehlike işareti olabilir mi ?
Bu şikayete rahmin büyümesi sonucu bel ve bacağa giden sinirlere baskı oluşması yol açar. Çoğu gebe, bu durumdan korkmaktadır. Korkulacak bir durum değildir.
Dinleme ve ağrılı bölgeye masaj gebeyi rahatlatır.
Ayrıca gebeliğin sonuna doğru, doğum zamanına yaklaştıkça çatı kemikleri arasındaki eklemlerde ve bel omurları arasında­ki eklemlerde de gevşemeler olur. Bu gev­şemeler de bel ve kalça ağrılarına yolaçar.

Gebelikte varisi olanlar nelere dikkat etmelidir ?
Gebelikte toplar damarlarda varis gelişimine eğilim artar veya önceden var olan varisler gebelikte daha da ilerler. Bu yüzden gebelik sırasında varisi olanların, mutlaka kendilerine uygun varis çorapları giyinmeleri gerekir.
Ayrıca uzun süre ha­reket etmeden ayakta durmaktan kaçınmalı, otururken ayaklarını sarkıtmamak için, vücut seviyesinde olacak kadar yükseğe kaldırmaları gerekir.

Gebelerde yorgunluk,aşırı uyku veya uykusuzluk normal midir ?
Çoğu gebe, gebeliğin baş­laması ile birlikte yorgunluk, fazla uyuma veya özellikle son aylara doğru uykusuzluk sorunlarından şikayet eder­ler. Bazen bu durum, etrafla­rından nazlanma olarak değerlendirilir. Fakat gebelik hormonları­nın etkisi ile bu değişiklikler ortaya çık­maktadır. Bu yüzden gebeye anlayış gös­termek ve destek vermek gerekir.

İkinci üç ayda acilen doktora başvurul­ması gereken durumlar nelerdir ?
-Vajinadan gelen kanama
-Karında sertleşme ile birlikte sancı hissedilmesi
-Vajinadan su gelmesi
-Tansiyon yükselmesi
-Şiddetli baş ağrısı
-Bacaklarda kızarma ve şişme, ağrı
-Ateşli hastalıklar
-Sık idrara çıkma veya vajinadan iltihaplı akıntı gelmesi…

Suni sancı nedir ?
Doğum zamanı geldiğinde rahmin kasıl­masını sağlayan oksitosin adlı hormondur. Bu hormon, bebek başı aşağı inip rahim ağzına iyice baskı yaptığı zaman beyinden salgılanır ve doğumu başlatır. Gebelik mi adı dolduğu halde doğum ağrıları başlamamışsa veya acilen gebeliğin sonlandırılması gerekiyorsa, bu hormonun ilaç olarak dışarıdan gebeye verilmesi işlemine, sancı­ların suni olarak başlatılması denir.
Ayrıca son yıllarda yine rahimde doğum sancılarını başlatabilen farklı çalışmalar da yapılmaktadır.

Bebeğin eşinin (plasenta) erken ayrıl­ması nedir ?
Plasenta, normalde bebek doğduktan sonra rahimden kasılmalarla dışarı atılır. Buna plasenta doğumu denir. Bazı du­rumlarda bebek anne rahminde iken pla­sentanın bir kısmı veya tamamı rahim du­varından ayrılır ve ciddi kanamalara yol açabilir. Ani tansiyon yükselmeleri, kaza­lar, karna isabet eden darbeler, bu duru­ma neden olabilir. Zamanında müdahale edilmezse durdurulamayan kanamalar or­taya çıkar. Ve ölüme neden olabilir.

Doğum eylemi nasıl gerçekleşir ?
Doğum eyleminde gerçekleşen olaylar kı­saca şöyle özetlenebilir :
1-Düzensiz rahim kasılmaları ile doğum ağrılarının başlaması (pasif ağrılar) ve ra­him ağzının yavaş yavaş açılmaya başlaması
2-Ağrıların düzenli aralıklarla gelip sıklaşmaya başlaması ve rahim ağzının açılmasının hızlanması (aktif ağrılar)
3-Rahim ağzı tam açıldıktan sonra bebeğin doğum kanalına inmesi
4-Bebeğin kanaldan dışarı doğması
5-Plasentanın doğması

Bebeğin ters, yan, çapraz durması ne demektir ?
Normalde doğum kanalına bebekler baş­ları ile girerler ve en önce bebeklerin baş­ları doğar. Nadir vakalarda bazı bebekler doğum kanalına makatı ile veya ayakları ile girerler. Bu duruma ters duruş denir. Bazı nadir vakalarda ise bebek anne rahesminde, yan veya çapraz olarak durur ve böyle durumlarda normal do­ğum mümkün olamaz. Bebeklerin sezaryenle doğurtulmaları gerekir. Ayrıca yan ve çapraz duruş vakalarında, kol veya kordon sarkması ihtimali yüksek­tir.

Vakum ve forsepsle doğum nedir ?
Bebek başı, doğum kanalına indikten sonra kanalda 1-1.5 saat geçmesine rağ­men halen çıkması gecikiyorsa, vakum ve­ya forseps denen özel aletierle uygun ko­şullarda bebek başından tutulup çekilerek doğmasına yardım edilebilir. Riskli yön­temler oldukları için, dikkatle uygulanma­sı gerekmektedir. Annenin ıkınmasının sakıncalı olduğu dunımlarda ve bebeğin doğum kanalında sıkıntıya girdiği durum­larda da uygulanabilir.

Gebelikte ve doğum sonrası ortaya çı­kan basur, nasıl tedavi edilir ?
Gebelik ve loğusalıkta yavaşlayan bağırsak hareketleri kabızlık ve sonrasında basurla­ra neden olur. Bu yüzden gebelikte bol lifli, yeşil yapraklı sebzeler, bağırsak hare­ketlerini arttıran kaysı gibi meyveler ve zeytin yağlı sebze yemeklerine günlük beslenmede geniş yer verilmelidir. Bol sı­vı alımı ve hareketli yaşam tarzı da, kabız­lığı önleyerek basur gelişimini azaltır.

Bebek cinsiyeti ultrasonda hangi aydan itibaren tespit edilebilir ?
Bebek cinsiyeti ultrasonda en erken 3. aydan itibaren ayırt edilebilmekle beraber, genellikle 20. haftadan sonra daha rahat izlenebilir. Bebeklerin dış genital organlarına bakılarak cinsiyetleri belirlendiğinden, bacakların kapalı olması gibi bazı durumlarda, bu organ­ların görüntülenmesi müm­kün olamayabilir. Bu gibi görüntülemeyi zorlaştıran durumlarda cinsiyet ayrımı daha ileri aylara kayabilir.

Gebelikte saç boyası kullanılabilir mi? Saç kestirilebilir mi ?
Gebelikte saç boyanması veya perma ve röfle işlemlerinde uygulanan kimyasal ilaçların kullanılması uygun değildir. Bu kimyasal maddeler, saç derisinden emilip kana geçebilir.
Bazı kimyasal madde içermeyen organik saç boyaları mevcutsa da yine de tedbirli davranarak gebelik döneminde saç boyan­ması doğum sonrasına ertelenmelidir.
Gebelerin saç kestirmelerinde ise, bir sa­kınca yoktur.