Gebelik Dönemindeki Şikayetler

GEBELİK SIRASINDA SIK RASTLANAN ŞİKAYETLER
Gebelik sırasında hiç sıkıntı yaşamayan, çok rahat bir dönem geçiren kadınlar çok nadir olsa bile vardır. Ancak birçok kadın gebelikte sık rastlanan yakınmalardan biriyle veya birkaçıyla karşı karşıya kalabilir. Bunların çoğu normaldir. Tüm bunlar, gebelikteki hormon değişikliğine ya da gebelikte vücudun fazlaca yüklenmesine bağlıdır.

Gebeliği 3 döneme ayırırsak, bu rahatsızlıklar genelde ilk ve son 3 ayda görülürler. ilk 3 ay uyum dönemidir. Hamilelik yerleşirken, organizma buna uyum sağlama çabasındadır. Bu ilk dönemde çıkan rahatsızlıklar genelde 3. ayın sonlarına doğru kaybolmaya başlarlar.

2. dönem denge dönemidir. 3. ayın sonundan 6. ayın sonuna kadar sürer. Anne ve bebek birbirlerine uyum sağlamışlardır. Şikayetler bu dönemde çok az görülür. Hamileliğin en keyifli dönemi bu dönemdir.
Son 3 ayda ise çocuk giderek büyümüş ve rahimde daha fazla yer kaplamaya başlamıştı. Organizmanın doğuma hazırlanmasın­dan dolayı da yakınmalar artar. Bunlardan haberdar olmanız, karşılaştığınızda şaşırmamanız ve önlem almanız içindir.

Gebelikte Bulantı ve Kusmalar
Gebeliğin ilk belirtilerindendir. Bütün gebelerde bulantı görülmez. Kimileri hatif şiddette yaşarken, kimileri oldukça yoğun yaşayabilirler. Çoğunlukla sabahları aç karnına olmasına rağmen gün içinde herhangi bir vakitte de görülebilirler. Genelde ilk 3 ayın sonun­da kesilirler. Fakat bazı gebeliklerde 9 ay boyunca devam ettiği de görülür. Bebeğin beslenmesini engelleyecek derecede bulantınız oluyorsa, dok­torunuza danışmalısınız.

Ne Yapabilirsiniz?
Sabahleyin yataktan yavaş yavaş kalkın ve yatağın kenarında birkaç dakika oturarak bekleyin.
Sabahleyin ilk iş olarak kuru tost ya da kraker yiyin.
Hergün 5 ya da 6 defa küçük yemek öğünleri yiyin, midenizin tamamen boş kalmasına izin vermeyin.
Hoş olmayan kokuları engelleyin. Meyve suyu, süt, kahve ve çay içmeyin.
Bulantı ve kusmalarım önemli bir sebebinin psikolojik olduğunu aklınızdan çıkarmayın. Güzel şeyler düşülün.

Aşırı Tükürük Salgılama
Sık olmamakla birlikte ilk aylarda görülen bir rahatsızlık da aşın tükürük salınımıdır. Pek hoş olmasa bile zararsız bir durumdur. Sabah bulantıları olan kadınlarda daha sık olur ve bulantıların artmasına sebep olabilir.

Neler Yapabilirsiniz?
♦ Mentollü bir diş macunuyla diş­lerinizi fırçalayın.
♦ Sakız çiğneyin

Gebelikte Sık İdrara Çıkma
İlk ve son 3 aylarda sık idrara çıkma görülür. Sebebi, ilk 3 ayda büyüyen rah­min hemen önünde yer alan idrar kesesinin uyarı masıdır. Son 3 ayda ise doğum yoluna giren bebeğin başı idrar kesesine basınç yapar. Ayrıca bedende çoğalan artık maddelerin atılımını hız­landırmak amacıyla, böbrek çalışma hızı ve vücut sıvı hacmi de artmıştır.

Ne Yapabilirsiniz?
İdrar yaparken öne doğru eğilirseniz, idrar kesenizi tam olarak boşaltırsınız.
Gece sık sık tuvalete çıkmak sizi rahatsız ediyorsa, akşamları sıvı alımını azaltın, fakat günlük 8 bardak sıvı ihtiyacınızı kesinlikle ihmal etmeyin. Az sıvı alırsanız, hamilelik­te sık rastlanan idrar yolu iltihaplarını kolaylaştırmış olursunuz.

Vajinal Akıntılar
Gebelikteki hormonal değişiklikler nedeniyle vajinadaki akıntı artabilir. Hamileliğin 3 döneminde de vajinal akıntı görülebilir. Kaşıntı, kızarıklık, sancı, kokulu ve renkli akıntı olduğunda doktorunuza danışın.

Ne Yapabilirsiniz?
♦ Vajinal deodorant ve parfümlü sabunlar kullanmayın.
♦ Temiz iç çamaşırları sizi rahatlata­bilir.
♦ Vajinayı yıkarken sabun kullanmayın.

Mantar
Gebelikteki hormonal değişiklikler vajinal mantara yakalanmayı kolay­laştırır. Vajinada peynir kesiği kıvamında beyaz akıntı ve şiddetli kaşıntı görülebileceği gibi, idrara çıkma sırasında yanma da görülebilir. Gebeliğin 3 döneminde de görülebilecek olan bu yakınma, bebek doğmadan önce tedavi gerektirebilir.

Ne Yapabilirsiniz?
♦ Naylon iç çamaşırı, dar pantolon ve vaji­nal deodorantlardan kaçının.
♦ Doktorunuza danışın, uygun bir krem önerebilir.

Gebelikte Dişeti Kanaması
Gebelik hormonları nedeniyle dişetleri şişer, iltihaplanır ve kolay­ca kanar duruma gelirler. Bu da dişeti hastalıklarına ve çürümelere sebep olabilir. Özellikle dişlerinizi fırçalarken dişetinizin kanadığını görebilirsiniz.

Ne Yapabilirsiniz?
♦ Şekerli besinlerden uzak durup C vitami­ni içeren besinler yiyin. Günlük kalsi­yum ihtiyacınızı aldığınızdan emin olun.
♦ Düzenli bir şekilde yemeklerden sonra dişlerinizi ve dilinizin üstünü fırçalayın.
♦ Gebelik boyunca en az bir kez diş dok­torunuza giderek dişlerinizi kontrol ettirin.

Gebelikte İsilik
Hormon değişikliğinden kaynakla­nabilir. Şişman ve çok terleyen kadınlarda görülür. Vücutta en fazla terleyen göğüs altı ve kasık gibi derinin kıvrımlı bölgelerinde kızarıklık veya kaşıntı şeklinde görülür.

Ne Yapabilirsiniz?
Bu bölgeleri sağlığa uygun doğal sabun­larla sık sık yıkayıp iyice kurulayın.
Bol ve pamuklu giysileri tercih edin.

Gebelikte Baş Dönmesi ve Bayılma Duygusu
İlk 3 ayda veya son 3 ayda görülebilir, ilk 3 ayda, hızla genişleyen dolaşım siste­mini, var olan kan hacminin yeterli dere­cede doldurmaması baş dönmesine neden olabilir. Son 3 ayda ise genişleyen rahmin anne adayının kan damarları üzerine yaptığı basınç, baş dönmesine neden olabilir. Gebelik süresince tansiyonunuz normalden düşük olmasından dolayı baş dönmesi hissedebilirsiniz. Yatar veya oturur durumdan her kalkışınızda meydana gelebilir. Sık sık bayılma meydana geli­yorsa doktorunuza bildirin. Başka bir hastalığın belirtisi olabilir.

Ne Yapabilirsiniz?
♦ Uzun süre ayakta kalmayın.
♦ Oturur veya yatar durumdayken yavaş yavaş ayağa kalkın.
♦ Uzun süre aç kalırsanız kan şekeriniz düşer. Bunun için de baygınlık hissedebilirsiniz. Sık sık ve azar azar yemek yiyin.
♦ Çok sıcak ve havasız bir yerde vakit geçirmeyin.
♦ Eğer bir rahatsızlık hissediyorsanız, yere uzanın ve ayaklarınızı yukarıya kaldırın. Veya oturun, kendinizi iyi hissedinceye kadar başınızı diz­lerinizin arasına alın. Kalabalık ortam­larda ayakkabı bağlıyormuş gibi bu işlemi yapabilirsiniz.

Gebelikte Kabızlık
Gebelik süresince kabızlık, daha önce hiç kabızlık çekmemiş kadınlarda bile sık görülür. Sebebi, hormon düzey­lerindeki artışa bağlı olarak bağırsak kaslarının gevşemesi ve bağırsakların çalışmasını yavaşlatmasıdır. Son aylarda da büyümekte olan rahim, bağırsaklara baskı yaparak normal çalışmasını engeller. Kabızlık 9 ay boyunca hamileliğin her döneminde görülebilir.

Ne Yapabilirsiniz?
Lif açısından zengin gıdalar yiyin (taze meyve ve sebzeler, kepekli gıdalar).
Bol bol sıvı alın.
Düzenli cimnastik veya yürüyüş yapın.
Her ihtiyaç duyduğunuzda vakit geçirmeden tuvalete gidin.

Gebelikte Varisler
Şişmanlarda ya da ailesinde varis olan kadınlarda sıklıkla görülür. Bacaklarda ağrı, bacak ve baldır damarlarında, bazen de makatta veya cinsel organ çevresinde şişkinlik olabilir. Uzun süre ayakta durma ya da bacak bacak üstüne atma bu sorunu ağırlaştırabilir.

Ne Yapabilirsiniz?
Fazla kilo almaktan kaçının.
Sık sık bacaklarınızı yukarıya kaldırarak din­lenin.
Sabahları yatağınızdan çıkmadan, varis çorapları ya da esnek çoraplar giyin. Sigara, varisleri artırabilir. Sigara içmeyin. Sizi sıkacak çamaşırlar giymeyin. Yeterli miktarda C vitamini alın.

Uyku Sorunları
Başlangıçta sıklıkla ve gün içinde rahatsız edecek derecede uyuma isteği görülebilir. Fakat sık sık idrara çıkma, bebeğin tekmelemesi gibi etkenler uyuma güçlüğü çıkartabilir. Son aylarda büyüyen karın nedeniyle rahatsız yatıldığı için uyumakta güçlükle karşılaşılabilir.

Ne Yapabilirsiniz?
Akşam hafif bir yemek yiyin. Çay ve kahve gibi uyarıcılardan kaçının.
Hep aynı saatte yatmaya çalışın.
Gevşeme egzersizleri yapın. Kitap okuyup ılık bir duş yapmak da uykuya gitmenizi kolay­laştırabilir.
Yatak odanızın havadar olmasına ve çok sıcak olmamasına dikkat edin.
Yataktaki en rahat konumunuzu bulmak için bacaklarınızın arasına yastık alabilirsiniz. Uykunuz kaçtığında yatakta oyalanmayın. Kalkın kitap okuyun veya ılık bir duş alın. Sık idrara çıkmaktan dolayı uykunuz kaçı­yorsa akşamları sıvı almayın.

Mide Yanması
Gebelikte mide girişinde bulunan kas halkasının gevşemesi nedeniyle, mide özsuyu yemek borusuna geçer. Mide asitleri, duyarlı yemek borusunu tahriş eder ve göğsün orta yerinde kuvvetli bir yanma hissedilir.

Ne Yapabilirsiniz?
* Çok kilo almaktan kaçının.
* Midenizi rahatsız edecek bol baharatlı, kızartılmış ve yağlı yemeklerden kaçının.
* 3 öğün yerine sık sık fakat azar azar yiyin. Yemekleri küçük lokmalar halinde alıp iyice çiğneyin.
* Geceleri ılık süt içmeyi deneyin.
* Sigara içmeyin.

Hemoroid (Basur]
Büyüyen rahmin vücudun alt kısmına giden damarlara-ve bebeğin başının makat çevresindeki damarlara baskı yapmasından dolayı buradaki kan dolaşımı bozulur. Makat çevresindeki toplardamarlarda hemoroid adı verilen genişlemeler meydana gelir. Tuvalete çıktığınızda kaşıntı, sancı ve kanama hissede­bilirsiniz. Basurunuz varsa bunu doktorunuza bildirin. Hafif şiddetteki basurlar tedavi gerektirmeyip, bebek doğduk­tan sonra kaybolabilirler.
Yatakta başınızı yüksek tutarak uyuyun.
Doktorunuza danışırsanız, size mide asidini giderici ilaçlar önerebilir.

Ne Yapabilirsiniz?
Kabız olmamaya dikkat edin. Ikınmayın. Uzun süre ayakta kalmaktan kaçının.
Buz torbası koyarak hemoroîddeki kaşıntıyı hafif­letebilirsiniz.
Makattaki damarlara aşırı basınç yapmayı engellemek için, sırtüstü değil yan yatın.
Günde iki kez ılık oturma banyosu yapın.
Vajinadan makata doğru olan bölgeyi her dışkılamadan sonra önden arkaya doğru ılık suyla yıkayın.
Mutlaka doktorunuza danışın. Önü alınmayan hemoroidler, doğumdaki ıkınmalardan dolayı azabilir.

Kramplar
Fosfor fazlalığı ve kalsiyum eksikliği nedeniyle veya laktik asit birikmesi sonucunda bacaklarda kramp görülebilir. Doktorunuzun önerisiyle fosfor içermeyen bir kalsiyum takviyesi veya diyeti uygulaya­bilirsiniz. Kramplar, ayak ve bacaklar­da çoğunlukla gecelen kasılmalar şeklinde olur ve son 3 ayda sık görülür.

Ne Yapabilirsiniz?
Kramp giren bacağınızı gererek, ayak bileği ve ayak parmaklarınızı hafifçe yukarı kaldırın. Veya bacağınıza hafif hafif masaj yapın. Ağrı geçtiğinde kan dolaşımını artırmak için biraz yürüyün. Soğuk bir yüzeye basmak da işe yarayabilir.
Doktorunuza danışın, kalsiyum ya da D vitamini takviyesi verilir.

Nefes Darlığı
Gebeliğin ikinci yarısından sonra, büyümüş olan rahmin diyaframa baskı yapması sonucunda nefes almakta zorluk yaşanır. Kansızlık da nefes darlığına sebep olabilir. Ciddi soluk alma güçlüğü yaşıyorsanız, doktorunuza danışın.

Ne Yapabilirsiniz?
Soluğunuz kesildiğinde oturun. En azından çömelin.
Fırsat buldukça dinlenin.
Geceleri yastığınızı yükseltmek de işe yarayabilir.

Gebelik Çatlakları
Gebelik süresince deriniz çok ge rildiğinden göbekte, kasıkta ve meme­lerde kırmızı renkte çatlaklar görülebilir. Aşırı kilo almanın da etkili olduğu çat­laklar, doğumdan sonra incecik çizgilere dönüşürler. Tamamen önleyemeseniz bile dengeli bir besin diyeti uygulamakla hızlı kilo artışını düzenleyerek bunları en aza indire­bilirsiniz

Ne Yapabilirsiniz?
Hızlı kilo almaktan kaçının. Krem ve merhemler çatlakların kapan­masını etkilemezler, ancak nemlendiri­ci bir krem sürmek, oluşmasını önle­mek için yararlı olabilir.
Bol bol su için

Ayaklarda ve Ayak Bileklerinde Şişme (Ödem)
Genellikle sıcak havalarda ve günün sonunda ayaklarda ve ayak bileklerinde şişkinlik birçok gebe kadında görülebilir. Nedeni vücudun fazladan su tutmasıdır. El ve yüzde de şişme görülmüşse veya ödem 24 saat içinde geçmemişse, doktorunuza danışın.

Ne Yapabilirsiniz?
Sık sık bacaklarınızı yükseğe kaldırarak dinlenin. Mümkünse sol tarafınıza yatın.
Günde en az iki-üç litre sıvı alarak bedeninizin artık maddelerden kurtulmasını sağlayın. Yine de bir seferde iki bardaktan fazla sıvı almamaya dikkat edin.
Şişlikler sizi çok rahatsız ediyorsa, hamileler için satılan korseli çoraplardan giyin.

Bel ve Sırt Ağrıları
Genellikle hareketsiz olan kasık bölgesi eklemlen, doğumda bebeğin geçişini kolaylaştırmak amacıyla gebelik süreciyle birlik­te gevşemeye başlar. Bu, karnınızın iyice büyümesiyle bir­likte vücudunuzun, kas iskelet sisteminin dengesini bozar.-Başınızı ve omzunuzu geriye atarak dengelemeye çalışırsınız. Bebeğin ağırlığı vücudu öne doğru çekeceğinden, buna bağlı bel ağrısı sık görülür. Kendinizi dik tutmaya ve sırtınıza çok yük bindirmemeye dikkat edin. Gebelik hormonları sırt kaslarınızı gerip yumuşattığı için, fazla eğilirseniz, ani ve sert hareketler yaparsanız ya da yer­den bir şeyi yanlış bir şekilde kaldırırsanız, beliniz kolayca incinir.

Ne Yapabilirsiniz?
♦ Fazla kilo almamaya gayret edin.
♦ Çok yüksek topuk veya düz ayakkabı giymeyin,
♦ Evde iş yaparken (yeri silerken veya yerden bir 11 şey kaldırırken), ayaklarınızı bükmeyin. Dizlerinizin üzerine oturup o şekilde iş yapın. Bir şey kaldırırken dizlerinizi bükün, sırtınızı I bükmeyin, belinizle değil bacak ve kollarınızla kaldırın.
♦ Çok uzun süre ayakta durmamaya çalışın. Eğer uzun süre ayakta durmanız gerekirse, bir bacağınızın altına alçak bir tabure koyarak jl dizinizi hafifçe bükün.
♦ Çok uzun süre oturmayın. Bir saat, en iyisi yarım saatte bir yürüme ve gerinme molası verin.
♦ Sert bir yatakta uyuyun. Yataktan kalkarken önce yana dönün, daha sonra da diz üstü duruma geçin. Kendinizi kalçalarınızdan doğru iterek i kalkın, sırtınızı hep dik tutun.
♦ Karın kaslarınızı güçlendirecek basit egzersizler yapın. Yüzme, hem belinizin ağrısına hem de sırtınızın ağrısına iyi gelecektir.