FARENJİT: Nedenleri, belirtileri, tanısı ve tedavisi

FARENJİT NEDİR? KAÇ TİP FARENJİT VARDIR?
Ağız ve burun boşluğunun arka tarafında farinks denilen boğaz kısmı bulunur. Ağzımızı açtığımızda karşıda görülen farinks kısmı iltihaplanırsa farenjit oluşur. Genellikle kışın, mikrop ve virüslerin boğaza yerleşmesi sonucu ortaya çıkan bulaşıcı bir boğaz enfeksiyonudur. Bronşit oluşumuna neden olabilir. Kimilerinde uzun süreden beri vardır ve çok fazla rahatsız edici şikayetler gözlenmez. Bu durumda hastalık kronikleşmiştir. Müzmin farenjit denilen durum ortaya çıkar. Hastalığın çok şiddetli olduğu ve yeni yeni görüldüğü durum ise akut farenjit adını alır.

NİÇİN FARENJİT OLURUZ?
Boğazın arka kısmı mikroplara, toza, ısıya karşı hassastır. Hem akut hem de müzmin farenjitin nedenleri genelde mikroplar veya virüsler olsa da oluşmalarında arada küçük farklar bulunur. Kronik farenjitte sigara ve alkol kullanımı, alerji, virüs ve bakteriler, geniz akıntısı, kuru hava gibi nedenler etkilidir. Bunların çoğu boğazı tahriş eden nedenlerdir. Bunlardan başka boğazı tahriş eden durumlar da vardır. Aşırı sıcak ya da soğuk yiyecekler, bademcik iltihabı, asitli içecekler de farenjite sebep olabilir. Bir de burun tıkandığında farenjitin olması iyice kolaylaşır.
Akut farenjitte ise sebep genelde virüs ya da bakteridir. Yine tahriş edici nedenler de farenjitin oluşmasında rol oynar. Mevsimler, farenjit oluşumunda etkendir. Kapalı ortamlarda görülme sıklığı fazladır. Havada bulunan maddeler, bazı soğuk algınlıkları farenjite yol açabilir.

BELİRTİLERİ NELERDİR?

* Boğazda ağrı, yanma, kuruluk hissi, kaşınma,
* Yutkunurken zorlanma ve bunun uyurken rahatsız etmesi,
* Öksürük,
* Ateş, ses kısılması,
* Halsizlik, yorgunluk,
* Burnun akması,
* Baş ağrısı.

Yalnız kronik farenjitte genelde ateş olmaz. Hastanın halsizlik gibi bir sorunu yoktur. Hastaya boğazında bir şey varmış gibi gelir. Boğazı temizleyince geçeceği hissi vardır. Fakat boğazı temizlemek daha çok tahriş eder.
Doktor muayenesinde boğazda kızarıklık ve şişlik, burunda şişlik, geniz akıntısı, burun akması gibi bulgular vardır. Doktorun muayenesi ve hastanın söyledikleri sonucu farenjit teşhisi konur. Herhangi bir tetkike gerek yoktur. Bazen gerekirse farenjite neden olan rahatsızlığı bulmak için doktor tetkik isteyebilir. Sinüzitten şüpheleniliyorsa film çekimi gerekir.

KİMLER RİSK ALTINDA?
Bu durumda kişisel özellikler ön plana çıkıyor. Örneğin ağızdan nefes alma bu hastalığa yakalanma riskini arttırır. Alerji, burun kemiğinde eğrilik, doğuştan gelen bir takım özellikler hastalığa yakalanmayı kolaylaştırır. Bunların dışında stresli bir yaşam sürmek, düzensiz yaşamak, sigara kullanmak, uyku bozukluğu hastalığa yakalanma ihtimalini arttırır.

FARENJİT TEDAVİSİ
Antibiyotik kullanımı hastalığın tedavisinde önemlidir. Bu, virüsler üzerine etkili olmasa da bakterileri ortadan kaldırmak için gereklidir. Böylece hastalığın iyileşmesi hızlanır. Antibiyotik kullanımından başka ateş düşürücü, ağrı kesici, alerjisi olanlar için alerjiyi önleyici ve öksürük kesiciler kullanılabilir. Geniz akıntısı için ilaç verilebilir.
Kronik farenjit için tedavi uzun sürer. Hem doktorun hem de hastanın yapması gerekenler vardır. Tedavide niçin kronik farenjit olduğu araştırılır. Hastalık genelde tamamıyla ortadan kaldırılamaz. Pastil kullanımı ise faydasızdır.

FARENJİTTEN KORUNMA YOLLARI
Farenjitten korunmak için sigarayı bırakmak gerekir. Boğazı tahriş eden aşırı sıcak ve soğuk yiyeceklerden kaçınılmalıdır. Boğazı temizlemek de tahriş edici olduğu için yapmamak gerekir. Tozlu ve kirli ortamlardan, kapalı yerlerden uzak durmak gerekir. Elleri sık yıkamak ise enfeksiyonu önlemeye yardımcıdır. Eğer alerjiniz varsa buna neden olan şeylerden korunmalısınız. Mide asidinin boğaza kaçtığı reflü gibi bir sorununuz varsa çay, kahve, alkol, kola gibi içecekleri azaltmak ve fazla yemekten kaçınmak gerekir.
Düzgün bir yaşam, düzenli yapılan spor ve vitaminsiz kalmamak farenjitten korunmayı sağlayan durumlardır.