Eyvah Bebeğimi Bir Türlü Uyutamıyorum!

Anne Bebek Dergisi
Aslıhan Gündüz

Sizin de “Uyusunda büyüsün ninni” ile mırıldandığınız şarkı fazla işe yaramıyorsa artık başka yöntemlere başvurmanız gerekebilir. Şunu unutmayınki sizin uyku düzeniniz bebeğinizle bağlantılıdır. Eğer, o rahat uyursa sizde rahat uyuyabilirsiniz. Peki hem onun hem de sizin uyku düzeninizi sağlamak için ne yapacaksınız? İşte yanıtı…

Bazen dayanamayıp onu kucağınıza almak isteyebilirsiniz. Ama bilin ki öyle yaparsanız bebeğinize şu mesajı veriyor olacaksınız. ‘Ben yeterince ağlarsam o zaman onlar beni kucaklarına alıp eski düzene döneceklerdir!’

Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Asuman Akça: “Bebeğiniz için her şeyi yapmaya hazırsınız ama doğumdan birkaç ay geçmesine rağmen saat başı uyanıyor. Hatta bazen uyuduktan birkaç dakika sonra hemen ağlamaya başlıyor.

Bu durum, birçok anne ve baba için tanıdık gelir ve ne yazık ki artık bilimsel olarak kanıtlanmış bir gerçek var ki; “Uykusuzluk mutsuzluğu en çok tetikleyen unsurların başında gelir.” Ama üzülmeyin çünkü bunun da bir çaresi var!

Normal olmayan bu durumu açıklamadan önce normal yani fizyolojik olan uyku düzeni nasıldır ona bir göz atalım.

Aslında Çocuk Ve Erişkin Düzeni Aynı

Biz erişkinlerden örnek vererek başlayalım. Biliriz ki hepimizin genelde alışık olduğu bir uyku saati ve bu saat yaklaştıkça genelde belirli bir düzeyde yaptığımız rutin şeyler var. Pijamalarımızı giymek, dişlerimizi fırçalamak gibi.

Yatak odamıza gider ışıkları söndürür ve alışık olduğumuz yatak, yorgan ve yastığımızla uykuya dalarız. Uykuya dalabilmemiz için alışık olduğumuz koşul ve sabitler bunlardır. Biz erişkinlerde gece boyunca mutlaka uyanırız. Örneğin sağa sola dönmek için. Ama çoğu zaman bu anları hatırlamayız. Çünkü uykuya dalabilmemiz için alışık olduğumuz koşullar, karanlık yatak odamız, kendi yatağımız, yorganımız ve yastığımız sabittir.

Bebeklerimize gelince onlar için de aynı kurallar geçerli. Kendinize bir sorun bakalım ‘Benim bebeğim nasıl uykuya dalıyor?

Aşağıda en sık görülen olasılıklar yer alıyor;

•  Memede
•  Biberonla
•  Emzikle
•  Kucakla
•  Battaniye veya ayakta sallanarak
•  Pışpışlayarak
•  Ebeveyn yatağında ebeveyn yanında

Genelde anne, babalar bebeklerini yukarıdaki koşullarla uyuttuktan sonra beşiğine veya yatağa yatırılır. Ardından kendileri uyumaya çalışır. Ama uykuları çok da uzun sürmez çünkü bir veya iki saat içinde bebeklerinin ağlamasıyla uyanırlar. Tekrar aynı şekilde bu döngü döner, döner, döner… Size kötü bir haberimiz var. Siz bu duruma dur demezseniz herhangi bir şey değişmeyecek ve aylar hatta yıllar boyu bu böyle devam edecektir.

Bebeğiniz de Kendi Düzenini Arar!

Aslında bebeğiniz haksız değil. Düşünebiliyor musunuz siz alışık olduğunuz düzenle yatağınıza yattınız ve uyudunuz. Birkaç saat sonra sağdan sola dönmek için uyandığınızda birden bire baktınız ki salonda koltukta uyuyakalmışsınız. Tekrar orada hemen uykuya dalmanız mümkün mü? Asla! ‘Ben buraya nasıl geldim?‘ Bu soruyu bırakın. ‘Ben yatağımı istiyorum ve oraya gidiyorum!’ demez misiniz?

Bebeğinizden de farklı bir şey beklemeyin. Bebeğiniz aslında uyanıp da ağladığında size  ‘Anneeee benim çok uykum var! Ama böyle uyumaya alışık değilim, uyumam için memeye ihtiyacım var!” diyor.

Uyku Saatlerini Düzene Sokun!

Bebeğinizin uykusunu düzene sokmak için iyi bir yöntem var. Birinci aşamada onu uyutmak için istediğiniz saati belirleyin. Bebeğinizin genelde uyuduğu saati ilk aşamada hedef olarak seçmek, size avantaj sağlayabilir.

Örneğin bebeğinizin saat 21:00‘da uykusu geliyorsa saat 20:00 gibi belirli bir düzen geliştirin. Banyosunu yaptırın, ardından cilt bakımını yapın daha sonra da pijamalarını giydirin. Ona şarkı söyleyebilirsiniz. Son olarak emzirin ve sonunda da o uykuya dalmadan doğrudan yatağa yatırın.

Bebeğiniz 6 aylığın üstündeyse, artık koruması olan bir yatakta yatmalı. Işıkları söndürerek iyi geceler dileyin. Bu noktadan itibaren izleyebileceğiniz iki yol var. Ya odada oturup bebeğinizin uykuya dalmasını beklersiniz ya da ilk gece iki dakika arayla odasına uğrayıp ‘Bebeğim ben buradayım.‘ dersiniz.

Bunu yapmanızın nedeni bebeğinizin terk edilmiş duygusuna kapılmamasını sağlamak. Aklınızdan ne geçtiğini tahmin edebiliyoruz. ‘Böyle yaparsam bebeğimin çok kötü ağlayacağı kesin!’ Muhtemelen haklısınız.

Çok ağlayacaktır. Ancak bu durumda kendinize ve birbirinize hemen hatırlatın. Bunu onun ve kendi iyiliğiniz için yapıyorsunuz. Ailece uygun bir uyku düzeni için yatırım yapıyorsunuz. Bir hafta 10 güne kadar bebeğiniz ve sizin uyku düzeniniz çok daha iyi bir yere gelecektir. Bunu yapmadığınız taktirde de büyük bir ihtimalle bir şey değişmeyecek ve eski huzursuz yönteminizle aynen devam edeceksiniz. Sizce de denemeye değer değil mi?

Her Ağlayışında Onu Kucağınıza Almayın!

Bebeğiniz ağlama sırasında kusarsa yalnızca ağzını silin ve yatakta kusmanın olduğu bölgeyi silip onun üstüne çarşaf serin. Belli sürede (bu süre bir veya birkaç saat olabilir) bebeğinizin uykuya eğilimi artacaktır.

Bu durumda eğer iki dakika geçtiyse ve sesi artık kesiliyorsa yanına gidip onu uyarmayın. İlk gecenizi başarıyla tamamladınız. Gece uyandığı taktirde onu emzirebilirsiniz ama memede uyumamasına dikkat edin. Emzirme bittiği anda uyumadan hemen yatağına yatırın.

Yatağında kendi başına uykuya dalmaya alışsın ki geceleyin uyandığında uyumak için alıştığı bu koşullar aynen devam ettiğinden, kendi başına uykuya dalabilsin. İkinci gece aynı yöntemi aynen tekrarlayın. Ama yanına iki dakika arayla değil beş dakika ara ile gidin.

Yanında uyuyana kadar oturmayı tercih ediyorsanız aynen devam edin. Üçüncü gece artık ufak da olsa uykuya dalma süresinde bir fark görmeye başlarsınız. Yanına gitme süresini de 10 dakikaya çıkarın. Dördüncü gece 20 dakika beşinci gece 30 dakika… Böyle bir hafta sonunda düzenin epeyce rayına oturduğunda göreceksiniz.
             
Kararlı Olun!

Söz ettiğimiz teknikleri uygularken bebeğiniz çok ağlayabilir ve sesi kısılabilir. Ama bu durum onun için zararlı değil. Bazen dayanamayıp onu kucağınıza almak isteyebilirsiniz. Ama bilin ki öyle yaparsanız bebeğinize şu mesajı veriyor olacaksınız. ‘Ben yeterince ağlarsam o zaman onlar beni kucaklarına alıp eski düzene döneceklerdir!’ Bu olduğu sürece de bu yöntemi tekrar denediğinizde ağlamalar çok daha fazla olacaktır. Çocuğunuzun uyku düzeni hastalık, diş çıkarma, tatil gibi durumlarda bozulabilir. Bu tür durumlar geçtikten sonra yine bu yöntemi uygulamalısınız.

Bebeğiniz de Siz de Mışıl Mışıl Uyuyabilirsiniz!

 Yeni doğanlarda ortalama uyku süresi günde 17–18 saat. Tabii ki bu, kesintisiz değil. Çünkü gece ve gündüz her iki-üç saatte bir beslemek için uyanmasını bekliyorsunuz.
 Onu açık havaya çıkarmak iyi bir uykunun sırrı olabilir. Gündüz 12 ile 4 arası uyanık olan bebekler geceleri daha güzel uyur.

•  Bebeğinizi gece beslemek daha fazla uyumasını sağlayabilir.
•  Gündüz uykusunun fazla oluşu gece uyanmalarını tetikleyebilirken, az oluşu da bebeğinizi bitkin ve gergin yapabilir.
•  Bebeklerin gece boyunca uyuması için ortalama 6 aylık olmaları gerekir. Bazı bebeklerde bu, daha erken ya da daha geç olabilir.
•  Bazı araştırmalar gösteriyor ki vücutlarına masaj yapılan bebekler daha iyi uyuyor. Çünkü masaj uyku hormonu olan melatoninin salgılanmasını tetikliyor.
•  Yeni doğan bebeklerin mideleri ceviz tanesi kadar olur. Bu yüzden her iki saatte bir yediklerini sindirmek için uyanırlar.
•  Bebekler uykulu görünmedikleri halde her an uyumaya hazırdırlar. Onu yavaş yavaş erken yatmaya alıştırırsanız, güzel bir uyku düzenini sürdürebilirsiniz.
•  Bebekler, 4 aylıkken de yeni doğdukları zamandaki uyku miktarına ihtiyaç duyarlar. Ama uyku bölünmeleri azalmaya başlar.
•  Bu düzeni takip edin: Sıcak bir kucak, sıcak bir göğüs. Son olarak da sıcak bir yatak. Böylece bebeğiniz güven içinde uyur.
•  Bebeğinizi yatırırken boyun yüksekliğine dikkat edin ve hafif hafif sallayın.
•  Uykuya dalar gibi olduğunda, onu kucağınıza alın ve evin içinde biraz dolanın.
•  Bebeğinizin uyku kıyafetlerini seçerken özenin. Onu çok sıkmayan, terletmeyen hafif giysiler olsun. Sentetik yerine % 100 pamuklu giysiler olabilir.
•  Gün içinde bebeğinizi yorarsanız, erken saatlerde uyur. Onunla konuşun. Oyunlar oynayın. Tabi ne kadar karşılık verir bilemeyiz.
•  Eve geldiğinizde bebeğiniz oto koltuğunda uyuyorsa, uyandırmayın. Gerekirse oto koltuğunu o içindeyken eve taşıyın.
•  Bebeğinizin güzel bir uyku çekmesi için rahatça nefes alması gerekir. Burun temizliğini ihmal etmeyin.
•  Odasını temiz tutarsanız alerjenlere karşı önlem almış olursunuz.
•  Çocuğunuzu kesinlikle sigara içilen bir odada yatırmayın. Kendi evinizde değilseniz bile o uyumadan birkaç saat önce odayı havalandırın.
•  Bebeğinizin oda sıcaklığına da dikkat edin. Nemli bir ortamda uyutmayın. Tekrar edelim, düzenli nefes alması önemli.
•  Çalışma saatleriniz ya da yaşam biçiminiz bebeğinizin uyku saatlerine uymuyorsa ne gibi değişiklikler yapabilirsiniz onu düşünün.
•  Bebeklerin beyin gelişimi bilgisayar gibi işler. Bütün uygulananları beynine kaydeder ve zamanla düzene sokar. Uykusu da böyle olacaktır.
•  Odasında bebek telsizleri ya da kamera sistemi bulundurmanız da uyku düzenini takip etmenizde yardımcı olur.
•  Anne sesi bebek için mükemmeldir. Bir ninni en güzel uykuyu getirir.
•  Bebeğiniz belki çok sık uyanmıyor. Ama uyandığında acı çekiyor olabilir. Bu farkı bilmek de çok önemli.
•  Tatlı tatlı masallar anlatın. Masallar için ufak olabilir ama sesiniz her zaman iyi gelir.
•  Beslenmek için uyanırsa tamamen ayılmamasını sağlayın. Işığı kısın, konuşmayın.
•  Göğsünüze yatırıp uyutmak da işe yarar. Kalp atışınız ona ninni gibi gelir.
•  Odasına girip yanına sokulurken çok nazik olun.
•  Uyutma öncesi son beslenmesinde onunla göz kontağı kurun.
•  Sesinizi kaydedin ve yatağın başındaki bir müzik setinden dinletin. Klasik müzik ya da bir masal kaseti de olur.

Kaynak: Hastane.com.tr