Doğum kontrolü için farklı yöntemler kullanılıyor. Kısa bir süre önce farklı amaçla piyasaya sürülen bu haplar doğum kontrolünde kullanılmaması gerekirken, yaygın yanlış kanıya göre bu amaçlı kullanılıyor. Evet doğum kontrolü malzemesi olmayan “ertesi gün hapları” bazı kişiler tarafından yanlış kullanılıyor. O halde öncelikle ertesi gün hapı nedir, nasıl ve ne zaman kullanılır, koruma özelliği var mıdır, gebeliği önleme oranları nedir, bu soruların yanıtını Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op. Dr. Kutlugül Yüksel şöyle açıklıyor. Yüksel, gebeliği önleme amaçlı kullanılan ertesi gün hapları hakkında bilgi verdi.
Ertesi gün hapı son yıllarda kullanılması yaygınlaşan haplar arasındadır. Ülkemizde en çok kullanılan ertesi gün hapı ilaçlarındaki etken madde, 750 mcg levonorgestrel olan tabletlerdir. Birliktelikten sonra apızdan iki tablet birden alındığında ilk 24 saat içinde ortalama %95, 24-48 saatte %85, 48-72 saatte ise %58 oranında gebeliği önler. Ancak ertesi gün hapı %100 koruma sağlamadığının da bilinmesi yerinde olur. Ayrıca Yüksel, Ertesi gün hapının sürekli bir doğum kontro yöntemi gibi kullanılmaması gerektiğini belirtti. Hangi hallerde bu haplara başvurulması gerektiğini şöyle sıraladı.
Ertesi gün hapları ne zaman kullanılır?
Bu haplar sürekli kullandığınız doğum kontrol yönteminde bir aksaklık olduğunda başvurulması gereken haplardır. Örneğin;
• Geri çekme yönteminin hatalı uygulanması,
• Prezervatif yırtılması durumunda,
• Özellikle yumurtlama dönemi uyan günlerde korunulmadığında,
• İstenmeyen tecavüz durumlarında,
• Doğum kontrol ilacının iki kezden fazla unutulduğunda,
• İlaç kullanımını etkileyebilecek bir sağlık sorunu olduğunda kullanılabilir.
Ertesi gün hapının kullanmaması gereken durumlar?
Bazı kişilerin bu haplardan uzak durması gerekmektedir. Ertesi gün hapları kimlere dokunur, kimler bu hapları kullanmamalıdır?
• EGH’nın etken maddesine karşı alerjik durumu olanlar,
• KC yetmezliği ve ağır barsak hastalığı olanlar,
• Aynı adet döngüsü içinde bir kez bu hapı kullananlar (çünkü bu ilacın tekrarlanması halinde yüksek dozda hormon alınmış olur. Bu ilacın fazla adet ve düzensizliği gibi yan etkileri yapmasına neden olur),
• Gebeler zaten bu hapı kullanamaz.
Ertesi gün hapının yan etkileri
Her hormon içeren ilaç gibi bu haplarında kişiiden kişiye değişen yan etkileri vardır. En sık görülenler ise bulantı, kusma, halsizlik, baş dönmesi, memelerde hassasiyet gibi etkilerdir. Bulantı çok fazla olursa bulantı giderici tedavi önerilir. Bazen EGH içindeki etken madde olan progesterona bağlı çekilme kanaması görülebilir. Bu durum bir sonraki adet döngüsünde normale dönebilir. İlaca rağmen adet gecikmesi olursa bir gebelik mevcudiyetini anlamak için gebelik testi yapılması gerekir.
doğum kontrol yöntemi