Enerji İhtiyacı İnsanın Günlük Enerji Gereksinimi

Enerji İhtiyacı, İnsanın Günlük Enerji İhtiyacı

Vücutta hücrenin çalışmasını sağlamak için ge­reken metabolik prosesler enerjiye ihtiyaç gösterir­ler. Bu metabolik olaylar: sodyum pompasının ça­lıştırılması, vücut ısısının sabit tutulması, faaliyet, büyümenin desteklenmesi ve benzeri işlemlerdir. Enerji ihtiyacı büyüme, gebelik, hastalık, travma gibi durumlarda artar. Örneğin ateşli bir hastalıkta sadece ateşin, her 1°C artışı için kalori ihtiyacı % 12 kadar artar.

Alınan enerji, harcanan miktarın üzerindeyse, fazla enerji depolanır ve kişinin kilosu artar. Vücu­dun enerji tüketimi almandan fazlaysa vücut prote­inlerini yıkarak eksik enerjiyi sağlar. Fazla enerji yağ olarak depolanır. Yağ depoları vücudun hazır enerji kaynakları, proteinler ise potansiyel enerji kaynaklarıdır. Enerji sağlamak üzere protein kulla­nımı vücut için yıkıcıdır. Zira, proteinler fonksiyo­nel doku ( vücut dokusu, enzim, hormon, vb) işle­vine sahiptirler.

Normal bir erişkinin günlük enerji ihtiyacı 25-35 kcal / kg’dır. Örneğin 70 kg’lık erişkinin ortalama 2000 kcal / gün enerjiye ihtiyacı vardır. Bazal ener­ji gereksinimini saptamak için, Harris – Benedict formülünden yararlanılır. Bu formüle göre bazal metabolizma hızı (BMH):

(Erkekte) 66.47 + (13.7 x vücut ağırlığı / kg) + (5 x boy/cm) – (6.76x yaş) kcal / gün
(Dişide ) 665.1+ (9.56x vücut ağırlığı / kg) + (1.85 x boy)- (4.68x yaş) kcal /gün
Gerekli enerji tüketimini (GET) etkileyen ateş, stres ve diğerleri gibi faktörler dikkate alındığında gerçek enerji tüketimi aşağıdaki formül ile hesapla­nır:

GET: Bazal metabolizma hızı x Aktivite faktörü x Hastalık faktörü x Isı faktörü

Örneğin; mide kanseri tanısıyla yatan, boy: 170 cm, kilo: 70 kg, ateşi 38°C olan 40 yaşında erkek hastanın günlük enerji ihtiyacı şöyle hesaplanır :

BMH = 66.47 + (13.7 x 70) + (5x 170) – (6.76 x 40) =
66.47 + 959 + 850 – 270.4 = 1605.07 kcal / gün
GET = BMH (1605.07) x Yatan hasta (1.1) x Ateş (1.1) x Kanser (1.1) = 2136,34 kcal / gün

Açlığa cevap: Açlığın ilk günlerinde, oral yol­dan gıda almayan kişiler vücut kalori ihtiyacını yağ ve proteinlerden karşılar. Bu devrede 24 saatte id­rarla 10-15 g nitrojen atılır. 1 g nitrojen = 6.25 g protein (6.25 x 4 = 25 g kas kitlesi) olduğu düşünülürse, bir günde 60-90 g kadar vücut proteinin kullanıldığı saptanır. Bu proteinlerin büyük çoğunluğu karaci­ğerde glikoneogenezis ile glikoza dönüştürülerek enerji olarak kullanılır. 100 g / gün glikoz verildi­ğinde glikoneogenezis önemli ölçüde önlenerek nit­rojen kaybı yarı yarıya azaltılır.

Bu durum, protein koruyucu etki olarak bilinir ve endojen insülin ile kontrol edilir. Açlık uzarsa organizma enerji kayna­ğı olarak yağları kullanmaya başlar; idrarla günlük nitrojen atılımı 4 g’a kadar düşer. Büyük cerrahi gi­rişimler, yanıklar, travma geçiren ve sepsisde olan cerrahi hastalarda, protein koruyucu etki oluşmadı­ğından, aşırı miktarda doku proteini yıkımı gerçek­leşir.

Bu kayıp 30 g/ gün nitrojen boyutuna ulaşabi­lir (Açlığın 2 katı). Bu katabolik kayıplara ek olarak kanama da varsa, eritrosit proteini ile birlikte plaz­ma proteini de kaybedilir. Eksternal fistül ve açık yara yüzeylerinden de dışarıya protein kaybı olabi­lir. Total vücut proteininin 1 / 3’i kaybedilirse yaşam mümkün olmaz.