Emziklilik döneminde; günlük kalori, alınması gereken sıvı, protein, vitamin, mineraller, temel ve eser elementlerin ihtiyacının arttığı bir dönemdir. Emzikli kadının salgıladığı sütteki enerjinin önemli bir kısmı yediklerinden sağlanır. Buna bağlı olarak bu dönemde annenin kişisel farklılıklarına (kilo, boy, fiziksel aktivite durumu v.b.) göre enerji ihtiyacı artar.
Annenin kendi dokularının korunması, sütle bebeğe geçen proteinin bebeğin doku oluşumu için kullanılması amacıyla annenin yeterli ve kaliteli protein tüketmesi gereklidir. Her gün 1 adet yumurta ve 100-150 gr yağsız et (tavuk, balık, hindi v.b.) veya 1 porsiyon kurubaklagil yemeği tüketilmesi önerilmektedir.
Balık tüketiminin haftada ortalama 2 kez olmasına önem gösterilmelidir. Emziklilik döneminde tüketilen yağ miktarı kadar çeşidi de önemlidir.Anne doymuş yağları (margarin, tereyağı v.b.) tüketmemeli, doymamış yağları (zeytinyağı, mısırözü, soya, ayçiçek yağı vb.) tüketmelidir.
Ayrıca çok fazla yağ içeren gıdalar (pasta, kaymak, yağlı tatlılar vb.) tüketilmemeli, yemekler sıvı yağ konularak pişirilmeli veya ızgara, buğulama, haşlama yöntemleri kullanılmalıdır. Emziklilik döneminde kalsiyum ihtiyacı artmaktadır. Yeterli kalsiyum alamayan annelerde kemiklerde yumuşama şeklinde beliren osteomalasi sık görülür.
Artan kalsiyum ihtiyacının karşılanması amacıyla kalsiyum yönünden zengin olan süt, yoğurt ve peynir belirtilen miktarlarda düzenli olarak tüketilmelidir.
Bu dönem de kalsiyumdan zenginleştirilmiş süt ve ürünleri de tüketilebilir. Özellikle hamilelik ve emziklilik dönemlerinde sık karşılaşılan bir sorun da demir eksikliğidir. Emziklilik döneminde vücudun demire olan ihtiyacı artar. Anne sütüyle bebeğe geçen demir de bebeğin demir depolarının dolması ve kan yapımında kullanılması açısından önemlidir. Buna bağlı olarak bu dönemde anneler demir içeren gıdaları düzenli tüketmelidirler.
Et ve et ürünleri, balık, yumurta, kuru meyveler, kuruyemişler, kurufasülye, nohut, mercimek demir içeriği yüksek gıdalardır, günlük beslenme de düzenli tüketilmesinde yarar vardır. Ayrıca demirin emilimini azaltan çay ve kahve de yemeklerle birlikte içilmemelidir, demirin emiliminin arttırılması için ise C vitamini içeriği zengin gıdalar portakal, mandalina, domates, maydonoz, yeşil biber gibi besinlerle beraber tüketilmelidir.
Emziklilik döneminde ihtiyaç duyulan vitaminlerin karşılanması için düzenli ve dengeli beslenilmeli, vitamin ve mineral yönünden zengin olan sebze ve meyveler diyette her öğün olmalıdır.
Vitamin tabletleri tek başına insan vücudunun tüm vitamin ve mineral ihtiyacını karşılamaktan uzaktır, dengeli ve yeterli bir beslenme programına ek olarak alınabilirler. Ek vitamin-mineral tabletleri doktora danışılmadan tüketilmemelidir. Emziklilikte süt oluşumu sırasında sıvıya ihtiyaç artmaktadır. Artan sıvı ihtiyacının karşılanması amacıyla her gün 10-12 (2.5-3 lt) bardak su içilmelidir. Mutlaka iyotlu tuz kullanılmalıdır.
Salam, sosis, sucuk,hazır çorbalar gibi gıda katkı maddesi diğer hazır besinler mümkün olduğu kadar tüketilmemelidir.
Çay, kahve yerine ıhlamur, papatya, kuşburnu gibi bitki çayları tüketilmelidir. Fazla tüketilen çay, kahve, koladan bebeğin sütüne geçen kafein bebeğin sağlığını olumsuz yönde etkiler, yemeklerle beraber içildiğinde demir emilimini azaltmaktadır.
Sigara ve alkol kullanılmamalıdır.Hazır meyve suları, gazoz ve kolalı içecekler yerine taze sıkılmış meyve suyu, ayran, limonata ve bitki çayları tüketilmelidir. Sizin yediğiniz kurubaklagiller, lahana, turp gibi besinler bazı bebeklerde gaz sıkıntısı yapabilir. Eğer bebeğinizde böyle bir durum gözlemlediyseniz bu besinleri tüketmeyiniz. Ancak herhangi bir sıkıntı yaşamadıysanız haftada ortalama 1-2 kez kurubaklagil yemeği tüketebilirsiniz.
Kaynak: Hastane.com.tr