El Kemik, El Kemikleri
El Bileği Kemikleri
İki sıra üzerine 8 kemiktir. Üst (proximal) sıra; dışyandan îçyana doğru : a) sandal kemik, b) ay kemik, c) piramid kemik, ç) nohutsu kemik den meydana gelmiştir. Alt sıra da dışyandan içyana doğru: a) trapez kemik, b) trapezoid kemik, c) büyük kemik veya başlı kemik, ç) çengel kemik den meydana gelir.
El bileği kemiklerinin genel karakterleri:
Elbileği kemiklerinin bütünü kısa kemiklerden olup herbiri altı yüzlüdür. (Bunlardan yalnız nohutsu kemiğin dört yüzü vardır).
Ön ve arka, yüzler serbest olup, üzerleri eklem bağlarının yapışmasına mahsus pürtüklülük gösterir. Üst ve alt yüzleri eklem yüzleri olup, bunlardan üsttekiler konveks, alttakiler konkavdır. İçyan ve dışyan yüzler, aynı sıranın komşu kemikleriyle eklemleşmiş olup yanlarda serbest olarak kalanlar da, bağ ve kasların yapışmasına mahsus çıkıntılar gösterir.
Birinci sıra elbileği kemikleri:
İç y a n yüz, konkav olup yukarıda ay kemikle, aşağıda büyük kemik başı ile eklemleşen iki yüzey gösterir.
Dışyan yüz, üzerinde piyeste bilek bağının yapıştığı pürtüklü bir yüzey aracılığı ile radial arterle komşu olan bir çentik gösterir.
Ay kemik
Üst sıranın dışyandan ikinci kemiğidir. Konveks olan üst yüzü radiusun alt ucundaki dörtgen yüzeyle eklemleşir.
Alt yüz, konkav olup, dışta büyük kemik başı, içyanda daha dar bir yüzeyle cengel kemiğin üst yüzünün bir bölümü ile eklemleşir.
Ön yüz, konveks; arka yüz düz olup, her ikisi de pürtük-lülük gösterir. Dışyan yüz, sandal kemiğin içyan yüzünün üst bölümü ile, içyan yüz de piramidal kemiğin dışyan yüzü ile eklemleşir.
Piramid kemik
Eibileğinin birinci sırasının dışyandan üçüncü kemiği olup, kemiğin içyanında, dörtgen piramid şeklindedir.
‘Üst yüzü, konveks olup, piyeste ulna başçığının eklem yüzü ile kendi arasında discus articularis vardır.
Alt yüzü, konkav olup, çengel kemikle komşudur.
Ön yüzü, bir küçük eklem yüzeyi göstermekte olup bu yüzey nohutsu kemikle eklemleşir.
Arka yüzü, eklem bağlarının yapıştığı enine ve pürtüklü bir yüz gösterir.
Dışyan yüzü, piramidin tabanı olup ay kemikle eklemleşir.
tçyan yüzü, sivrimsi ve pürtüklü olup piramidin tepesine uyar.
Nohutsu kemik
Düzensiz yuvarlak ve bir nohut büyüklüğünde olan bu kemik, arka yüzündeki eklem yüzeyi ile, piramid kemiğin ön yüzündeki yüzeyle, eklemleşir. Geri kalan bütün yüzeyinde düzensiz bir yuvarlaklık gösteren bu kemiğin üzeri, belirli iki kasın yapışmasına mahsus, pürtük gösterdiği gibi. İç yanındaki hafif oluk piyeste ulnar arterle komşudur.
Altsıra elbileği kemikleri
Trapez kemik
Altsıranın dışyanındaki birinci kemik olup, altı yüzü gözden geçirilir.
Ön yüzü; genişliği yüksekliğinden fazla olan bir oluk ile bu oluğun dışyanında trapez tüberkülü adı alan bir çıkıntı; pürtüklü olan arka.yüzünün iç ve dışyanında üzerine eklem bağlarının yapıştığı iki tüberkül; üst yüzünde, sandal kemikle eklemleşen konkav bir yüz; alt yüzünde birinci metakarp’la eklem yapan enine konkav, önden arkaya konveks bir eklem yüzü; pürtüklü ve serbest bir dışyan yüz ile üzerinde iki eklem yüzü bulunan bir içyan yüz gösterir. Bu sonuncu yüzün, konkav ve büyükçe olan üst bölümü trapezoid kemikle, düz ve üçgen şeklinde olan alt bölümü de ikinci metakarpın üst ucu ile, eklem yapar.
Trapezoid kemik
Elbileği altsırasının dışyandan ikinci kemiği olup, ön ve arka yüzleri serbest ve pürtüklü, ü s t y ü z ü sandal kemiğin alt yüzü ile alt yüzü enine konveks önden arkaya konkav bir yüzle ikinci metakarp’ın üst ucu ile dışyan yüzü yukarıdan aşağıya konveks, önden arkaya konkav bir yüzle trapez kemikle, içyan yüzü de konkav bir yüzle büyük kemik ile eklemleşir.
Büyük kemik – Başlı kemik
Elbileği alt sırasının dışyandan üçüncü kemiği olup, elbileği kemiklerinin en büyüğüdür. Büyük ekseni yukarıdan aşağı olan bu kemiğin üst ucu yuvarlak olup, baş adı alır. Bu kemik enine basık, tepesi kunt, dörtgen piramid’e benzer. Ön yüzü. serbest ve pürtüklü, arka yüzü pürtüklü ve düzensiz bir dörtgen şeklinde olup bunun içyan köşesi bir çıkıntı gösterir. Alt yüzü, ortası geniş ve önden arkaya konveks olmak üzere, üç yüzey gösterir. Ortadaki üçüncü, yanlardaki ikinci ve dördüncü metakarp’ın üst uçları ile eklemlesin Dışyan yüzü, yukarıda konveks, aşağıda konkav iki eklem yüzü gösterir ki birincisi sandal kemikle, ikincisi trapezoid kemikle eklemleşir. İçyan yüzü bütün uzunluğunca çengel kemikle eklem yapan, tabanı aşağıda tepesi yukarıda üçgen şeklinde bir yüzey gösterir.
Çengel kemik
Elbileği altsırasının dışyandan dördüncü kemiği olup, tabanı aşağıda tepesi yukarıda dörtgen piramid şeklindedir.
Her dört yüzü de üçgen biçiminde olan bu kemiğin ön yüzü pürtüklü olup, bu yüzün alt – içyan köşesinde çengel biçiminde bir çıkıntı görülür, enine basık olan bu çıkıntının konkav olan dışyan yüzü, bilek kemikleri bütününde söyleyeceğimiz bilek oluğunu içyandan sınırlatmaya yardım eder; bu çengelin içyan yüzünde yukarıdan aşağıya görülen hafif oluk, piyeste, belirli damar ve sinirlerle komşudur. Çengel kemiğin arka yüzü pürtüklüdür; dışyan yüzü bütün uzunluğunca büyük kemikle eklem yapar, içyan yüzü içyana ve yukarıya bakmakta olup, bir eğer sırtı gibi enine konkav önden arkaya konveks olarak piramidal kemikle eklemleşir.
Çengel kemiğin tepesi kunt olup; ay kemiğin alt yüzündeki dar ve önden arkaya uzunlukta bulunan yüzeyle, eklemleşir.
Elbileği kemiklerinin bütünü ve elbileği oluğu
Sekiz el bileği kemiği iskelette hep birlikte olarak göz önünde bulundurulursa bu kitlenin arka yüzü konveks, ön yüzü açıklığı öne bakan oluk şeklinde bir konkavlık gösterdiği görülür. Bu oluğun dış sınırım sandal kemik tüberkülü ile trapez kemik tüberkülü; içyan sınırım da nohutsu kemikle çengel kemik çengeli yapmakladır.
Piyeste bu çıkıntılar üzerine yapışan bilek ön bağı bu oluğu eîbileği kanalı denilen bir kanala çevirir ki bu kanal içinden, önkola ele gelen flexor kasların kirişleri ile median sinir geçer.
Eîbileği kemikleri bütününün üst yüzü önkoî kemiklerinin alt ucu ile eklem yapan, künr bir çıkıntı halindedir, bütünün bu yüzüne eîbileği lokması diyenler de vardır. Bu bütünün alt yüzü jnetakarplarla eklemleşen düzensiz yüzeyler gösterir.
Kemikleşme; Eîbileği kemiklerinin herbirine ait bir tek kemikleşme noktası görülür. Bunlardan yalnız sandal kemiğin iki kemikleşme noktası vardır.
El bileği kemiklerinin bu kemikleşme noktalarının görünme zamanlan 1,5 ile 10 yaş arasında değişiktir.
Sandal kemik 5 inci yaşta, nohutsu kemik 10 uncu yaşta, diğer kemikler 1,5 ilâ 6 yaş arasında, kemikleşme noktaları gösterirler.