EK BESİN HAZIRLAMA
Meyveler
Mevsimine göre elma, muz ve şeftali tercih edilen başlıca meyvelerdir. Elma ve şeftali gibi meyvelerin suları taze olarak 1-2 tatlı kaşığı miktarından başlanarak verilir ve yavaş yavaş arttırılır. Meyvaların vitaminlerinin kaybolmaması için mikser yerine cam rende kullanılmalıdır.
Portakal, mandalina, limon bazı çocuklarda gaz, karın ağrısı ve alerjilere yol açabilmektedir. Bu sorunlar görülmezse bu meyve suları verilebilir. Sorun yaşanırsa bu meyva suları 6. aydan sonra verilmeye başlanır.
Meyve suyuna başlandıktan bir iki hafta sonra meyve püre halinde verilebilir. Meyve sularına şeker eklenmemelidir!
Elma
Meyveler iyice yıkanır, kabukları soyulur ve cam rendede rendelenir. Temiz bir tel süzgeç veya tülbentle süzülerek suyu elde edilir. Önce suyu bebek alıştıktan sonra püresi yedirilir.
Muz
Çatalla veya makinede püre şekline getirilir. İstenirse, portakal veya elma suyu ile biraz sulandırılabilir.
Şeftali
Şeftali yıkanır, kaynar sudan geçirilir, kabuğu soyulur, dilimlere ayrılır, çatalla veya makinede püre şekline getirilir. Tülbentten suyu sıkılır. Su veya püre olarak yedirilir.
Portakal
Suyu sıkılarak verilir.
Sebzeler
Meyve pürelerine başlandıktan iki hafta kadar sonra öğle öğününde verilmek üzere sebze çorbalarına başlanır. Patates, havuç, pirinç veya irmik ile taze sebzelerden günlük olarak hazırlanır. Bir iki tatlı kaşığından başlanarak yavaş yavaş arttırılır. Dört haftalık bir süre içinde tam sebze püresine geçilir.
Seçilecek olan sebzeler taze ve olgun olmalı, çürük olmamalıdır. Sebze püresine patatesle başlanır ve daha sonra mevsim sebzeleriyle devam edilir. Çorbaya bir çeşit sebze ilave edilir ve 3 gün bu sebze verilir. Sebzenin alerji yapıp yapmadığına bakılır. Eğer sebze alerji yapıyorsa menüden çıkarılır ve çorbaya başka sebze ilave edilir. Her üç günde bir yeni sebze ilave edilir ve alerji olup olmadığına bakılır. Lahana, patlıcan, pırasa, kereviz, karnıbahar, pancar ve ıspanak 4-6 ay arasında verilmemelidir.
1. Hafta: 2 su bardağı su, bir tutam tuz, 1 orta boy patates 45 dakika ağzı kapalı kapta pişirilir. Düdüklü tencere kullanılıyorsa 1 fincan su ile 10-15 dakika pişirilmesi yeterlidir. Tel süzgeçten aktarılarak hiç ezmeden sebzelerin suyu bir kaba alınır. 1 çay kaşığı irmik ilave edilerek 5 dakika kaynatılır.
İrmiğe pirinç ve şehriye de eklenebilir.2-3 hafta içinde haşladığınız sebzelerin sadece suyunu değil, süzgeçten geçirerek püre halinde de verebilirsiniz.
2. Hafta: Yukarıdaki gibi pişirilir. İlave olarak havuç eklenir. Tel süzgeçten veya makineden havuçlar ve patatesler tamamıyla ezilerek püre şekline getirilerek geçirilir. Bu pürenin içine yine irmik katılarak yukarıdaki şekilde sebze çorbasının hazırlanması tamamlanır.
3. Hafta: Sebze çobası aynı şekilde pişirilir. Su miktarı biraz arttırılır. Patates ve havuca ek olarak 1 çay kaşığı pirinç ve her 3 günde bir mevsimlik sebze ilave edilir. Örneğin; ilk gün 3-4 yaprak maydanoz, ertesi 3gün maydanoz + birkaç yaprak ıspanak, ertesi gün bunlara ek olarak 1/4 enginar, ertesi gün 1/4 domates v.b eklenir. Tel süzgeçten veya makineden geçirilerek elde edilen püreye yine 1 çay kaşığı irmik ilave edilerek 5 dakika daha pişirilir.
4. Hafta: Sebze çobası aynı şekilde pişirilir. Püreye 1 çay kaşığı zeytin yağı veya pastörize tereyağı katılır. 6. Aydan itibaren sebze çorbası ya da püresine 1 yemek kaşığı kıyma (3 kez çekilmiş yağsız sinirsiz dana) eklenebilir.
Yoğurtlu sebze çorbası – 6. Aydan İtibaren
1 porsiyon
Bir tencereye yoğurt konur, 1 yemek kaşığı buğday unu (silme) veya pirinç, rendelenmiş patates ilave edilir ve pişirilir. 1 tatlı kaşığı sıvı yağ ilave edilerek servis yapılır.
Acısız tarhana çorbası – 8. Aydan İtibaren
1-2 porsiyon
Mercimek çorbası – 8. Aydan İtibaren
1-2 porsiyon
Bir tencereye 1 su bardağı su, 1 yemek kaşığı mercimek konur ve havuç ile patates rendelenerek ilave edilir. 1 yemek kaşığı sıvı yağ konularak pişirilir. Tel süzgeçten geçirilir.
Kıymalı sebze yemekleri – 9.Aydan İtibaren
Ayrıca 11-12. aylardan itibaren çok yağlı ve baharatlı olmamak şartıyla evde hazırlanan diğer yemeklere geçiş yapılabilir.
Yoğurt
Süt kaynatılır, elin dayanabileceği sıcaklığa kadar soğutulur. 1 litre süt içine bir çorba kaşığı yoğurt 1-2 kaşık sütle sulandırılarak eklenir, yavaşça karıştırılır. Hareket ettirilmeden sıcaklığını koruyabilecek şekilde 3-4 saat bekletilir. Azar azar başlanır ve bir ay içinde günde bir öğüne çıkarılır yani yaklaşık bir çay bardağı.
Uyarı:Yoğurt evde hazırlanmalı, ekşi olmamalıdır. Süzme yoğurdun bebeklere bir faydası yoktur.
Muhallebi
Kutu Mama İle Muhallebi Hazırlama: 1 su bardağı su ve yaklaşık 3 tatlı kaşığı pirinç unu karıştırılarak su muhallebisi yapılır. Ateşten indirilir, hafif soğuduktan sonra 6 ölçek hazır mama toz halinde katılır(2 numara). Gerekirse tel süzgeçten geçirilir. Muhallebi günde 1 öğünden fazla verilmemelidir.
Kahvaltı
Bebek 6. ayını bitirdikten sonra sebze püresi, muhallebi, yoğurt gibi gıdalara iyice alışmıştır ve kahvaltıya başlama zamanı gelmiştir. Süt, beyaz peynir, reçel, pekmez, ekmek veya bebe bisküvisi başlıca malzemelerdir.
Tuzu alınmış bir parça beyaz peynir ve reçel sütle ezilir. Karışıma ekmek içi katılır. Bu amaçla 3-4 bebe bisküvisi kullanılabilir. Kahvaltıya önce 1-2 tatlı kaşığı olarak başlanır, miktarı giderek arttırılır. İstenirse 1 çay kaşığı yağ eklenebilir. Bir süre sonra peynir, reçel, yağ ve ekmek sütten ayrı olarak verilebilir.
Uyarı: Bal allerji yapma olasılığı nedeniyle bir yaşından önce tercih edilmez.
Yumurta
Yumurta katı olana kadar haşlanır. Sarısından ilk gün 1 nohut büyüklüğünde bir miktar ile kahvaltıya ilave olarak başlanır. Gün aşırı ve her defasında miktar arttırılarak 8-10 gün sonunda sarısının tamamı verilir. İyice alışmış olan çocuklara yumurta kayısı kıvamında verilebilir. Haftada 2-3 yumurta sarısından fazlası verilmemelidir. Yumurtanın beyazının verilmesi 1 yaşına kadar önerilmez.
Tereyağı
Kahvaltıda 1 çay kaşığını geçmeyecek şekilde 9. Aydan sonra hergün verilmelidir.
Bal
Bebeklere 12 aydan önce bal verilmesi önerilmemektedir.
Çay
Çayın besleyici hiç bir değeri yoktur. Aksine diğer gıdaların besleyici değerini düşürür, bağırsaklardan demir emilimini bozarak kansızlığa yol açabilir. Bu bakımdan süt çocuğu beslenmesinde yeri yoktur.
Tahıllı Çorbalar
Mercimek, yoğurtlu yayla, acısız tarhana çorbası gibi gıdalar, taze sebze çorbalarına alıştırılmış olan bebeklere 8. aydan sonra değişik tatları öğretmek amacıyla verilebilir.
Et ve Tavuk
Bebeğinize 7. veya 8. aylarda dana veya tavuk eti makineden geçirilerek püre halinde öğle öğününde veilebilir.
Balık
Bebeğiniz 8 aylık olduktan sonra haşlanmış veya ızgarada pişirilmiş beyaz etli balıklar verilebilir.Kılçıklı balıkların iyi ayıklanması gerekir. Alerji yönünden dikkatli olunmalıdır.
Köfte
Yağsız, sinirsiz üç kez çekilmiş dana veya sığır kıymasından, çok az ekmek ufağı ve tuz ilavesiyle birlikte baharatsız hazırlanır. Yağsız tavada veya ızgarada pişirilir. İçinin de iyice pişmesine dikkat edilir ve sebze çorbalarıyla birlikte 1-2 köfte 8. Aydan itibaren verilir.
Karaciğer Püresi
Dana veya kuzu karaciğeri yıkanır. Kuzu ciğeri tercih edilir. Üzerindeki zarı çıkarıldıktan sonra yağsız tavada veya haşlanarak pişirilir. Rendelenerek veya makinede püre haline getirilir. Balık ve tavuk etleriyle dönüşümlü olarak sebze çorbalarıyla birlikte verilir. İlk günler 1 çay kaşığı (5gr) başlanarak bir hafta sonra 5 çay kaşığına çıkarılır.
Beyin
Kuzu beyni suda haşlanır. Tuz, limon, sıvı yağı ilave edilerek 3-5 çay kaşığı verilir. Ayda 2-3 kez yedirilmesi yeterlidir.
Su
Genel anlamda sağlıklı olan bebeklere çok sıcak hava veya sıvı kaybına yol açan ishal gibi durumlar dışında su ile takviye yapmak gerekmez.
Kullandığınız su da çok önemlidir. Su pekçok mikroorganizmanın taşıyıcısıdır. Bebeğiniz için kapalı su kullanmalı veya musluk sularını mutlaka kaynatmalısınız. Ayrıca bebeğinizin çiğ olarak tükettiği sebze ve meyveleri iyi kalitede bir suyla yıkamalısınız.