Dövmede kanser riski

Dövmeler kabile toplumlarında ve alt kültürlerde yüzyıllardır dinsel ritüellerin bir parçası olmuş ve yaşamın doğal bir parçası sayıla gelmiştir. Batı dünyasında ise dövme, önceleri yasaklanmış ve daha sonra kendini ifade tarzı olarak kabul görmüş ve belirli olayların kutlanması, ayrı düşülen bir sevgilinin anısı ya da bir partnere bağlılığın nişanesi olarak yaptırılmıştır.

Doksanlı yılların başında, Amerika ve Avrupa’da dövme, yükseliş trendine girdi. Öyle ki 2003 tarihli bir araştırmaya göre 25 – 29 yaş grubundaki Amerikalıların vücudunda yüzde 36’sında, en az bir dövme var. Paris Hilton, David Beckham ve Angelina Jolie gibi bir çok popüler ünlü isim de dövmeleriyle gündeme gelmekte. Dövmenin artık toplumda yaygınlık kazandığına kuşku yok ama cilt altına zerk edilen tehlikeli kimyasallar dikkatle bakıldığında, son derece kuşku uyandırıyor.

Kanser yapan maddeler var

Tabii her dövme ve her dövme sanatçısı aynı değil. Bilinçli, uygun maddelerle ve steril ortamda çalışan sanatçıların eserleri, yıllarca taşıyana gurur veriyor ve sağlığa herhangi bir etkisi olmuyor. Bir de madalyonun öbür yüzü var, yani uygun olmayan şartlarda, uygun olmayan maddelerle yapılan dövmeler. Dövme konusunu, dermatoloğumuz Dr. Yıldız Dizdaroğlu Özden ile konuştum, dövme içerikleriyle ilgili ilginç bilgiler verdi. İşte Dr. Yıldız’ın dövmenin altındaki renkler ve maddelerle ve uygun olmayan şartlarda yapılan dövmelerle ile ilgili anlattıkları.

Kabilelerdeki dövmelerin doğal boyalarla yapılmasına karşın, günümüzdeki modern dövmelerin pek çoğu metal tuzları (oksitler, sülfitler, selenidler), uygulamanın tutması için taşıyıcı bir çözelti içinde çözünen organik boyalar veya plastik bileşiklerin bilinmeyen bir karışımından oluşuyor.

Enfeksiyonlara neden olabilir

Avrupa Birliği’nin dövmeyle ilgili sağlık riskleri raporunda Avrupa’da kalıcı dövmelerde kullanılan organik boyaların yüzde 40 kadarının deride kozmetik amaçla kullanım için onay almadığını ve bunların yüzde 20’sinin ”karsinojenik aromatik aminler” içerdiğine dikkat çekiliyor. Güvenilmeyen kişilerin kullandığı kimyasalların bazıları, aslında otomobil boyaları, yazıcı mürekkepleri gibi amaçlar için üretilen boyalar. Bunlar dövme için derinin öylesine derinine zerk ediliyorlar ki ağır yanıklarda bile varlıklarını koruyorlar. ABD’de ise henüz dövmelerde kullanılan maddelere ilişkin bir mevzuat ve yönetmelik yok. Üreticilerce boyaların içindeki maddelerin naturel veya bitkisel esaslı ve zararsız olduğu bildirilse de henüz dövme mürekkebi üreticileri, boyalarının içeriği hakkında (ticari sır gerekçesiyle) bilgi vermiyor. Bu konuda resmi bir düzenleme yok.

Bilinçsizce uygulandığında, bazı dövmelerde kullanılan boyaların, genetik mutasyonlara, anne karnında bebekte doğumsal anormalliklere ve dövmeyi yaptıran kişide kansere yol açabileceği ve vücutta başlattığı biyokimyasal reaksiyonların, yıllarca sürmesi mümkün görünüyor. Sağlıksız koşullarda yapılan dövmenin ayrıca tetanos, herpes simplex (uçuk) virüsü, stafilokok, HIV, Hepatit B ve C ve hatta frengi gibi enfeksiyonların bulaşmasına neden olduğu da bilinen bir gerçek. Dövmenin diğer komplikasyonları ise lenf bezi iltihabı, alerjik reaksiyonlar, keloid oluşumu. Bazı dövmeler, MR tetkiki sırasında (içerdiği metaller nedeniyle) şiddetli ağrıya neden olabilir.
Dövme yapmadan önce cildi dezenfekte etmek için kullanılan alkol, derinin geçirgenliğini artırarak dövme ile verilen kimyasal maddelerin kan akımına daha fazla karışmasına neden olan bir faktör. Alkol ayrıca, bu maddelerin gerek uygulama yerinde, gerek bütün vücuttaki toksik etkilerini artırıyor.

Dövme yaptırmadan önce bunları bilin

Dövme yaptırmadan, ustalığına ve bilgisine güvendiğiniz bir dövme sanatçısına danışın.
Dövme yaptıracaksanız, her dövmenin sonuçlarının aynı olmadığını bilerek, bu konunun gereklerini yerine getirdiğine emin olduğunuz, uzman bir sanatçıya yaptırın.
Birçok dövme içeriği ciltten geçemediği için, sürüldüğünde emilmeyen bazı maddeler, cilde zerk edildiğinde reaksiyona neden olabilir.
Daha önceden, dövme yaptırırken alerjik reaksiyon gösteren kişilerin, doktorlarının önerdiği koruyucu tedavi sonrası, alerji ihtimalini göz önünde bulundurarak, dövme yaptırmaları önerilir.
Dövme yapıldıktan sonra istenmeyen reaksiyonların, bir ay ile birkaç yıl içinde, genelde güneş ışığından temastan sonra ortaya çıktığı bildirilmiştir.
Antifrizin ciltte ne işi var?

Dövme için kullanılan boyaları içeren çözeltinin kendisi de çokluk, denatüre alkoller, metanol, antifriz, deterjan ve formaldehid ve başkaca çok toksik aldehidler içeriyor. Sağlıksız dövme boyalarının türlerinde ise, demir oksit gibi inorganik metallerden kömür tozu, külden hazırlanan boyalar ve başka karışımlara kadar uzanıyor. Bazı boyalarda ise yüksek miktarda kurşun, cıva (kırmızı), kobalt (mavi), kadmiyum sülfit (sarı) ve bakıra (mavi) rastlanıyor. Cıva Sulfit en çok reaksiyon yapan (kırmızı renk) madde olarak bilinirken; son yıllarda ”aromatic azo deriveleri” kırmızı renk için en çok kullanılan madde konumunda.