Meksika’da 103 kişinin ölümüne neden olan ‘domuz gribi’ salgını, pek çok ülkede paniğe yol açtı. Virüse ABD, Kanada, İspanya, Brezilya ve Avustralya’da rastlandı. ABD’nin beş eyaletinde 20 kişiye domuz gribi teşhisi kondu. Meksika ve ABD’nin ardından Kanada da ülkede domuz gribi vakalarının olduğunu resmen açıkladı.
Dünya Sağlık Örgütü, hastalığın kontrolden çıkmak üzere olan geniş çaplı bir salgın olabileceği uyarısında bulunurken, pek çok ülke Amerika kıtası ülkelerinden canlı domuz ve domuz eti alımını durdurduğu açıkladı.
Salgını Yakın Plan’a değerlendiren uzmanlar domuz gribi salgınının Türkiye’ye de sıçarama olasılığını, salgının seyrini, etkilerini ve alınması gereken tedbirleri anlattı.
Prof. Dr. Haluk Eraksoy (Türk Klinik Mikrobiyoloji ve Enfeksiyon Hastalıkları Derneği Başkanı):
VAKALAR İNSANDAN İNSANA GEÇTİĞİNİ GÖSTERİYOR
Domuz gribi insanları da etkileyebiliyor, bu zor da olsa insana bulaşabilen bir virüs… Virüsün hayvanlardan insanlara geçtiği ilk basamak herhalde gerçekleşmiş olmalı. Bu grip tablolarında ikinci basamak insandan insana bulaşmadır. Ama insandan insana bulaşma tabii ki daha zor olan bir basamak. Şu anda onun gerçekleştiğine ilişkin Dünya Sağlık Örgütü’nden resmi bir açıklama yapılmadı. Ancak vaka sayıları insanlar arasında da yayılmasının gerçekleştiğini düşündürüyor. Bu kaygı verici bir durum.
Örneğin kuş gribi ile bir benzerlik kurmak gerekirse, kuş gribinde kanatlılardan insana zor da olsa bulaştığınız biliyoruz ama insandan insana bulaşmanın hâlâ çok güç olduğunu da biliyoruz. Oysa şimdi domuzlarda hastalık yapan virüs, bu engeli aşmış gibi görünüyor ve insandan insana da yayılma potansiyelini taşıyor.
HASTALIĞIN GÖRÜLDÜĞÜ YERLERE GİDECEKLER DİKKATLİ OLMALI
Hastalığın görüldüğü ülkelere gidecek yurttaşlarımız açısından bir bulaşma riski olduğu gibi, o bölgelerden gelecek insanlar da eğer virüs taşıyorlarsa ülkemize bu virüsü getirebileceklerini düşünmek gerekir.
Burada, doğal olarak gripten korunmanın standart ya da klasik yollarını hatırlamamız gerekiyor. Damlacıkla bulaşan bir hastalık olan grip, solunum salgıları ile bulaşıyor. Hapşırı, aksırık yoluyla saçılan damlacık çekirdekleri insandan insana yayılmayı sağlıyor. Hastalığın görüldüğü ülkelere gidecek şunu hatırlatmamız gerekiyor; orada hasta olduğu düşünülen kimselerle yakın temasata bulunmamalılar ve bu konuda duyarlı olmalılar.
Doç Dr. Önder Ergönül (Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi):
TÜRKİYE’YE SIÇRAMASI MÜMKÜN AMA DÜŞÜK BİR İHTİMAL
Teorik olarak salgının Türkiye’ye gelmesi mümkün. Her ne kadar Meksika bize çok uzak bir ülke olsa da küreselleşme sonucunda ulaşımın daha kolaylaşaması nedeniyle teorik olarak bu mümkün. Fakat pratikte çok yüksek bir olasılık değil açıkçası.
Bununla birlikte salgının nasıl seyredeceği de çok önemli. Domuz gribinin virüsü, 1918 yılında görülen İspanyol salgını ile paralellik gösteriyor. 1918 İspanyol virüsü salgını yaklaşık 30 milyon insanın canını almıştı ve dinamikleri çok net bilinemedi. Şu anda domuz gribinin ölüm oranı yaklaşık yüzde 2 ila 5 civarında seyrediyor. Bu oldukça düşük görünüyor.
Salgının ne kadar yayılacağı alınacak önlemlerle çok yakından ilişkili. Meksika ve çevresindeki ülkelerin alacakları önlemler çok kritik, bu nedenle Dünya Sağlık Örgütü Başkanı, salgının seyriyle bizzat ilgileniyor ve her ülke kendi ülkesinde gördüğü kuşkulu domuz gribi vakalarını bildiriyor. Bütün vakalar toplanıyor, bu aşamada bizim de gerçekten hem çok ciddi bir şekilde salgının seyrini izlememiz, hem de Meksika ile ilişkili seyahatlerde dikkatli olmamız gerekiyor.
Doç Dr. Kenan Keskin (Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı):
VİRÜSLERİN GENETİK YAPISI DEĞİŞİYOR
Grip virüslerinin genel olarak A,B,C tipleri bulunuyor. Zaman içinde virüslerin genetik yapısında, mutasyon dediğimiz bir takım değişiklikler meydana geliyor ve bunun sonucunda virüsler yeni bir virüs gibi davranabiliyor.
İnsan virüsü ve kuş gribi virüsü gibi farklı virüsler, sık sık domuzlarda görüldüğü gibi tek bir bünyede bir arada enfeksiyon yaparsa, bu virüsler kendi aralarında bir takım genetik materyal alışverişinde bulunuyorlar. Yani karma bir virüs ortaya çıkıyor. Burada tamamen farklı bir virüs ortaya çıkıyor.
AŞISI YOK
Bugün sadece insan virüslerine karşı üretilmiş bir aşı var. Bunun dışında gerek kuş gribi gerekse yeni ortaya çıkan domuz gribi virüsü için bir aşı yok.
BELİRTİLERİ GRİPTEN FARKSIZ
Domuz gribinin başlangıcında, normal gripten farklı hiçbir belirti yok, hastalık aynı belirtilerle ortaya çıkıyor. Hastalık 38 dereceyi geçen bir ateş, baş ağrısı, burun akıntısı gözlerde ve yüzde kızarma şeklinde belirtiler genel grip belirtileriyle ortaya çıkıyor.
Yaş gruplarına göre etkilenmede aslında pek bir fark yok. Ama hastalıkla ortaya çıktığı zaman yaşlara göre seyri farklı olabiliyor. Özellikle yeni doğan bebeklerde, yaşlılarda, bazı şeker hastalığı, kalp hastalığı, solunum sistemi hastalıkları gibi bir takım sistemik hastalıkları olanlarda daha ağır seyrediyor.
