Döllenme Nedir, Hamilelikte Döllenme Zamanı
Ovum (yumurta hücresi) ile sperm (erkek tohum hücresi)nin birleşmesi olayına döllenme denir.
Ovum âdet kanamasından 14 gün sonra yumurtalıkların birinden atılır. Yumurta hücresi, tüpleri (Fallop borularının) ve kasılmalarının yaptığı basınç farkı nedeniyle tüpün içine girer. Burada, kendi güçleriyle hareket ederek gelen spermatozoitlerle karşılaşır ve döllenme oluşur. Yumurta hücresinin döllenebilme süresi çok kısadır. 20 saat kadar bu yeteneğini korur, daha sonra bozulur.
Spermatozoitlerin döllenme kapasiteleri 24-28 saat devam eder. Ovum ile karşılaşan spermatozoitler, ona mıknatısla çekilmiş gibi yaklaşırlar ve hemen çevresini alırlar. Kuyruklarını oynatarak ona yapışırlar. Ancak bir tanesi yumurta hücresinin içine girer ve her iki hücrenin çekirdeği birleşerek döllenme olayını meydana getirir. Bu an çok önemlidir. Artık bir insan hücresi oluşmuştur. Bir noktadan daha küçük, bir tozdan daha hafif olan bu cisim 9 aylık sürede gelişerek 50 cm. uzunluğunda ve 3,5 kg. ağırlığında yeni bir canlı, yeni bir insan yavrusu olacaktır. Döllenmiş hücre 3-4 saat sonra çoğalmaya başlar. Birken iki, ikiyken dört olur ve durmadan çoğalarak rahime doğru ilerler. 3 ile 7 gün içinde asıl gelişeceği ve yerleşeceği yere; kendisi için hazırlanan rahimin içine gelir. Bu süre içinde aşağı yukarı 10 cm. kadar yol almıştır. İşte döllenmiş yumurta hücresi rahim içine gelmeden herhangi bir yerde (tüpte, yumurtalıkta, karın içinde vb.) takılıp kalır ve gelişimine orada devam ederse dış gebelik denilen hastalık tablosu ortaya çıkar.
Yumurta hücresinin yumurtalıktan atıldığı yuva da, «sarı cisim» denilen şekle dönüşür ve gebeliğin ilk 3 ayında progesteron hormonunu çıkararak döllenmiş yumurtanın rahim içine yerleşme, beslenme koşullarını sağlar. Döllenmiş yumurta daha sonra rahimin içine gelerek adeta kızgın bir bilyenin buz içine yerleşmesi gibi mukozanın içine girer, yuvarlanır, üstü yine mukoza tarafından kapanır.
Döllenmiş yumurta bu arada lifler çıkararak toprağa kökler salar gibi yerleşir ve rahim mukozasını eritir.
Artık bundan sonra anne tarafından beslenecektir. Yumurta hücrelerinin bir kısmı bu yöne doğru çoğalarak anne ile çocuk arasındaki beslenme işini sağlayacak plasenta (son) ve göbek kordonunu oluşturmak için gelişirken, bir kısmı da amnios zarının yapımına yardım eder. Yine bir kısım hücreler de çocuğun oluşumunu sağlamak üzere çoğalırlarken bu iki kısım hücre grubu arasında bir boşluk ortaya çıkar. Boşluğun içi ilerde amnios suyu ile dolacaktır
Üç aya kadar olan bebek taslağının adı embriyo’dur. Ondan sonraki adı fefüs’tür. Embriyo rahim içine ilk girdiğinde 1 mm. kadardır ve genellikle rahimin dip ve orta kısımlarına yerleşir.
Embriyonun nasıl gelişip bebek haline geldiğini daha sonraki bölümlerde ayrıntılarıyla göreceğiz.