DOĞUM SONU ERKEN DÖNEMDE HEMŞİRELİK DEĞERLENDİRMESİ
Doğum sonu dönemde hemşirenin kapsamlı bir bakım vermesi, bireysel ihtiyaçların ve potansiyel problemlerin tanılanmasına ve iyi bir değerlendirmeye bağlıdır.
Postpartal dönem boyunca devam eden değerlendirme ve eğitim, ailenin ihtiyaçlarını karşılamak ve tehdit edici olası komplikasyonları belirlemek amacını güder. Hemşire, değerlendirmesi sırasında bu bilgileri kullanarak olası komplikasyonlar için önlem almalıdır.
FİZİKSEL DEĞERLENDİRME
Postpartum dönemdeki bir anneyi değerlendirirken kullanılması gereken bazı prensipler vardır.
-Doğru veri toplamak için uygun zaman seçilmelidir. Örn; Mesane dolu iken fundusu palpasyonla değerlendirmek, involusyon süreci hakkında, yanlış bilgi verir.
-Düzenli değerlendirmenin amacı ve önemi anneye açıklanmalıdır.
-Anne gevşek olmalı ve işlem mümkün olduğu kadar nazikçe yapılmalı, rahatsızlık vermekten kaçınmalıdır.
-Toplanan bilgi kayıt edilmedi ve mümkün olduğu kadar anlaşılır bir şekilde rapor edilmelidir.
– Hemşire vücut sıvılarından kendisini korumak için önlem almalıdır.
Hemşire fiziksel değerlendirme sırasında anneye konu ile ilgili eğitim de yapmalıdır. Örneğin, laktasyon açısından göğüsleri değerlendirirken, anneye sütün üretimi, süt inme refleksi ve kendi kendine göğüs muayenesi, fundus yüksekliğini ve abdominal kaslardaki diastazisi değerlendirirken de abdominal kas egzersizleri konusunda bilgi verebilir. Yine postpartum dönemde vücutta meydana gelen anatomik ve fizyolojik değişiklikler ve tehlike işaretleri konusunda bilgi vermenin en uygun zamanı, bu değerlendirmeler sırasıdır. Postpartum ünitesinde kısa süre kalan anneler için kendi ve bebeğinin bakımı ile ilgili her fırsatta bilgi vermek gerekir.
OLGU ÖRNEKLERİ
OLGU 1: H.K, 21 yaşında, 1990 yılında kliniğimizde yatarak sağaltım görmüş.
Sezeryanla doğum yaptıktan 20 gün sonra uyumama, yemek yememe yakınmaları başlamış. Çevresindekilerin kendisini yakacaklarını, duvarda kediler gördüğünü söylüyormuş. Öfkelenmeleri oluyormuş.
Tanı: Postpartum psikoz
Sağaltım: 7 kez EKT, ardından nörodol 15 mg/g
Sonuç: Düzelme
OLGU 2: A.B, 17 yaşında, 1997 yılında kliniğimizde yatarak sağaltım görmüş.
Doğum yaptıktan 5 gün sonra içe kapanma, uyuyamama, konuşmama, yersiz gülme ve ağlama, aşırı öfkelenme yakınmaları başlamış.
Tanı: Postpartum psikoz
Sağaltım: EKT, nörodol 5 mg/g
Sonuç : Düzelme
OLGU 3: T.Ç, 21 yaşında,
Sezeryanla doğum yaptıktan 5 gün sonra uyuyamama, huzursuzluk, sinirlilik, saldırgan davranışları olmaya başlamış. Hayal gördüğünü, kendisini yönlendiren sesler duyduğunu söylüyormuş. Yersiz namaz kılıyor, elbiselerini çıkarıp dolaşıyormuş.
Tanı: Postpartum psikoz
Sağaltım: 7 kez EKT, dogmatil 400 mg/g
Sonuç:Düzelme