Doğum Kontrol İlaçları ve Mikro hap ile korunma
Mikro hap bağımsız bir hap tipi değildir. Östrojen ve gestajenlerden oluşan ve en çok 35 mg östrojen içeren özellikle düşük dozlu kombine preparatlara böyle deniyor. Gestajen kısmı olarak çok etkili ve tahammülü kolay pro-gesteron türevleriyle kombine edildiğinden, mikro hapların dolaysız yan etkileri ve uzun vadeli riskleri geleneksel kombine haplara kıyasla çok azalmıştır.
Sekanslı preparatlar (İki fazlı preparatlar)
Bu tür haplar, altı-yedi günlük ilk alım fazında 50 mg’ın üstünde görece yüksek dozda östrojen içerir, ama gestajen içermez. Tabletler ancak bundan sonra bir östrojen-gestajen kombinasyonunu içerir. Östrojen dozu her kadında ovülasyonu güvenilir bir şekilde önleyemediği ve ilk fazda ek olarak gestajen etkisi bulunmadığı için, bu preparatları kullanırken, kombine preparadara kıyasla biraz daha yüksek bir başarısızlık oranını hesaba katmak gerekir. Görece yüksek östrojen payı da, teorik olarak daha yüksek bir risk doğurur.
İki fazlı preparatların avantajı çok iyi bir çevrim kontrolü sağlamalarıdır. Bu haplar özellikle, kombine preparat tedavisinde sık sık ara kanaması olan kadınlar için uygundur.
Bir aylık iğne
Yakında gebeliği önlemek için bir başka olanağınız daha olacak: Bir gestajen (25 mg medroksi progesteron asetat, MPA) ile bir östrojenden (5 mg estradiol-cypionat) oluşan “bir aylık iğne.”
Ayda bir yapılması gereken bu iğne haptan çok daha yüksek korunma güvenliği sağlar. Bu preparatın ilginç yanı, ilk kez bir doğal östrojen kullanılmasıdır. Bu “enjekte edilebilen haplar” ABD’de Kasım 2000’den beri satılıyor. Almanya’da “Luna” adıyla piyasaya sürülecek.
Mini hap ve doğum kontrol adet
Mini haplar geliştirilirken güdülen amaç, çevrimin doğal akışını bozmadan, gestajen vasıtasıyla sadece rahim sü-mükderisini ve rahim ağzını etkileyerek güvenilir bir hormonlu korunma sağlamaktı. Ne var ki, düşük gestajen dozuna karşın kimi kadınlarda yumurtlamanın baskılandığı ya da sarı cisim fonksiyonunun zarar gördüğü ortaya çıktı. Mini hapta östrojenin çevrimi düzenleyen etkisi eksik olduğu için, sık sık ara kanamalar olur ya da kanama tümüyle kesilir.
Kombine preparatlarda da olduğu gibi, gestajen rahim boynunda mukozanın koyulaşmasına ve rahim sümükde-risinde değişikliklere yol açar. Gestajenin etkisi enfeksiyonlara karşı belli bir koruma sağlar: Çoğu kez spermlerin “sırtına binerek” dölyatağına ulaşan mikroplar, mukoza pıhtıları nedeniyle içeriye sızma şansını neredeyse tümüyle kaybeder.
Gestajen haplarının önemli bir dezavantajı vardır: Bugüne kadar kullanılan gestajenlerin vücuttaki etkisi yalnızca 24 saat sürdüğünden, hapların hep aynı saatte alınması gerekir. Mini hap, kullanıcıdan büyük bir disiplin bekler ve hap alımında yapılan hataya tolerans göstermez. Hep aynı saatte alınması gereken mini hapların koruma güvenilirliği mikro haplara kıyasla epeyce düşük olduğu için, kanamaların tümüyle kesildiği durumlarda kadınlar açısından bir güvensizlik faktörü oluşturur. Etonogestrel adlı gestajeni içeren bir preparat (Cerazette), daha esnek bir kullanım şeması sunar ve hap alımında çok ender hata yapıldığı için daha yüksek korunma güvenliği sağlar.
Mini hapla korunmaya karşın bir gebelik söz konusu olursa, bunun yumurta kanalı gebeliği (dış gebelik – ç.n.) olma riski yüksektir. O nedenle, daha önce dış gebelik geçirmiş ya da yalnızca bir tane (sağlam) yumurta kanalı olan kadınlar mini hap kullanmamalıdır.