DOĞAL AFET SONRASI GÜVENLİ SU VE GIDA KULLANIMI
1.HAZIRLIKLI OLUN.
Buzdolapları ve derin dondurucuların elektrik kesintisi sırasında ve sonradında ısılarını ölçmek için uygun termometreler bulundurun.Bu şekilde kesinti sonrasında kullanıcağınız gıdaların bozulmamış ve güvenli olduğunu anlayabilirsiniz.
Derin dondurucu -15,buzdolabı 5 derece de kalmalıdır.
Herzaman bol miktarda buz hazır bulundurun.Kesintilerde gıdaların bozulmadan kalmasını sağlar ve su bulunmadığında eriterek kaynak oluşturur.
Bir miktar süt,et ve tavuk dondurulmuş olarak saklayın.Kesinti sırasında daha uzun süre taze kalacaklardır.
Dondurucuda gıdaları beraber küme şeklinde saklayın,daha uzun süre soğukluğu muhafaza edeceklerdir.
Gıdaları, muhtemelen kirlenmiş su baskını sırasında yüksek yerlerde saklayın,kirli su ile temas ettirmeyin.
Herzaman bir miktar yedek içme suyu bulundurun.
2.ELEKTRİK KESİLDİĞİNDE.
Buzdolabı ve dondurucu kapılarını mümkün olduğu kadar az ve kısa süreli açın.Buzdolabınız kapısı açılmadan 4 saat süreyle gıdaları soğuk tutacaktır.Yarı dolu bir derin dondurucu 24,tam dolu olanı da 48 saat soğukluğunu muhafaza edecektir.Eğer kesinti daha uzun sürecekse buz kalıpları koyun.
Eğer dondurulmuş et,tavuk,balık veya yumurta yiyecekseniz çok iyi pişirmeye özen gösterin.
Sebze ve meyveleri temiz su ile yıkamadan yemeyin.
Bebekler için mümkünse,su ilave etmek gerekmeyen hazır mamalar kullanın.Sulandırmak gerektiğinde şişelenmiş su kullanın.
3.ELEKTRİK TEKRAR GELDİĞİNDE.
Gıdaların bozulmamış olduğunu kontrol edin.Ancak görüntü veya kokuya güvenmeyin.Eğer gıdaların üzerinde hala buz kristalleri varsa veya ısıları 5 derecenin altındaysa pişirebilir veya tekrar dondurabilirsiniz.
Kesinti 4 saatten az sürmüş ise buzdolabındaki gıdalar kullanılabilir.Mümkün olduğu kadar az açıp kapatın.Ancak 5 dereceden fazla soğukta 2 saat veya fazlası kalmış et,balık,tavuk,yumurta ve sütü kullanmayın.Ne kadar iyi pişirilseler de hastalığa neden olabilirler.
4.SU BASKINLARINDA.
İçme suyu güvenliği.
1.Mümkün olduğu sürece şişe suyu kullanın.
2.Şişe suyu yoksa suyu kaynatın,mikropları öldürecektir.Eğer su bulanık ise önce temiz bir kumaş parçası ile süzün veya çökelmesini bekleyin ve sonra kaynatın.En az bir dakika kaynattıktan sonra temiz kaplarda saklayın.
3.Su baskınlarından sonra ,kontrol ve gerekirse dezenfekte ettirmeden kuyu suyu kullanmayın.
Gıda güvenliği.
1.Sel suları ile temas etmiş gıdaları yemeyin.Buna su geçirmez ambalajı olmayan her türlü kutudaki yiyecekler de dahildir.
2.Konservelerin kutusunu delik,sızıntı,aşırı pas için kontrol edin,bunlar varsa kullanmayın.
3.Sel sularına karışmış metal tavalar,yemek ve çatal bıçak takımlarını sabunlu su ile yıkayın,mümkünse sıcak su kullanın.Durulayın ve sonra temiz suda kaynatın.Tezgah yüzeylerini de aynı yöntem ile temizleyin.
Sonuç olarak,uzun süreli elektrik kesintilerinin, gıdaların bozulmasına,su baskınlarının da gıda ve mutfak eşyalarının kirli sularla temasına neden olarak ciddi zehirlenmelere yol açabildiğini hatırlayalım.Kendinizi ve ailenizi korumak için, yukarıdaki basit ama çok etkili yöntemleri keserek saklayın.
Dr. Metin Okucu