Diş çürümesi, diş tacının yüzeyinden başlayıp içeri doğru ilerleyerek diş dokusunun yıkımına neden olur. Diş çürümesi, diş dipleri ile ağız içindeki mikroorganizmaların, şeker ve karbonhidratlı besin artıklarını parçalamasıyla açığa çıkan asitler nedeniyle meydana gelir. Bu asitler, diş minesini eriterek deler ve mikroorganizmaların daha alttaki dokulara girmesine yol açar.
Diş çürümesinin başlıca nedeni, ağız sağlığına ve temizliğine özen gösterilmemesidir. Ayrıca beslenme koşulları, genel sağlık durumu, dişlerdeki yapı bozuklukları ve kalıtım gibi etkenler de diş çürüklerinin oluşmasında rol oynayabilir. Yetersiz ve kötü beslenme, alkol bağımlılığı, D vitamini ve protein eksikliği diş çürümesini hızlandıran koşullardır.
Diş çürümesi günümüzün belki de en yaygın hastalığıdır. Toplam nüfusunun %90’ında görülür.
Diş çürüklerinde, ağrı duyulmasının nedeni, çürüğün diş özüne ulaşmasıdır. Diş özüne ulaşmayan çürükler ağrı oluşturmaz.
Dişlerde ağrı oluşması için diş sağlığının bozulduğunu gösterir. Dentin, mine ya da sement katmanları aşınmaya uğrayarak dişler önemli ölçüde savunmasız kalmıştır. Bu durum mekanik aşınmadan, sıyrılmadan, diş minesinde mineral oluşumunun yetersiz olmasından, diş etlerinin destekleyici etkisinin azalmasından kaynaklanır.
Bazen diş kökündeki sinirin harap olması sonucu diş ağrısı hissedilmeyebilir. Bu durumda diş ağrısının olmaması dişin sağlam olduğunu göstermez.
Diş ağrısının en sık rastlanılan nedenlerinden olan diş çürüğü, zamanında tedavi edilmezse bütün vücut sağlığını etkileyebilir. Bu nedenle erken tanı ve tedavi şansını yakalayabilmek için yılda iki kez mutlaka diş hekimine kontrole gidilmelidir.
Ayrıca flüor da diş çürümelerini %50-60 oranında azaltır. Flüor, diş minesinin organik asitlere karşı direncini arttırmaktadır. Kullanım sularına sodyum flüorur katılması, flüor diş macunlarının kullanılması, bebeklikten itibaren flüor tabletlerinin çiğnenmesi ve diş hekimine giderek flüorlama yaptırılması ile diş çürümelerinde önemli ölçüde gerileme sağlanabilir.
Diş çürüklerinin erken tanı ve tedavisi hem sağlık yönünden, hem de sosyal ve ekonomik yönden önem taşır. Böylece çürüğe bağlı sağlık sorunları önleneceği gibi ilerlemiş çürüğün neden olacağı tedavi giderleri azalır, dişin kaybedilme riski düşer. Ayrıca ağızda kötü görüntü ve koku nedeniyle bozulabilen sosyal ilişkilere de engel olunur.