Deprasyon İçin Yeni Tedavi Yolları

?stanbul Üniversitesi T?p Fakültesi Psikiyatri Ana Bilim Dal? Ö?retim Üyesi Prof. Dr. I??n Kulaks?zo?lu, depresyonda “uyku yoksunlu?u” tedavisinin 1970’lerde bir rastlant? sonucu ortaya ç?kt???n? belirtiyor.

“Majör depresif” bir hasta, uyumak istedi?inden çok daha az bir süre uyuduktan sonra, durumunun bir önceki güne göre ?a??rt?c? bir ?ekilde düzeldi?ini ke?fediyor. Bunun üzerine doktorlar, majör depresyonda uyku yoksunlu?unu da tedavi yöntemi olarak kullanmaya ba?l?yorlar. Prof. Kulaks?zo?lu ?sviçre’de uyku laboratuvarlar?nda yap?lan ara?t?rmalara dikkat çekiyor ve uyku yoksunlu?u uygulamas?n?n depresyon hastalar?n?n yar?s?ndan fazlas?n?n tedavisinde olumlu sonuç verdi?ini belirtiyor.

Uyku yoksunlu?u, hastal?k için ilk s?ralarda dü?ünülen tedavi yöntemleri aras?nda yer alm?yor. Ancak tedaviye h?zl? yan?t almak isteyen ve ilaç kullanmay? tercih etmeyen hastalar için bu yöntem akla geliyor.

EN UCUZ TEDAV?

?laç tedavisi ile kar??la?t?r?ld???nda uyku yoksunlu?u önemli bir ekonomik avantaj getiriyor, h?zl? sonuç vermesi ve antidepresif ilaç tedavisini art?rma özelli?i ile de alternatif bir güçlendirme tedavisi olarak kar??m?za ç?k?yor. Uyku yoksunlu?u majör depresyonun yan? s?ra, premenstruel duygudurum dalgalanmalar?nda (adet öncesi sendrom), gebelik ve postnatal (do?um sonras?) dönemdeki depresyonlarda da invazif olmayan (kans?z) do?as? nedeni ile tercih ediliyor.

Nas?l uygulan?yor?

Depresyon tedavisinde uygulanan bu yöntemin iki farkl? türü var:

Total uyku yoksunlu?u: Hastan?n bir gecesini tamamen uykusuz olarak geçirerek ertesi gece normal saatinde uyumas? olarak uygulan?yor. Total uyku yoksunlu?u tedavisi ile yüzde 40-60 hastada depresif belirtiler ertesi gün azal?yor. Uyku yoksunlu?una yan?t, uyku yoksunlu?unun oldu?u gece ve takip eden günde ortaya ç?k?yor. Baz? hastalarda ise yan?t takip eden toparlanma uykusundan sonraki günde görülebiliyor.

K?smi uyku yoksunlu?u: Bu yöntem ikiye ayr?l?yor. Geç k?smi uyku yoksunlu?u, gece uykusunun ikinci yar?s? için uygulan?yor ve total uyku yoksunlu?u kadar etkili sonuç veriyor. Erken k?smi uyku yoksunlu?u, gece uykusunun ilk yar?s?nda uygulan?yor ve etkinli?i daha az oluyor.

FAYDALARI NELER?

Antidepresan tedaviye yan?t? potansiyel hale getiriyor, bu ilaçlar?n ya da lityumun ba?lang?çtaki etkisini h?zland?r?yor.

Duygu-durum ataklar?n?n tekrar?n? önlüyor.

Antidepresan ilaç tedavisine alternatif olarak kullan?labiliyor.

Bir tan? arac? olarak tercih ediliyor.

Ceyda Ereno?lu