Çocuklar hangi yaşta olurlarsa olsunlar, anne-babalarını öfkelendirecek ya da hayal kırıklığına uğratacak şeyler yapabilirler. Hatta bazen küçük bir bebeğin ağlaması bile anne-babada gerilim, stres ve çaresizlik duygusuna neden olabilir.
Ancak anne-babanın bu öfkesinin çocuğun canını yakacak hareketlere dönüşmemesi önemlidir. Örneğin, bazı kişilere zararsız bir davranış gibi gözükse de, küçük çocukların ve bebeklerin sarsılması beynin önemli zararlar görmesine neden olabilmektedir.
Bebek ve çocukların sarsılması yumuşak, hassas beyinlerinin sert kafatası kemiklerine çarparak tahrip olmasına neden olabilmekte ve bu da ölüm, felç, gelişme ve öğrenme bozuklukları gibi çok ciddi sonuçlara yol açabilmektedir. Bu nedenle uzmanlar, özellikle 2 yaşından küçük çocukların, sevme veya oyun amacıyla bile olsa sarsılmaması konusunda uyarıyorlar. Ayrıca bebekleri zıplatarak, atıp-tutarak sevmek de benzer sonuçlara neden olabilmektedir.
Çocuğa kimler, neden vuruyor?
Çocuklarını hırpalayan insanların mutlaka kötü insanlar olması gerekmez, ancak bu kişiler genellikle öfkelendiklerinde ve stres altındayken kendini kontrol edemeyen kişilerdir. Anne-baba olmak zor bir iştir. Buna geçim sıkıntıları, işsizlik gibi sorunların eklenmesi de anne-babaların gerilim ve stresini artırır. Bu nedenle anne-babaların öfkelerini kontrol etmeyi ve sağlıklı biçimlerde ifade etmeyi öğrenmeleri büyük bir önem taşımaktadır.
Ne yapmalısınız?
Aşırı öfkelenerek, çocuğunuza vurabileceğinizi hissettiğiniz anda şunları yapabilirsiniz:
• Herhangi bir hareket yapmadan önce düşünün.
• Çocuğu odası ya da yatağı gibi güvende olabileceği bir yere bırakın ve sakinleşene kadar çocuğunuza yaklaşmayın.
• Derin derin nefes alın, kendinizi daha iyi hissedene kadar derin nefes almaya devam edin.
• Çocuğun yanında kalabilecek başka biri varsa evden çıkın veya sessiz bir odaya geçerek sakinleşmeye çalışın.
• Bir arkadaşınıza ya da akrabanıza telefon edin.
• Bir şeyler için, ılık bir duşa alın.
• Sevdiğiniz bir müzik dinleyin.
• Kendinizi hala öfkeli hissediyorsanız, bir yastığa sarılın veya yastığı yumruklayın.
• Çocuğun neden yaramazlık yaptığını anlamaya çalışın ve çocuğun davranışlarını çocuğun canını yakmadan düzeltme yollarını araştırın.
Dayak çocuğa ne öğretir?
Unutmayın, şiddet çocuğa olumlu hiçbir şey öğretmez. Tam tersine öfkeli anne-babadan dayak yiyen çocuk, kendisi de öfkelendiğinde dayak atmayı veya şiddete başvurmayı öğrenir.
Çocuğun hatalı davranışlarını nasıl düzeltebilirsiniz?
Çocuğun hatalı davranışlarını yaşına ve gelişim düzeyine uygun disiplin yöntemlerini uygulayarak düzeltebilirsiniz. Ayrıca çocuğun tehlikeli olmayan ve başkalarına ve kendine zarar vermeyen olumsuz davranışlarının görmezden gelinmesi ve olumlu davranışlarının methedilmesi de yararlı olacaktır. Bunun yanında, anne-babaların zevk aldıkları şeyleri yapabilmek için kendilerine zaman ayırmalarının önemli olduğu da unutulmamalıdır. Her şeye rağmen öfkenizi kontrol etmekte zorlanıyor ve başkalarına zarar verebileceğinizden endişe ediyorsanız, bir ruh sağlığı uzmanından yardım almaktan da çekinmemelisiniz.
