Çocukların Baş Belası Çarpık Ayak!

Bebeklik çağında en sık görülen sorunlardan biri de çarpık ayak sendromu. Ancak korkulacak kadar tehlikeli değil. Zira kolayca tanı konan bir ayak şekil bozukluğu. Avrasya Hospital’den Ortopedi Uzmanı Dr. Özgür Ortak, çarpık ayak sorununun ayak bileğinin normal pozisyona zor gelmesi, ayak sırtının ise öne doğru ve parmakların içe doğru basması şeklinde tarif edilebileceğini belirtiyor.

Dr. Ortak “Tanısı 16. haftadan sonra detaylı ultrasonografi taraması sırasında konabilir ama çoğunlukla doğumdan sonra fark edilir. Topuk üstünde ve ayak tabanı iç kısmının ortasında, hastalığın şiddetiyle çoğu zaman doğru orantılı olarak oluk şeklinde cilt çizgileri bulunur. Topuk ufaktır, yoklandığında zorlukla hissedilir. Ayak normalden daha ufaktır, ancak çift taraflı olgularda bu durum göze çarpmaz. Tek taraflı olgularda etkilenmiş bacak, diğer tarafa oranla daha incedir, ancak bacak boyları eşittir” diyor.

Bu hastalıkta, ayağın iç, arka ve taban kısmındaki bağların, kirişlerin ve kapsüllerin hem kısalmış hem de sertleşmiş olduğuna dikkat çeken Dr. Ortak, sözlerini şöyle sürdürüyor: Ayak kemikleri ayağın şekline uyum göstererek deforme olmuşlardır.

Tedavi geciktikçe kemiklerdeki şekil bozukluğu artar. En büyük deformasyon aşık kemiğinde görülür. Ayağı dışa çeviren kaslarda nispeten güçsüzlük vardır. Ayağı besleyen damarlar da daha ufak çaplıdır.

Tedavi edilmemiş çarpık ayak olguları en önemli ortopedik sakatlık sebeplerindendir. İster hamilelik esnasında ister doğumdan sonra tanısı konsun, bebek derhal pediatrik ortopedist tarafından değerlendirilerek tedavisine başlanmalıdır. 

‘Ponseti yöntemi’ sonrası bu işlemi takiben 3 haftalık son alçı uygulanır. Bu süre içinde kesilen Aşil tendon rejenere (yeniden oluşum) olur. Alçının çıkarılmasını takiben hasta özel bir cihaz kullanmaya başlar. Bu cihaz özel bir çift ortopedik bottur. Botlar arası mesafe omuz mesafesi kadardır. 3 ay süre ile 24 saat kullanılan cihaz daha sonra öğle uykularında ve gece kullanılmak üzere 2-4 yaşına kadar kullanılır.

Bu, tedavinin en önemli bölümünü oluşturur. Eğer ebeveynler cihazı kullanmazlarsa ayak bozulmaya başlayarak tedavide başarısızlıklar meydana gelir. İlk bir yaş içinde görülen yinelemelerin tedavisi yine alçılamadır. Yürümeyle birlikte normal ayakkabıya geçilir. İyi tedavi edilmiş çarpık ayak engel değildir ve tamamen normal, aktif bir hayat sürdürebilir. Tedavi başarı oranı yüzde 95’tir.

Yapılan işlemler belli bir sıra ile ayağın arka, iç ve taban kısmında kısalmış olan yumuşak dokuları (bağ, kapsül, kiriş) esnetmek amacıyla yapılan pasif germelerdir. Manüplasyonla belli bir dereceye kadar esnetilerek düzeltilmiş ayağın bu düzelmiş hali alçı ile korunur.

Kaynak: Hastane.com.tr