Çocuğun yuvaya başlaması beslenme ve uyku düzenini nasıl etkiler?
Yuvaya başlamak çocuğun hayatında çok önemli radikal değişiklerden biridir. Yuvaya başlayarak çocuk, ilk defa aile dışına çıkıp, yeni ilişkiler kurmaya başlar. Aile içinde ‘biricikken birden sınıfındaki diğer çocuklardan birine dönüşür, bu deneyim bile kendi başına çocuk için çok acı vericidir. Hatta bazı çocuklar için yuvaya başlamak bir sendroma bile dönüşebilir.
Önce uykuyla başlayan anneden ayrılma, memeden ayrılmayla devam eder. Bu deneyimler çocuğu sonraki deneyimlerine hazırlayan önemli duygusal süreçlerdir Yuvaya gidiş bu yaşanan değişimler içinde çok temel bir ayrılma, bir anlamda yaşam içinde ilk kez kendi kendine kalıştır. O nedenle de bazı çocuklar yuvaya başladıklarında çok zorlanırlar. Yuvaya başladıktan sonra haftalarca ağlayan, hiçbir şekilde yuvaya gitmek istemeyen çocuklar vardır. Çocuğun anneden ayrılma problemi yaşadığı durumlarda çarpıcı olan yalnızca çocuğun değil anne ya da babanın da çocuktan ayrı-lamaması, hatta bazı durumlarda bu problemi çocuktan çok ebeveynin yaşamasıdır.
Yuvanın sadece yeni bir deneyim olmasının yanı sıra bir başka önemli özelliği de yuvanın belirli kurallarının olmasıdır. Özellikle ev yaşamlarında belirli sınırları deneyimlememiş olan ya da anne baba arasında tutum farkı olan çocuklar haklı olarak yuva ortamında zorlanabilirler. Burada anlamlı olan yuvada kuralların olmasının belirli bir zaman sonra çocuğa çok iyi gelmesi ve davranışlarını kontrol etmesine yardım etmesidir. Genellikle anne babaların çocuklarının yuvada daha uyumlu davranışlar sergilerken evde hırçın olmalarından yakınmaları işte bu nedenledir. Bu her çocuk için söz konusu değildir; ev yaşamı ile yuva yaşamı arasında büyük farklar olan çocukların kuralları olan bir düzene alışmaları çok sonraki yıllara, ilkokul yıllarına uzanabileceği gibi uyumları okul yaşamları boyunca hiç gerçekleşmeyebilir.
Eğer çocuğunuzun yuvaya başlamadan önce belirli bir uyku düzeni yoksa yuvaya uyumda başlarda zorlansa bile, yuvaya başlamasıyla uyku düzeninin kendiliğinden yerleştiğine, çocuğunuzun yaşamının daha bir düzene girdiğine tanık olursunuz. Ancak eğer çocuğunuz yuvaya uyumda sorun yaşıyorsa, değişik nedenlerden ötürü yuvayı benimseyememişse elbette bundan uykuları da olumsuz yönde etkilenecektir. Gece uyumak, sabah da kalmak istemeyebilir, geceleri uykuları bölünürken, kâbuslar görebilir, bu onun yaşamında gerçekleşen radikal değişikliğe verdiği ‘doğal’ tepkiler olarak değerlendirilmeli, anne ve baba mümkün olduğunca soğukkanlılığını yitirmemelidir.
Çocukların beslenmeleri de genellikle yuvaya başlamaları ile birlikte anne babalarını hayretler içinde bırakacak oranda düzene girer. Ben meslek yaşamımda pek çok çocuğun yuvaya başladıktan sonra beslenmesinin düzene girdiğine, hatta bazı çocukların yuvada çok iyi yerken evde beslenmeyi reddettiklerine tanık oluyorum. Daha önce de belirtildiği gibi kuralların olması ve grupla yemek, ilginin çocuk üzerinde odaklanmaması çocuğun kendisini beslemesi için olumlu faktörlerdir. Burada üzerinde durulması gereken, yuvaya bir türlü alışamayan ve buna bağlı olarak beslenmeleri de aksayan çocuklardır. Böyle bir durumda anne babanın okul çalışanları ile işbirliği yapması, eğer sorun hâlâ aşılamıyorsa bir uzmandan yardım almaları gerekir.
Çocuğun yuvaya alışma döneminde anne babanın kararlı olması ve yuva çalışanları ile işbirliği içinde olması çok önemlidir. Her ne kadar arzu edilen 0-2 yaşta bebeğe annesinin bakması ve yuvaya başlama yaşının ortalama -çocuğa göre değişmekle birlikte-3 yaş olduğu kabul edilse de günümüz şartları pek çok anneyi çözümsüz bıraktığından yuvalar tek çözüm olmuş durumdadır. Anne babaların çocukları için yuva seçerken dikkat etmeleri gereken nokta yuvanın sunduğu İngilizce, bilgisayar dersi gibi olanaklardan çok o yuvanın çalışanlarının, özellikle de çocuğunuza öğretmenlik yapacak kişinin ne kadar mutlu olduğu, işini ne kadar severek yaptığıdır.