ÇOCUKLARDA BÜYÜME VE GELİŞİM

İnsan yaşama bir tek hücre ile başlar. Hergün. her ay, her yıl büyüyüp gelişerek 18-20 yıl içinde gelişmesini tamamlar ve erişkin insan olur.

Vücut hacminin artması “büyüme” doku ve organların işlev kazanması ise “gelişme” terimleri ile ifade edilir. Büyüme ve gelişme sürecinin sonunda elde edilecek değer kişinin genetik özellikleri ve çevrenin birbirleri ile etkileşimleri sonucunda belirlenir.

Çocukların fiziksel gelişmesi doğrusal bir özellik gösterir. Ancak belli yaş dönemlerinde hızlanma ve yavaşlamalar olur. Heı yaş grubu için en sık görülen ağırlık ve boy uzunluğu değeri o yaş grubundaki ortalama değeri verir. Bu ortalama değerleri birleşürer çizgi standart büyüme eğrisini ortaya çıkarır.

Yaşına göre normal büyüme gösteren çocuklar,bu çizi üzerinde ya da ona yakın bölgelerde yer alırlar ve büyüme eğrisin uygun olarak sürekli bir yükselme gösterirler. Sağlıklı çocukları değişik cins ve yaş gruplarında gösterdikleri eğilim normalin alt – üst sınırlarını belirler. Yaşa ve cinse göre büyüme eğrilerini ve no malin alt ve üst sınırlarını gösteren grafikler aracılığı ile büyüme – gelişmenin değerlendirmesi yapılır. Grafikte yatay eksende ayla: göre yaş grupları, dikey eksende İse boy ya da ağırlık ölçümleri bul nur. Bir çocuğun kilosunun yaşına uygun olup olmadığı kontrol ed lirken yatay eksende ayına karşılık gelen noktadan yukarı doğ çıkılan dikey çizginin, o gün ölçülen ağırlığına karşılık gelen dik eksen üzerindeki noktadan çizilen yatay çizgi ile kesiştiği nokta esas alınır. Bu nokta normal sınırlar içinde yer alıyorsa çocuk ağırlıkça yaşına uygun demektir. Normalin alt sınırından daha aşağıda ise büyüme geriliği vardır. Boy değerlendirmesi için de aynı yöntem uygulanır ve normal sınırların altında ise kısa boylu kabul edilir.

Büyümeyi değerlendirirken yalnızca o günkü ağırlık ya da boy değeri değil, bu değerin bir önceki ölçümlerle birleştirilmesinden doğan çizgiler yararlı olur. Bu çizgi normal büyüme eğrisine paralel ve normal sınırlar İçinde ise sağlam kabul edilir. Ortaya çıkan çizgi yükselen bir eğri biçiminde değil, düz bir çizgi ise büyüme durak¬lamış, inen bir çizgi ise gerilemiş demektir. Duraklama ve gerileme durumunda elde edilen değerler normal sınırlarda bile olsa önemli bir bulgu kabul edilmelidir. Bu durumda bebek ya da çocukta büyümeyi engelleyen nedenlerin araştırılması ve belirlenilmesi zorunludur.