Çocukluk çağı kazaları içerisinde akut zehirlenmek sırayı alır. 1-3 ve 15-17 yaşlannda, İlkbahar ve yaz aylarında ise büyük oranda görülür. 1-3 yaşında ki çocuklar yerde buldukları maddeleri ağızlarına götürür ve yerler. Bu nedenle özellikle yere c olan draje ve tabletler zehirlenme riskini artırır.
Ana-babalar zehirlenen birisini hastaneye getl yakınında bulduklan İlaç kutusu, kağıdı ya da kusmuk ömej birlikte getirilmesi konusunda eğitilmelidir.
Zehirlenme tedavisi:
1. Destekleyici tedavi
Zehlrin cinsi ne olursa olsun ilk yapılacak İş yaşamsal olarak sürdürülmesini sağlayacak destekleyici tedavidir.
Solunum bozukluğu varsa hava yolu açılmalıdır. Ağız içe solunumu engelleyen bir cisim ya da madde varsa çıkarın Solunum durmuşsa yapay solunum, kalp durmuşsa dışta masajı uygulanmalıdır.
2. Zehirin uzaklaştırılması
Zehir solunum yolu ile alınmışsa hasta hemen temiz havaya çıkartılmalıdır. Deriden bulaşmışsa su ve sabunla yıkanır ve ağızdan alınmışsa (kusturmanın sakıncalı olduğu zehirler dışarı kusturulmalıdır.
a. kusturma
Zehirlenmeyi İzleyen 6-8 saat içerisinde en etkindir . yavaş emilen bazı İlaçlar alındığında bir kaç gün sonra bile olabilir, bu nedenle hasta zehirlenme zamanına bakılmak turulmalıdır.
Aşağıdaki durumlarda kusturma yapılmamalıdır:
– Hastanın bilincinin kapalı olması
– öğürme refleksinin kaybolması
– Konvülsiyon geçirmesi
– 6 aylıktan küçük bebek olması
– Zehirle birlikte cam. çivi gibi sivri, kesici cisimler yutulmuş olması
– Yakıcı madde İçilmiş olması
– Hidrokarbon (benzin, gazyağı) içilmiş olması.
Kusturma için larinksin parmakla uyarılması yararsızdır. Tuzlu su içirilmesi çocuklarda hlpernatremiye neden olabilir, ipeka ve apomorfln gibi ilaçlar daha etkin ve uygundur.
b. Mide yıkama
Kusturmanın yapılmaması gereken durumlarda uygulanmaz. Ancak gerekiyorsa bilinci kapalı bir hasta entübe edildikten sonra midesi yıkanabilir. Yıkama oldukça geniş çaplı bir ağız mide tüpü (orogastrik tüp) kullanılarak, yan yanya sulandırılmış serum fizyolojikle yapılmalıdır. Musluk suyu elektrolitsizdir. su zehirlenmelerine neden olabileceğinden mide yıkanmasında kullanılmaz. Yıkarken her defasında 10-15 mg/kg sıvı verilir. Dışarı alınan sıvı tertemiz gelene kadar işlem sürdürülür.
c. Zehirin tutulması
Ağızdan alınan zehirlerin mide barsak kanallarında tu böylece emilmenin engellenmesi için “aktif kömür” kullandı renkli, toz biçiminde bir organik maddedir. Zehirlenmeyi İzi saat içinde mideye ulaşabilirse daha etkindir. 12 ya küçüklerde 2O-30 gram. daha büyüklerde 50-100 gram kullan
Bağırsağa geçmiş, ancak henüz emilmemiş durumda t zehirlerin mide bağırsak kanalından geçişini hızlandırma bazı ilaçlar verilir, kostik Koroziv madde içilmesi, b; tıkanması, mide perforasyonu varsa kullanılmaz.
3. Zehir atılımının hızlandırılması
Zorlu diürez, dializ. kan değiştirilmesi gibi yöntemlerle atılımının hızlandırılmasına çalışılır, bu uygulamalar yoğun bakım ol anakları olan hastanelerde yapılabilir.
4. Antidotlar
Antidotu (panzehiri) olan bazı zehirlerin bu maddelerle hale getirilmesi sağlanır. Fosforlu böcek öldürücüler ile zehlı bir çocuğu ileri bir merkeze sevkederken 2 mg/kg’ im ı yapılmadan yola çıkarılmamalıdır.
