ÇOCUK VE BEBEKLERDE ANEMİ KANSIZLIK

ANEMİLER (KANSIZLIK)

Kırmızı kürelerin yapım hızındaki azalmalar olgunlaşma aşamalarında yetersizlikler, ya da yıkım hızındaki artmalar anemiye neden olur.


Fizyolojik anemi

Genellikle hemoglobinin sentez hızının düşük düzeylere indiği, ilk üç ay içinde görülen anemi tipidir. Nedeni bilinmemektedir, bu dönem: fetal hemoglobinin yetişkin tipteki hemoglobine dönüşüm devresidir ve anemi demir eksikliği nedeniyle meydana gelmemektedir. Prematürelerde bu tip anemi daha yüksek şiddetle olabilir.


Kansızlık ileri derecede ve belirti verecek düzeyde değilse ge nellikle tedavi gerekmez. 3 aydan sonra hemoglobin düzeyi normale döner. Ancak süreğen kanamaya yol açabilecek bir neden oluı olmadığının belirlenmesi gerekir. Eğer hemoglobin düzeyi 7-8 g/ dl’nin altında ve aşın bitkinlik, uyku hali gibi anemi belirtileri ortayı çıktı ise tedavi gerekir.






Demir eksikliği anemisi


I U-mogloblnln yapımı için kullanılan demirin yetersiz olduğu durumlarda ortaya çıkar. Çocukluk çağının en sık rastlanan anemisl-dlr. Yaşamın ilk yılında demirden zengin besinlerin alımı az olduğundan 9-15 aylar arasında sık görülür. Anne sütündeki demirin çinilimi inek sütündeklnden daha fazla olduğu için anne sütü alan bebeklerde bu tür anemi daha az gözlenmektedir. Anne sütü altıncı aydan sonra tek başına yeterli olmadığı, yanısıra demirden zengin yiyecekler de gereksinimi karşılayacak oranda eklenmediği için 6. aydan itibaren demir eksikliği anemisi riski vardır. Sağlam çocuk izlemelerinde 6 aylıktan büyük ve bir yaşın altında olan bebeklerin bir yakınmalan olmasa bile. bir kez hemoglobin miktarlarının ölçülmesi erken tanı açısından gereklidir.


8 yaşından buluğ çağına kadar demir eksikliği anemisi seyrek¬tir. Kronik kan kaybına yol açan mide bağırsak kanalı kanamaları, kancalı kurt enfestasyonu, sindirim sisteminde demirin emilimini bozan durumlar büyük çocuklarda anemi nedeni olabilir.


Hastalar genellikle soluk, bitkin, huzursuz ve iştahsızdırlar. Motor gelişme geriliği gösterirler. Kilo alma normal olduğu halde kas tonusu azalmış olabilir. Dalak büyüyebilir. Toprak yeme öyküsü bulunabilir. Bu çocuklarda soluk tutma, katılma nöbetleri sık olabilir.


Bazı bölgelerde şeker pancarı kaynatılarak yenir. Demir eksikliği olan bebeklerde şeker pancarı idrarda kırmızı renk verebilir. Bu durumda demir eksikliği akla gelerek gerekli değerlendirme yaptırılmalıdır.


Demir eksikliği anemisi olan çocuklar enfeksiyonlara karşı dirençsizdir. Ağır anemi kalp yetersizliğine yol açabilir.


Anemi hemoglobin (hb) ve hematokrit (hct) düzeyinin ölçülmesi ile saptanır. Perlferik kan yaymasında eritrositlerin rengi soluk (hi-pokromi) ve çaplan küçüktür (mlkrositer).






i.m demir verilmesiyle olur. Demirin emilmesini engelleyici bir durum varsa kas içine en-jeksiyonla «la verilebilir. Tedaviye demir depolarının dolması için 3 ay kadar devam edilir. Anemi çok ağırsa hastaya kan da verilebilir. Demir yemek saatlerinin dışında aç karnına alınmalıdır. Tedavi sırasında dişlerde görülen boyanma geçicidir. İshal ve kusma ilacın yan etkisi olarak görülebilir.


Akdeniz anemisi


Kalıtımla geçen bir hemoglobin yapım bozukluğudur. Akdeniz bölgesinde yaşayanlarda görülür. Bu hastalık için bozuk gen taşıyan annelerin çocuklarında ortaya çıkar. Hemoglobin yapılamadığı için ağır kansızlık gelişir. Sık sık kan transfüzyonları İle çocuklar yaşatılmaya çalışılır. Deri ileri derecede soluk, karın şiş, dalak büyüktür. Hafif şekillerinde (lalassemi minör) anemi daha hafiftir. Ağır şekillerinde (talassemi majör) şiddetli gelişme geriliği, burun kökü basıklığı, alın çıkıklığı ve özel bir yüz görünümü vardır. Karaciğer ve dalak büyüktür. Hemoglobin 3-7 gram / di arasındadır, hastalıklar genellikle çocuklak çağlarında kaybedilirler. Bu hastalıktan korunmak için hastalığın yaygın olduğu bölgelerde evlenecek çiftlerin bu hastalığı taşıyıp taşımadıklarına kan hemoglobin analizleri ile bakılıp, her ikisi de taşıyıcı ise doğacak çocuklann hastalanma ve ölme olasılığının çok yüksek olduğu bilgisi verilmelidir.