Kardeş Kışkançlığı Sağlıklıdır Önemli olan Kışkançlık Derecesi!
Yeni bir kardeş, bir çocuk için kabullenmesi gerçekten çok zor olan bir durumdur. Çocuğun yeni kardeşi kabullenebilmesini çocuğun yaşı, ailenin çocuğa yaklaşımı ve çocuğun kişilik özellikleri gibi bir çok faktör etkilemektedir.
Kardeş kıkançlığını tamamen önlemenin malesef bir reçetesi yok. Zaten kardeşlerin bir derece bu kışkaçlığı yaşaması doğal ve sağlıklıdır. Burada önemli olan kışkaçlık derecesi ve çocukların birbirlerine karşı olan olumsuz davranışlarıdır. Bu dengeyi sağlamak çok önemlidir.
Bilinçli davranarak çocuğunuzun kardeşine karşı tutumunu daha ılımlı hale getirilebilirsiniz.
Pedagogtan Desteği ile Çocuğunuzu Kardeşin Gelişine Hazırlayın
Çocukların yaşına ve kişilik özelliklerine göre yeni kardeşe alışması ve onu kabullenmesi farklılık gösterebilir. Çocuğun bu dönemi daha az sancılı geçirmesi ve kabullenmesini kolaylaştırmak için çeşitli önlemler alınabilir.
Bu önemler sizin ve çocuğuuzun özelliklerine ve yaşam şartlarına göre değişeceği için en sağlıklı önerileri çocuğunuzun yaşını, gelişim özelliklerini ve aileninizin yapısını gözönünde bulundurularak bir pedagog verebilir.
Bu nedenle doğum öncesi ve doğum sonrası süreçte bir Pedagogtan destek alarak çocuğunuzu bebeğin gelişine hazırlayabilirsiniz. Bebek gelmeden bazı şeyleri çözmek daha kolaydır. Bebek geldikten ve kardeş kışkançlığının derecesi arttıktan sonra çocuğun bunu kabullenmesini sağlamak daha zahmetli ve uzun bir süreç ister.Önceden destek alınması çocuğun bu zorlu süreci daha az sancılı geçirmesini ve çocuğun kardeşine karşı davranışları da olumlu olmasını sağlayacaktır.K
Kıskançlık Derecesi Çok Yüksekse Psikolojik Destek Alın!
Bu dönemi her çocuk farklı şekilde yaşayacağını belirtmiştik. Butün bu önlem ve hazırlığa rağmen çocuk bebeği kabullenmekte zorlanıyorsa çocuğun mutlaka psikolojik destek alması şarttır. Çocuk okulöncesi dönemde ise oyun terapileri güçlü bir tedavi yöntemidir. Özelllikle filial oyun terapisi en etkili yöntemdir. Parenting Skills & Counseling Center’da ailelere bu terapiyi sunuyoruz. Bu terapinin etkisi aile terapisi ve oyun terapisinin birleşiminden oluşması ve anne babaın terapi sürecine katılmasıdır.
Çocuğun Psikolojik Desteğe İhtiyaç Duyduğunu Nasıl Anlarsınız?
Çocukta geçmeyen uzun süren bir morel bozukluğu ve mutsuzluk, eski hayat enerjisinin olmayışı, eskisi gibi istekli oyun oynamaması, altına ıslatması, tırnak yemesi, masturmasyon, uyku bozuklukları, yemek bozuklukları, aşırı öfke , hırçınlık, depresyon, saygısızlık, vurma, arkadaşlarına zarar verme, fobiler, takıntılar, tuturmalar, her fırsatta kardeşini kötülemesi ve zarar vermesi gibi davranışlar gözleiyorsa mutlaka profesyonel destek almalısınız.
Şimdi yeni bir kardeş gelmeden önce ve sonra anne babalar neler yapabilir birkaç genel öneride bulunmak istiyorum:
Yapılacak Değişiklikleri Bebekten Önce Yapın!
Eğer bebeğinin gelişiyle mecburi yapmanız gereken değişiklikler varsa mutlaka bebek gelmeden çok önce yapın ve çocuğun buna alışmasına fırsat verin. Örneğin bebek gelince çocuğun odasını değiştirmek zorundaysanız bebek gelmeden mümkünse 4-5 ay önce çocuğu ikna ederek ve yeni odasını kendi düzenlemesine izin verek çocuğu yeni odasına taşıyın. Eğer sağlıksız olmasına rağmen çocuk sizin odanızda yatıyor veya siz onun odasında yatıyorsanız mutlaka bu alışkanlıktan vazgeçirmek için bir pedagogtan bebek doğmadan önce yardım alın ve çouğun kendi başına özgürce yatmasını sağlayın.
Bebeğin gelişiyle bunu başarmanız imkansız. Çocuk için bu travmatik olabilir. Bebek geliyor ve o ikinci plana itiliyor. Bu durumda çocuk ,annem babam artık beni sevmiyor, diye düşünebilir.
Doğum Öncesi Bebeğin Gelişini Doğru bir Dilde Açıklayın
Çocuğunuzun yaşı küçükse, doğum öncesi bunu anlaması biraz daha zor olabilir çünkü bu yaşta çocukların soyut düşünme yetenekleri gelişmemiştir. Bu nedenle küçük çocuklarda doğum sonrası süreçte ailenin davranışları daha önemli olur. Küçük yaştaki çocuklarda bunu hikaye anlatarak açıklayabilirsiniz. Hikayelerin içeriği; aile sevgisi, kardeş sevgisi, yeni bir kardeşin gelişi olabilir.
Bu hikayelerde yeni bir kardeşin gelişinin çok güzel bir şey olduğu mesajını verin ve hikayenin konusuna verdiği tepkiye göre sorular sorarak, hikayedeki çocukla empati kurmasını ve kardeşini sevmesini öğretin. Kardeşi olan çocuk hikayede bir kahraman olacaktır ve o da kendini kardeşi olacağı için bir kahraman gibi hissedecektir.
Anlatacağınız hikayede yeni bir kardeş gelince, hayatında onun hoşuna gidecek değişikliklerden bahsedin. Mesela; kadeşin olunca evde canın sıkılmayacak ve o biraz büyünce onunla oynayabileceksin. Bütün mesele kardeşin gelişinin onun için iyi birşey olduğu mesajını verebilmeniz.
Doğum zamanına 2 hafta kala, çocuğunuzun yaşına göre yeni bir kardeşin gelişini biolojik olarak açıklayan; doğum sonrası bebeğin ne büyüklükte olacağını, bakım ihtiyaçlarını ve kardeşine yardım eden çocuğu anlatan bir hikaye kitabını bulmanız ya da bir uzmandan yardım alarak resimlemeniz gerekebilir.
Bu, bebeğin doğumunu, kadeşinin ne büyüklükte olabileceğini, neler yapabileceğini öğrenmesine ve böylece çocuğun kendini güvende hissetmesini sağlar.
Bu hikayeleri anlatırken ve çocuk resimlere bakarken mutlaka kendisinden birşey katın. Mesela; hikayede anne bebeğin bezini değiştiriyor, diğer kardeşi ise ıslak mendili annesine vermek, kardeşine yardım etmek için tutuyordur.
Bu resme bakarken, “ sen de kardeşine böyle yardım edebilirsin …” gibi sözlerle yeni bir sorumluluk alacağını ve kardeşine yardım ettiği için onla gurur duyacağınız mesajını verebilirsiniz.
Kışkançlığı Tetikleyen Şakalar Yapmayın!
“Kardeşini senden daha çok seviyorum” “o senden daha akıllı , beni dinliyor” gibi kıskançlığı tetikleyecek şakalar kesinlikle yapılmamalıdır. Bu kendini ikinci plana itilmiş hisseden çocuğun yanılmadığını gösterir.
Çocuğunuzu Şımartmayın!
Anne baba olarak kendinizi yeni bir bebek dünyaya gelidiği için kızım/oğlum kendini kötü hissedecek diye üzülmeyin. Bazen çocuğa gösterilmesi gereken ilgi abartılabiliyor. Çocuğun her istediği yapılıyor, hediyelere boğuluyor, disiplin edilemiyor ve hiçbirşeyden mutlu olmayan, doyumsuz bir çocuk olarak büyüyor.
Bu şekilde yaklaşarak çocuğa verilen mesaj , sana bir kardeş yaptığımız için çok suçluyuz ve vicdan azabı duyuyoruz bunu dindirmek içinde her istediğini yapabiliriz, oluyor. Öncelikle kardeş yaptığınız için suçlu değilsiniz. Bu olması gerekn doğal bir süreç. Çocuk bunu kabullenmek zorunda. Bazı çocuklar çabuk kabullenir bazı çocuklar zor kabulenir. Fakat anne babanın yaklaşımı ve bebeğin geldi dönem çocuk için hassas bir dönemse bunu kabullenmek daha zorlaşıyor.
Üzerinize Düşen Görevleri Yapın ve Çocuğa Zaman Verin!
Doğumdan sonraki ilk haftalar ve aylardan sonra herşey yoluna girecek ve çocuğunuz, kardeşi olduğu için mutlu olacaktır. Bu süreçte güçlü olmanız önceden bir program hazırlamanız ve bir Pedagogtan yardım almanız hem sizin hem de çocuğunuzun psikolojisi açısından çok faydalı olacaktır.
Önemli olan üzerinize düşen görevleri yapmanız. Bunları yaptıktan sonra olayı akışına bırakmalısınız
Yeni kardeşin sizin ve çocuğunuzun hayatına mutluluklar getirmesi dileğiyle,
Pedagog Psk. DanışmanSevil Yavuz Gümüş
Kaynak: Hastane.com.tr