1.Check-up nedir?
Periyodik sağlık taraması veya yıllık muayene olarak da tanımlanan check-up, arabanız için yaptırdığınız periyodik bakımların vücudunuz için olanıdır.Vücudumuzun bir eşya gibi garanti süresi de olmadığı için belirli aralıklarla muayene ve tetkik edilmeye ihtiyacı vardır.Ancak bu şekilde onu hastalıktan korumak veya erkenden önlem almak mümkün olacaktır.
2.Check-up nasıl uygulanır?
Check-up uygulamaları son yıllarda değişmiştir.Eskiden herkese sabit paket programlar verilirken,artık yaptığımız öncelikle kişinin yaş,cinsiyet,geçmişi ve aile hastalık yüklerine göre gereken tetkikleri planlamaktır.Bir başka fark ise,kişinin check-up yaptırmasına neden olan sorularına,beklentilerine cevap vermektir.Bir check-up sonrasında yanıtsız soru kalmamalıdır.
3.Ne kadar sürede yaptırılmalıdır?
Periyodik muayenelerin ne zaman ve ne sıklıkla yapılacağı ,her branşın tıp dernekleri tarafından belirlenmiştir.Öncelikle yaş ve cinsiyete göre başlama yaşı ve tetkiklerin türüne göre de tekrarlanma süreleri tayin edilir.Örneğin kan basıncı,şeker, kan yağları, PAP smear,prostat ve meme incelemeleri yılda bir,kalın barsak taraması 5 yılda bir veya akciğerde nodül takipleri 3-6 ayda bir yapılır.
4.Bu yöntemin faydaları nelerdir?
Faydalarına gelince: Sağlığınızın yerinde olduğu teyit edilmiş olur.Erken farkedilerek bir hastalık veya kanserin tedavisi sağlanır.Beraberinde verilen hizmetler sayesinde koruyucu önlemler de öğrenilir ve yaşam süresi uzatılır.Kişilerin kendi sağlıkları üzerindeki kontrolleri ve kişisel tatmin sağlanır.
5.Check-up kapsamına neler girer?
Muayene,boy,kilo, göbek çevresi ve tansiyon ölçümleri yapılır.Kan şekeri ve yağlarına bakılır.Meme,rahim ağzı,prostat,kalın bağırsak ve akciğerlerde erken kanser araması yapılır.Koroner ve büyük damarlar görüntülenir.Gerekli aşılar hatırlatılır ve sağlıklı beslenme,egzersiz,sigara bırakma programları verilir.Psikolog görüşmesi sağlanır.Kilo problemleri düzeltilir.Son yılların teknolojisi olan multidetektör bilgisayarlı tomografi sayesinde yukarıda sayılan kanser taramaları ve damar incelemeleri yapılmakta ve kesin bilgiler elde edilmektedir.
6.Check-up süresi ne kadardır?
Yeni teknolojiler kullanıldığında tüm beden taraması dakikalar içerisinde tamamlanmaktadır.Bir kalp anjiyosu sadece birkaç dakika sürer.Muayene ve kan alınması
ise 30 dakikayı geçmez.Asıl süre sonuçların değerlendirilmesi,sonrasında ve ömür boyu yapılacakların anlatılması,genel bilgilerin verilmesi için gerekir.Aslında bu hizmet sadece bir hastane görüşmesi ile sınırlı kalmamalı ve ideal olarak ömür boyu sürmelidir.
7-Check-up neleri ortaya çıkarır?
Kan biyokimyasındaki tüm anormallikler,metabolizma bozuklukları,tüm damar hastalıkları ve akciğer,meme,rahim,yumurtalık,kalın bağırsak,prostat ve karın organlarındaki kanserler erkenden ortaya çıkarılabilir.
Uz.Dr.Metin Okucu
