Cevre Bilincinin Gelismesi Cevre Konusu

Çevre Biliminin Tarihsel Gelişimi, Çevre Bilincinin Gelişmesi

Çevre bilimi kendisi tam olarak anlaşılmadığı dönemlerden beri in­sanlar tarafından yararlanılan bir bilim dalıdır. Tarım ile uğraşan ilk top­lumların tahılı uygun toprak ve iklim koşullarında yetiştirmeleri, zararlı böcekleri ve yılanları yiyen kuşlardan olan leyleklerin uğurlu sayılması ve hızlı akan sularda insanların balık aramaları çevre bilgisine önemli örneklerdendir.

Çevre bilimin tarihsel süreçte yerini alması Yunanlı bilim adamı Teofrostus’ tan kalan yazılardır. Eski yunanlar dönemindeki çevre ile yazılar ancak Rönesans sonrasında ortaya çıkmıştır. Linneaus’un bitkile­rin büyümesi üzerinde çevrenin etkisi hakkındaki önemli bir örnektir.

Yine karıncalar üzerine gözlem yapan Reanmur ve insan populasyonları üzerine analizler yapan Malthus’un çalışmaları 18 yüzyı­lın çevre bilimi ile ilgili önemli örneklerindendir. (Çevre Konusu)
Çevre biliminin ana kavramı olan “ekoloji” ilk kez Alman bilim ada­mı Zoolog Ernst Haeckel tarafından kullanılmıştır.

Haeckel (1894) ekoloji kavramım kısaca canlı organizmanın çevresiy­le olan ilişkisi olarak tanımlamıştır. Ayrıca bu ortamlarda maddelerin değişime uğradığını belirtmiştir. Çevre bilimindeki kavramsallaşma Haeckel ile sağlanmıştır.

Ekoloji ile ilgili çalışmalara 19. başlarından itibaren İngiliz bilim a-damları yoğunlaşmıştır. Bu bilim adamları sırasıyla Blackman (1905), Shelford (1991) ve Adams (1911)’dır. Ekolojide meydana gelen gelişmeler ilk önce tarım ve hayvancılıkta uygulanmıştır.
Modern ekolojisinin kurucusu Charsles Elthon’dır. C. Elthon 1927 yı­lında yılında “Hayvan ekolojisi” isimli eserini yayımlamıştır.

Ekosistem sorunun cevabını ise yine bir ingiliz adamı ekolog A. G. Tansley (1935) yılında tanımlamıştır. Çevre bilimindeki bu gelişmeler sistem teorilerinin gelişimini sağlamıştır.
Ekoloji biliminde meydana gelen gelişmeler ve bilgi birikimi ekoloji­nin çalışma alanını ikiye ayrılmıştır.

Autekoloji: Türlere ait bireylerin ekolojisini inceleme
Sinekoloji: Doğa bulunan bitki hayvanların ekolojisinin incelenmesi

Bu iki alt bölüm ekolojinin önemli katkıları olmuştur. Bu alt iki bilim dalına daha sonraları populasyon ekolojisi eklenmiştir.

Çevre biliminde 1960 sonrasında yoğun olarak deneysel ve matema­tiksel çalışmalar ön plana çıkmıştır. Fakat bu durum ekolojinin çalışma alanını laboratuvarla sınırlamaya başlamıştır. Bu da çevre biliminde modelleme yöntemini ortaya çıkarmıştır.

Günümüzde çevre bilimi özel olarak zooloji ve botanik, genel olarak biyoloji bilimi içersinde yer alıyor gözükse de çevre bilimi kendi dallarını ortaya çıkarmıştır. Disiplinler bir çalışma alanı olarak bilim dünyasında yerini almıştır.

Sonuç olarak Ekoloji, organizmalarla, içinde yaşandıkları ortamı ve bu iki varlığa ait karşılıklı etki ve ilişkileri inceleyen bir bilim dalıdır.
Araştırma konusu, yöntemi ve amaçlarındaki bazı özellikleri yardı­mıyla ekolojiyi diğer doğa bilimlerinden ayırma olanağı vardır.

1) Her şeyden önce çevrebilim bütün canlılar için ortak olan ve can­lılar üzerinde etki yapabilen temel konularla ilgilenir.
2) Diğer bir ayırıcı özelliği ise çevrebiliminin bir canlıya ait belirli organları ve bu organlardaki hayat süreçlerini değil, canlıların içinde bulundukları hayat ortamı ile olan karşılıklı ilişkilerini in­celemesidir.