Çamaşır suyu zehirlenmelerinde neler yapılır?

Çamaşır suyu biz bayanların en çok kullandığı temizlik maddesidir tereddütsüz. Çamaşırların yanı sıra ev temizliklerinde de büyük yardımcılarımızdan birisidir. Fakat kullanırken çok dikkatli olmak gerekir. Çünkü çamaşır suyu zehirli olduğu için çabucak zehirlenmeye neden olabilir.

Bu olaylara giderek daha sık rastlanmaktadır. Başlangıçta, yaklaşık olarak zehirlenmelerin yüzde 20’si oranında olan bu tür zehirlenme olayları zamanla yüzde 44′e kadar yükselmiştir. Bazı deterjanların yetişkinlerde yol açtığı alerjik tepkiler göz önüne alınırsa, bunların çocuklarda nasıl etki yapacağını anlamak zor olmaz. Bu deterjanlar hemen her zaman mutfak lavabosunun altında bir köşeye, masanın çekmecelerine ya da herhangi bir yere bırakılır. Bazen de hiç bir zaman bağışlanamayacak bir dikkatsizlikle, zehirli bir sıvı henüz etiketi üzerinde bir içki şişesine doldurulur. Bu tür dalgınlıklar, yetişkinlerde görülen zehirlenmenin başlıca nedenidir. Ev malzemeleri arasından özellikle dördü zehirlenme olaylarında büyük rol oynar. Bunlar javel suyu (çamaşır suyu), naftalin ve paradiklorobenzen (böcek zehiri), sıvı bulaşık sabunları ve temizleme tozlarıdır. Ev malzemeleri ayrıntılı incelemeyi olanaksız kılacak kadar çok çeşitlidir.

Öbür zehirlenme olaylarında zehirlenme, zehirli maddelerin yutulmasından, koklanmasından ya da vücut üzerine dökülmesinden ileri gelebilir. Bu sonuncu durumda, zehirli madde deri tarafından soğurulur ve zehirlenme meydana gelir. Kısa süre önce ot zehiri serpilmiş çimenler üzerinde çıplak ayakla dolaşılırsa ya da pantaion üzerine bu tür zehir dökülürse, böyle bir zehirlenme olayı ortaya çıkabilir. Kuşkusuz, bu türden zehirlenmelerde evde tedavi yapılamaz, hastayı hastaneye götürmekten başka çıkar yol yoktur. Yanlış bir davranış olarak, şu çarelere başvurmak ise bazen çok kötü sonuçlar doğurur:

• Zehirlenen kişiye süt içirmek: Bu davranış yararsız, hatta zararlıdır (süt içirme yağda çözünen maddelerin soğurulmasını kolaylaştırır).
• Su içirmek. Ya da mideyi yıkamak: Suyun mukozaları bozmasından başka, bazı maddeleri köpürterek boğulma tehlikesi yaratması olasılığı da vardır. Ayrıca, zehirli maddenin suyla birlikte akciğerlere kaçması ve ciddi bir akciğer aksaklığına yol açması olasılığı da vardır.

• Bu maddelerin formülleri çoğu zaman karmaşıktır ve bir yapım sırrı olarak saklanır. Doktor maddenin yapısını ortaya çıkarıncaya kadar çok zaman yitirir. Formülü bulunca da bazen iş işten çoktan geçmiş olur. Bu yüzden, fabrikatörlere mallarının içerdiği zehirli öğeleri ambalaj üzerinde belirtmeleri için yasal yaptırımlar uygulamak yerinde olacaktır. Bir de piyasaya yeni bir mal sürülmeden önce, bu ürünün panzehirini bulmak ve ambalajının üzerine yazmak gerekir.

• Hemoglobindeki hem (kırmızı) karbon monoksiti (CO, beyaz) bağlar. Bu durumda, bağ çok güçlüdür ve CO hemoglobinden kopamaz; bunun sonucunda karboksihemoglobin oluşur. Bu ise, kanın hücrelere oksijen taşıma işlevini ortadan kaldırır ve bazen öldürücü olabilen bir zehirlenmeye yol açar.