Botulismus zehirlenmesi ( botulizm ) , Clostridium botulinum denen bakterinin toksinlerinin , başta konserveler olmak üzere değişik yiyeceklerle alınması sonucu meydana gelen bir zehirlenmedir.
Ayrıca , bu toksinleri içeren balların bir yaş altı bebeklere verilmesiyle bebeklik botulizmi olarak bilinen hastalıkta görülebilmektedir.
2.Botulismus Nasıl Oluşur?
Clostridium botulinum çevrede yaygın olarak bulunan bir bakteridir. Özellikle geleneksel usullerle yapılan konservelerde , yeterli ısı uygulaması ( Pastörizasyon ) yapılmamasından dolayı, kutudaki havasız şartlarda bakteri çoğalmakta ve toksin ( zehir ) üretmektedir. Toksin bulunduran konservelerin tüketilmesiyle de zehirlenme oluşmaktadır.
3. Botulismus Zehirlenmesinin Belirtileri Nelerdir?
Toksin bulunduran gıdaların yenmesinden yaklaşık 12-36 saat sonra zehirlenme belirtileri görülmeye başlar.
Botulismus zehirlenmesinde en sık görülen belirtiler :
- Çift Görme
- Göz kapağının düşmesi
- Göz bebeğinin genişlemesi
- Ağız kuruluğu
- Yutma güçlüğü
- Ses kısıklığıdır.
Ayrıca, felçler ve solunum yetmezliği de görülebilmektedir.
Bebeklik botulizminde ise bebeğin zayıf sesle ağlaması, emmenin zayıflaması, yutmada ve solunumda güçleşme ile bebeğin başını tutamaması şeklinde belirtiler olabilmektedir.
Tedavi : Botilism şüphesi olan hastaya süratle aşağıdaki işlemler uygulanır.
– Trivalan (ABE) botulism antitoksik serumu (Hıfzıssıha Ens’ten temin edilebilir, Tel:312-4355680); heterolog immun globulindir. Alerji kontrolü yapıldıktan sonra (varsa desensitizasyon yap; bir flakon IM, bir flakon IV (prospektüste müsaade edilmiyorsa) 2-4 saatte bir semptomlar düzelene kadar verilir.
-Şüpheli gıdayı yiyen semptomsuz kişilere profilaktik olarak serum önerilmez (%20 oranında hipersensitivite riski vardır.)
– Hasta yoğun bakımda izlenir.Suni solunum ve trakeostomi için hazır olunmalıdır. Iyi destek tedaviyle ağır vakalar bile kurtarılabilir.
– İleus varsa, nazogastrik aspirasyon ve parenteral beslenme yapılır. İleus yoksa, mide yıkanır müshil veya lavman yapılarak GIS’te kalmış olan toksin uzaklaştırılır.
Ulusal Zehir Danışma Merkezi (UZEM)
Cemal Gürsel Caddesi No:18 Sıhhiye/ANKARA
Tel: 0312 458 22 08
www.rshm.gov.tr