Nam?k Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi G?da Mühendisli?i Bölümü Ö?retim Üyesi Doç. Dr. ?smail Y?lmaz, “Bol et tüketimi; insanlar? mutlu etmesinin yan? s?ra, s?hhatli, enerjik, zeki ve çal??kan bir toplumun i?aretidir” dedi.
Etin insan?n lezzet duygular?n? tatmin etti?i gibi açl?k duygusunu da giderdi?ini ve insan? doyurdu?unu ifade eden Y?lmaz, “Etin yava? fakat etkin sindirim olunu?u; insan?, di?er pek çok yiyecekten daha uzun süre tok tutar. Et, hemen hemen tamamen hazmedilebilen bir g?dad?r” diye konu?tu.
Et proteinlerinin yüzde 97-98’i ve ya?lar?n ise yüzde 95-96’s? insan bünyesine al?nabildi?ini anlatan Y?lmaz, ?öyle konu?tu:
“Buna kar??n, tah?l taneleri proteinlerinin hazmolabilirli?i yüzde 85-90, kabuklu meyve proteinlerinin hazmolabilirli?i ise yüzde 70’e kadar dü?mektedir. Di?er yönden bol et tüketimi; insanlar? mutlu etmesinin yan? s?ra, s?hhatli, enerjik, zeki ve çal??kan bir toplumun i?aretidir. Bugün halen dünyada yeterli miktarda g?da maddesi olmayan ve fiziki açl?kla kar?? kar??ya olan yöre ve toplumlar oldu?u gibi, dengeli bir ?ekilde beslenmeyen ve özellikle protein noksanl??? çeken, fizyolojik açl?k ile iç içe olan toplum ve yöreler de oldukça yayg?nd?r.”
Günde 75-80 gram protein
Geli?imini tamamlam?? bir insan?n, günde 75-80 gram protein almas? gerekti?ini bildiren Y?lmaz, ?unlar? kaydetti:
“Fikren çal??malarda bu miktar yüzde 30 daha fazlad?r. Günde vücuda al?nmas? gereken proteinlerin yakla??k yar?s?n?n, hiç olmazsa yüzde 35-40’n?n hayvansal orijinli proteinler olmas? gereklidir. Hayvansal kaynakl? proteinler ve bunlar içerisinde et proteinleri insan için gerekli olan esansiyel aminoasitleri yeterli ve dengeli bir ?ekilde içerdikleri gibi bu proteinlerin insan taraf?ndan hazm? ve bünyede kullan?labilirlikleri de bitkisel proteinlerden daha üstün ve daha yüksek biyolojik de?erdedirler. ?ki porsiyon et, yeti?kin bir erkek için günlük tavsiye edilen esansiyel aminoasit gereksinimini kar??layabilmektedir. Et esansiyel aminoasitlerin yan?nda esansiyel olmayan aminoasitleri de oldukça dengeli bir ?ekilde içermektedir.”
Y?lmaz, etin insan beslenmesi bak?m?ndan di?er önemli özelli?inin de mineral maddeleri ve yap?s? oldu?unu belirtti. Bugüne kadar 15 ayr? mineral maddenin insan vücudu taraf?ndan al?nmas?n?n ?art oldu?unun tespit edildi?ini anlatan Y?lmaz, sözlerini ?öyle sürdürdü:
“Bu minerallerin vücuttaki biyokimyasal olaylarda katalizör olarak vazife görmekte ve hormon ve enzimlerle çe?itli hayati de?erde bile?ikler olu?turmaktad?r. G?da maddelerinde, 20-30 farkl? mineral madde izole edilebilmi?tir. Ette bulunan mineral maddelerin miktar? genellikle yüzde 1 civar?ndad?r.
Ette bulunan mineral maddelerin ba??nda potasyum gelir. Bunu s?ras?yla fosfor, sodyum, klor, magnezyum, kalsiyum, çinko, demir, bak?r gibi maddelerdir. Ette mevcut olan demir mineral madde listesinin sonlar?nda yer ald??? halde yine de etin demir içeri?i meyve sebzelerden daha yüksektir. Et demirinin di?er önemi ise tüm besin maddeleri demiri içerisinde en iyi absorbe olmas? nedeniyledir. Et demiri ba??rsaklardan, di?er besin demirlerinden 3/5 oran?nda daha fazla emildi?i gibi, et, di?er g?dalar?n demirlerinin absorbsiyonunuda art?r?r. Ette mevcut olan mineral maddelerin ço?u insan organizmas? için al?nmas? ?art olan minerallerdir. Özellikle demir ve fosforun ette bol miktarda bulunmalar? etin önemini bir kat daha art?rmaktad?r.”