Bobrek Hastaliklarinda Bakim

Böbrek Hastalıkları ve Bakımı

Böbrekler Ti 2 ve L3 vertebralar hizasında, karın boşluğunun arka tarafında bulunur. Böbreklerin en önemli işlevi;

Üre gibi azotlu maddelerin, bazı ilaçların ve toksik maddelerin vü­cuttan atılması,
Sıvı -elektrolit ve asit-baz dengesini sağlamasıdır. Böbrekler bu işlevlerini;

Özefagus Varis Kanaması

Portal hipertansiyona bağlı olarak gelişen özefagus varisleri spon-tan ya da intraabdominotorasik basıncın arttığı durumlarda kanaya-bilir. İntraabdominatorasik basınç artışına, öksürme, aksırma, ağır kaldırma ve kusma neden olabilir. Hematemez ve şokun görülebil­diği ciddi bir kilinik tablodur. Kanama durumunda, Sengstaken-Bla-kemore sondası ile tamponad uygulaması sık başvurulan bir yön­temdir. Entübe hastada balon basınçları sürekli kontrol edilmeli, hasta yakından izlenmeli ve yaşam bulguları kontrolü yapılmalıdır Kanama süresince hepatik koma nedeni amonyak kay­nağı olabilecek kan, gastrointestinal kanaldan boşaltılır, buzlu su ile mide lavajı uygulanabilir. Hemşire, ağız ve burun bakımını, hasta-tıın rahatlığını sağlayacak diğer girişimleri planlamalıdır. Hekim is-temine göre oksijen terapi, antiasit, antibiyotik gibi ilaçlar düzenli uygulanmalıdır.

Hepatik Koma

Kronik karaciğer yetmezliğinde, gastrointestinal kanama, aşırı pro­tein, alımı, konstipasyon, enfeksiyon, diüretik ilaçların düzensiz kul-lanımı gibi amonyak düzeyini artıran ya da karaciğer fonksiyonlarını baskılayan faktörler hepatik koma oluşumunu kolaylaştırır. Hepatik koma riski taşıyan hastalarda amonyak sentezini sağlayan bakteri-
yai florayı azaltmak amacı ile oral antibiyotikler kullanılır. Bu amaç-la streptomycin günde 1-2 gr. kullanılmaktadır. Amonyak yapımını azaltmak için gastrointestinal kanama varsa durdurulması, kanın kanaldan temizlenmesi için mide lavajı ya da boşaltıcı lavman uy­gulanabilir. Bu hastalarda protein, soğan ve peynir gibi amonyak miktarının artışına neden olan yiyecekler kısıtlanır. Hepatik koma I. devre bulguları olarak kabul edilen apati, huzusursuzluk, uyku ritmi­nin bozulması, algılama yeteneğinde azalma, bilinç ve bellek yeteneğinde azalma ve el yazısının bozulması gibi bulguların sürekli kontrol edilmesi gereklidir.

Akut Pantreatit

Pankreasın akut enflamatuar hastalığıdır. Pankreas ödeminden ka­namalı nekroza kadar değişen patolojiye göre klinik belirtiler veren ve seyir gösteren bir hastalıktır. Enflamasyon gelişen pankreas do­kusundan açığa çıkan proteolitik enzimler, organın kendi kendini sindirmesine neden olur (otodigestiyon). Etyolojide rol oynadığı dü­şünülen çok sayıda etken vardır.Safra ya da pankreas kanalları sis­teminde tıkanma, alkol, enfeksiyon ajanları, metabolik faktörler, hormonal faktörler, toksik etkenler ve travmatik faktörler bunlar arasın­dadır.

Belirti ve Bulgular

Epigastriumda sırta yayılan şiddetli ağrı, bulantı, kusma, karında gerginlik, şok belirtileri, ateş, sarılık, gastrointestinal kanama, tetani görülebilir. Serumda amilaz, lipaz, bilirubin yüksekliği, hipokalsemi, lökositoz ve hiperglisemi saptanabilir.

Tedavi ve Hemşirelik Bakımı

Hafif olgular sadece analjezikle düzelebilir. Hemorajik pankreatitler-de, hasta yoğun bakıma alınarak tedavi edilir.

Tedavi ve Bakımda Genel Amaçlar;

Ağrının giderilmesi, Dolaşım hacmini sürdürme, sıvı elektrolit kaybını yerine koyma, Pankreas uyarısını azaltma, Enfeksiyonu tedavi etme ve önleme, Hiperglisemiyi önlemedir.
Ağır bir yemek ya da alkol alımı sonrası başlayan ağrının nedeni, pankreas kapsülünün gerilmesi ve periton iritasyondur. Ağrının azaltılması için meperidin (Demerol) verilir. Morfin, oddi sfinkteri spazmına neden olacağı için tercih edilmez. Ağrılı hastalar, lateral diz-göğüs pozisyonunda rahat ederler. Sıvı elektrolit dengesinin sağlanması için aldığı çıkardığı, yaşam bulguları, santral venöz ba­sınç, serum elektrolitleri kontrolüne göre sıvı ve elektrolit tedavisi planlanır. Hipovolemik şoku önlemek amacıyla kan, plazma, hipo­kalsemi için kalsiyum glikonat verilebilir. Pankreas uyarısını azalt­mak için ağızdan bir şey verilmez, nazogastrik dekompresyon yapı­lır, kolinerjik ilaçlar ve antiasitler verilir. Hiperglisemiyi önlemek amacıyla, kan şekeri kontrolüne göre I.V ensülin verilir. Enfeksiyo­nun tedavi edilebilmesi için antibiyotikler verilir. Hasta ağızdan bes­lenmeye başlayınca az yağlı, yumuşak diyet önerilir. Enzim sekres-yonunun artışına neden olan kahve, çay, alkol ve sigaradan sakın­ması gerekir. Akut pankreatitin yinelenmesini önlemek amacıyla, etken olarak söz konusu olabilen alkolizm ve safra kesesi hastalığı­nı tedaviye yönelik bir eğitim yapılmalıdır.