Böbrek Hastaları İçin Yemekler

Böbrek hastaları için yemekler

EKMEKLER

Temel Ekmek Hamuru

Malzemeler

* 1 paket kuru, toz maya
* 2 çay kaşığı şeker
* 1 1/4 bardak ılık (sıcak değil) su
* 3 bardak beyaz un
* 1 çay kaşığı tuz
* 2 yemek kaşığı zeytin yağı
* 1 çay kaşığı zeytin yağı (hamur topunu kaplamak için)

Yapılışı

Maya ve şekeri ılık suda eritin. Maya hafif köpürünceye kadar birkaç dakika bekletin. Yağ ekleyin, iyice karıştırın. Mutfak robotunda un ve tuzu karıştırın. Sıvı maya karışımını ekleyin ve düzgün, yuvarlak bir top oluşana kadar robotu çalıştırın. 10 – 15 saniye daha çalıştırın. (Veya hafifçe un serpilmiş bir hamur tahtası ya da mutfak tezgahının üzende on dakika bekletin.) eğer karışım çok ıslaksa biraz un ekleyin.

Ellerinizi ıslatıp hamuru düzgün bir top şekline getirin ve hamurun iki katı büyümesine izin verecek büyüklükte seramik ya da cam bir kasenin içine yerleştirin. 1 çay kaşığı zeytin yağını üzerine dökün ve çevirerek her tarafının yağ ile kaplanmasını sağlayın.

(Yağ, dışının kuruyup kabuklaşmasını engeller.) Kasenin ağzını streç film ile sıkıca kapayın.
Hamur iki katı olana kadar 1 saat veya daha fazla dinlendirin. Parmağınızı bastırdığınız zaman oluşan delik kendiliğinden kapanmamalı. Hamurunuz bir çok tarifte kullanmaya hazırdır.

İpucu

Bu basit hamuru yapmak zor değildir. Birçok aşçı hamur yoğurmaktan büyük zevk alır ama mutfak robotu kullanmak bu işi gerçekten kolaylaştırır. Eğer zamanınız kısıtlıysa marketlerin dondurulmuş gıda reyonlarında satılan dondurulmuş ekmek hamurunu da kullanabilirsiniz. Pişmemiş, beyaz ekmek hamurunu seçin.

Artan hamuru, son kullanma tarihine dikkat ederek derin dondurucuda saklayabilirsiniz. Unutmamalısınız ki, en iyi dondurucularda bile ekmek hamuru bir aydan fazla kalitesini koruyamaz.

Hazır dondurulmuş ekmek hamuru çözüldükten sonra bir çok tarifte kullanıma uygundur. Ekmek hamurunun besin değerleri kullanılan tariflere göre çeşitlilik göstermektedir.

Pita Ekmeği

Malzemeler

* Temel Ekmek Hamurundaki malzemeler

Yapılışı

Önceden kabarmış hamuru bir dakika kadar daha yoğurun. Top şekline getirin. 8 eşit parçaya ayırın ve bu parçaları elinizle hafifçe un serpilmiş bir yüzeyde top şekline getirin. Hafif bir mutfak beziyle üzerlerini örtüp, 45 dakika dinlenmeye bırakın.

Fırını önceden 500 dereceye ısıtın. Hamur toplarını bir oklava yardımıyla, hafifçe unlanmış düzgün bir yüzey üzerinde 20 – 25 cm çapında yuvarlak olacak şekilde inceltin. Şeklini çok fazla dert etmeyin. Eğer tezgahınızın büyüklüğü sınırlıysa, 2 – 4 somunu açıp, gerisinin üzerini örtüp 45 dakika daha bekletebilirsiniz.

Sonra, açtığınız yuvarlaklardan birini alt üst edip fırın tepsisine yerleştirin. Gerdirmemeye çalışarak, ellerinizle veya bir spatulayla yerleştirin. Her parça arasında 2 cm. bırakın. Fırının ortasında 5 – 7 dakika pişirin. Hamur 3 dakika içerisinde şişmelidir. Eğer pita çok soluk renkliyse, dikkatli bir şekilde ızgarada kısa süre tutup, kızartabilirsiniz.

Ekmekleri yumuşak tutmak için fırından çıkartır çıkartmaz, ağzı bağlanabilen plastik saklama torbalarına koyun. 15 dakika sonra hala inmemiş olan pitaları düzleştirin, torbadaki nemi uzaklaştırın ve ağzını geri kapatın. Pitaları 1 – 2 gün içerisinde tüketin. Derin dondurucuda bir kaç ay saklayabilirsiniz.

İpucu

Bu ince, yuvarlak ekmeği birçok markette bulabilirsiniz. Eğer sık kullanmayı düşünüyorsanız, satın almayı tercih edebilirsiniz ama en azından bir kere kendiniz yapmayı deneyin. Yuvarlak ekmeklerin fırında şişip büyüdüğünü görmek çok eğlencelidir.

Pita ekmeği çeşitli büyüklüklerde olabilir. Küçük 8 – 10 cm. çaplı olanlar iştah açıcılarla ve sandviç olarak harika gider. En sık kullanılanları yaklaşık 25 cm.lik olanlarıdır. Sandviç için kullanılıyorsa, genellikle pita ortadan ikiye kesilir ve iki yarım olarak kullanılır. Bazen 40 – 50 cm.lik kocaman pitalar görebilirsiniz.

Kepekli pita ekmeği de vardır, ama böbrek hastaları için beyaz undan yapılanı daha uygundur. (bu kitaptaki değerler beyaz undan yapılmış pita için geçerlidir.)

Pitayı ince, kaplanmamış bir fırın tepsisinde pişirin. Eğer ekmek kabarmazsa tepsiyi kaldırın ve folyo ya da fırının metal raflarının üzerinde pişirin. Ekmeği fırından çıkartırken dikkat edin. Kabarık kısımların içi tamamen buharla doludur.

Bir Somunun Besin Değerleri

* Protein 5 gram
* Potasyum 64 mg.
* Sodyum 292 mg.
* Karbonhidrat 37 gram
* Kalori 213
* Fosfor 54 mg.
* Kalsiyum 52 mg.
* Yağ 5 gra

PİLAVLAR

Pirinç Pilavı (Şark usulü) (8 Porsiyon)

Malzemeler:

1 yemek kaşığı tuzsuz tereyağ veya sıvı yağ
2 bardak su
1 bardak uzun taneli beyaz (veya basmati) pirinç
Tatlandırmak için karabiber
1/4 çay kaşığı sarımsak tozu
1/4 çay kaşığı soğan tozu

Yapılışı

Süzgeç yardımıyla, pirinçleri sıcak suyla yıkayın. Kalın tabanlı bir tencerede tereyağı veya sıvı yağı eritin. Pirinci ekleyin ve orta kuvvetli ateşte bütün pirinçler yağla kaplanana kadar birkaç dakika karıştırın. Soğan, sarımsak tozunu ekleyin. Pirinçlerin 1 cm. üzerine gelecek kadar su ekleyin. Kaynayana kadar kaynatmaya devam edin. Kapağını sıkıca kapatın, altını kısın ve yaklaşık 30 dakika pişirin. Pişip pişmediğini kontrol edin. eğer bütün suyu çekmişse ve pirinçler çok kuruysa, 1/4 bardak su ekleyin ve 10 dakika daha pişirin. Çatalla havalandırarak karıştırın ve servis yapın.

İpucu

Pirinç böbrek hastaları için harika bir tercihtir. Patates ve pirinç arasındaki potasyum farkına bir bakın!
* Pirinç, beyaz, pişirilmiş 1/2 bardak 29 mg Potasyum
* Pirinç, kahverengi, pişirilmiş 1/2 bardak 69 mg Potasyum
* Patates, haşlanmış 1/2 bardak 256 mg Potasyum
* Patates, büyük, fırında, kabuksuz 610 mg Potasyum
* Patates, büyük, fırında, kabuklu 844 mg Potasyum

Beyaz pirinç kullanmanız, besin değerlerini kabul edilebilir sınırlarda tutmanızı kolaylaştırır. Biz beyaz pirinç kullanmanızı tavsiye ederiz. Ayrıca beyaz pirinç esmer pirincin yarısı kadar fosfor içerir. Şark usulü pilav yapmanın sırrı pirinçleri yağ ve tereyağda hafifçe kavurmaktır. Pirinçlerin yağla kaplanması tane tane olmalarını sağlar. Uzun taneli ve basmati tipi pirinç kullanın.

Pilav dondurulmamaya uygundur. Dondurucudan çıkartıp direk mikrodalga fırında ısıtabileceğiniz gibi, kaynar su üzerine yerleştirdiğiniz bir kap ya da buharlı pişiricide bir kaç dakikada ısınır. (Buharda ısıtmak pilavı yeni pişmiş gibi gösterir.)

Bir Porsiyonun Besin Değerleri

* Protein 0 gram
* Potasyum 21 mg.
* Sodyum 19 mg.
* Karbonhidrat 15 gram
* Kalori 75
* Fosfor 6 mg.
* Kalsiyum 6 mg.
* Yağ 2 gram

Pirinç Pilavı (Bazı Lezzetli Çeşitler)

1. Çeşit

* Tereyağ ya da sıvı erittikten ve pirinçleri kavurduktan sonra aşağıdaki baharatlardan herhangi birini ekleyebilirsiniz (eğer isterseniz soğan ve sarımsak tozunu da kullanabilirsiniz).
* 1 çay kaşığı köri veya
* 1 çay kaşığı yenibahar veya
* Biraz safran
* Pirinç pilavı tarifindeki gibi devam edin.

2. Çeşit

Tereyağ ya da sıvı yağı erittikten sonra aşağıdaki küçük küçük doğranmış sebzelerden herhangi ikisini ekleyin ve hafifçe kavurun.
* 1/4 bardak tatlı biber
* 1/4 bardak havuç
* 1/3 bardak soğan
* 1/4 bardak kereviz
* 1/2 bardak pırasa
* 1/4 bardak maydanoz

Bir Porsiyonun Besin Değeri
-2 Sebze ile
* Protein 0 gram
* Potasyum 47 mg.
* Sodyum 26 mg.
* Karbonhidrat 16 gram
* Kalori 82
* Fosfor 10 mg.
* Kalsiyum 12 mg.
* Yağ 2 gram

3. Çeşit

Tereyağ ya da sıvı yağı erittikten sonra biraz şehriye ekleyin ve altın sarısı oluncaya kadar hafifçe kavurun. Pirinci ekleyin ve pirinç pilavı tarifindeki gibi devam edin.

Bir Porsiyonun Besin Değeri
* Protein 1 gram
* Potasyum 27 mg.
* Sodyum 20 mg.
* Karbonhidrat 17 gram
* Kalori 89
* Fosfor 11 mg.
* Kalsiyum 7 mg.
* Yağ 2 gram

İpucu

Pirinç pilavı buzdolabında 1 hafta kadar dayandığı ve uzun süreli dondurulabildiği için fazla miktarlarda, oranları bozmadan yapabilirsiniz. Isıtmak için mikrodalga fırınında birkaç dakika tutun. Kaynar su üzerinde bir süzgeçte veya buharlı pişiriciyle de ısıtabilirsiniz. Buharda ısıtmak pilavı yeni pişmiş gibi gösterir.