Biyolojik Kavramlar, Biyoloji Kavramları
Biyoloji DNA, RNA ve onlara bağlı proteinlerle ilgili direkt veya indirekt olayların açıklanması ve doğal gerçeklerin ortaya konarak yaşamın gerçekleşmesi için gereken önemli olayları belirlemeye çaba sarfeder. Biyolojinin uğraş verdiği alanların farklı objelere kayması, onun çeşitli dallarını doğurur. İlerde sıkça rastlanacak bazı önemli biyolojik kavramlar üzerinde duralım:
EVRİM: Biyolojik evrim, en basit organizasyon basamağından, günümüzde yaşayan ve en gelişmiş olan organizmaların gelişim olaylarını kapsar.
ONTOGENEZ nedir: Zigot, spor gibi ilk basamak hücreden başlayarak, bireyin gelişiminin tamamını içine alır ve onun doğal ölümüne kadar geçen, bireysel gelişmesine denir.
FİLOGENEZ: İç ve dış etmenlerin yolaçtığı ve birçok döl boyunca tür, po-pulasyon ve organizma gruplarında görülen evrimsel değişimdir.
ORGANİZMA: Mekan ve zaman içerisinde gelişen, düzenli biyolojik bir sistem olup, birbirlerine etkili organ ve organelden oluşur. Bu yapı ve çevresi arasında sürekli madde ve enerji alışverişi olur. Organizma bizzat üretme ve düzenleme yetenekleri ile karakterize edilir.
BİTKİ: Bunlar tekhücreli veya çokhücreli organizmalar olup, daha çok “OTO-TROF (=KENDİBESLEK)”tur. Kural olarak hareket etmezler. Selülozdan oluşan bir hücre çeperine sahiptirler.
HAYVAN: Bunlar da tekhücreli veya çokhücreli organizmalar olup “HETE-ROTROF (=ADRIBESLEK)” olarak yaşar. Yer değiştirebilir ve aktif hareket ederler. Zaman içinde sınırlı bir büyümeye sahiptirler. Hücreleri bir membranla çevrili olup selüloz içermez.
TÜR: Organizma sisteminin en önemli taksonomik birimidir. Müşterek bir evrimsel tarihi olan, gizli bir çoğalma birliği oluşturan, yapı ve işlevsel özellikleri birbirine benzeyen ve karakteristik bir yayılım alanına sahip, populasyon veya bireylerin tamamını kapsayan doğal bir temel birimdir.
BİREY: Gelişim, yapı ve işlevsel bakımdan yalnız başına yaşayan bir türün tek örneğidir. Tipik şekil ve yapı ile belirli büyüklük ve türe özgü maddelere sahip oir organizmadır.
BİYOSFER nedir: Yerkürede yaşamın mümkün olduğu kısımdır. Yani biyosfer, organizmaların birbirleri ile ilişkilerinin olaylandığı ve kayaç, su ile hava tabakalarının oluşturduğu özel bir yerküre örtüşüdür.
BİYOSTROMA: Çeşitli yaşama alanları (=Biyosönoz)nda yanyana yaşayan, madde ve enerji alışverişi ile birbirlerine bağımlı olan, organizma gruplarının yaşadığı “BİYOSFER” bölümüdür.