Bitlenme (Pedikülozis), Bitlenmek
Bitlenme (Pedikülozis) insan bit türlerinden birinin enfestasyonu sonucu oluşur. Farklı türler farklı enfestasyon formlarına neden olur.
Pedikülozis Kapitis (Baş Biti)
Pedikulus kapitis enfestasyonu çok yaygın olup daha da artacağı sanılmaktadır. Fakir toplum kesimlerinde daha sık görülse bile, günümüzde sosyal yaşantıya bakılmaksızın uzun saçlı okul çağı çocuklarında da tespit edilebilir. Büyük sosyal değişikliklerinin bulunduğu savaş gibi durumlarda daha yaygın rastlanır. Bit çocuklar arasında direkt temas veya tarak ile fırçaların paylaşımından bulaşır.
Klinik özellikler
En belirgin şikayet kaşıntıdır. Kaşıntı sonucu oluşan sıyrıklarda kabuklanma ve eksudasyon ile sekonder enfeksiyon gelişebilir, ancak enfeksiyon gelişmezse deride sadece ekskoriasyon izleri ve kırmızı papüller görülür.
Saçların incelenmesiyle saç tellerin gövdesine yapışık bit yumurtaları (sirke) görülür. Dikkatli bir inspeksiyonla 1 mm’den küçük, gri veya beslendikten sonra kırmızı renkte olan erişkin bitler de görülebilir. Hareket ettiğinde bir “mobil kepek” izlenimini verir.
Tanıyı doğrulamak için bit veya saç gövdesine yapışık olan sirke mikroskobik olarak tespit edilmelidir.
Baş Biti Tedavisi
Tavsiye edilen tedavi yöntemi 12 saat için kafa derisine malation veya karbaril losyonu sürülmesi ve ardında aynı maddeyi içeren şampuan kullanımıdır. Bütün yakın arkadaşları ve ailesini tedavi etmeye özenle dikkat edilmelidir. 1 ay sonra ilk tedaviden canlı kalmış olabilen sirkelerden çıkan yeni bitleri öldürmek için tedaviyi tekrarlamak gerekir.
Pedikülozis Korporis (Vücut Biti)
Vücut biti enfestasyonları modern gelişmiş toplumlarda nadir görülür, ama doğal felaketler veya savaş durumlarında epidemik oranlara varabilir. Aynı zamanda fakir, hijyenin iyi olmadığı sosyal düzeyi düşük toplumlarda sporadik olarak görülür. Bulaşma elbiselerle, yatak veya enfeste kişiyle yakın temas ile olur. Vücut biti Rickettsia provvazeki’nin neden olduğu epidemik tifüs ve Borrelia rekurrentis”in neden olduğu siper ateşi ve tekrarlayan ateş için sorumludur.
Vücut biti zamanının çoğunu, yumurtalarını bıraktığı elbise liflerine yapışık geçirir bu yüzden şüphelenildiğinde elbiselerde aranmalıdır.
Klinik özellikler
Erken evrelerde kişiyi çok fazla rahatsız etmeyecek derecede kaşıntı vardır. Bitin beslendiği alanlarda ekskoriasyon izleri, kanlı kabuklar ve mavimsi izler görülebilir. Hastalık ilerlediğinde, eklenen likenifikasyon ve egzema benzeri görüntüsüyle “avarelerin hastalığı” denilen tabloyu oluşturur.
Enfeste kişinin, aile fertlerinin, arkadaş ve yakın çevredeki herkesin elbiselerinin ve yatak takımlarının yok edilmesi ve/veya dezenfeksiyonu yapılmalıdır. Birçok ülkede bu önemli işlemin yapıldığı “dezenfeksiyon merkezleri” vardır. 1 ay sonra tedavinin tekrarlanması tavsiye edilir.
Pedikülozis Pubis (Pubis Biti, Kasık Biti)
Kasık biti (Phthirus pubis) baş ve vücut bitinden farklı görünümdedir, daha geniştir ve yengece benzer arka ayakları vardır. Sıklıkla cinsel ilişki ile bulaşır. Kasık biti, pubik kıllara çok sıkı tutunur ve kan emmek için her defasında deri seviyesine iner. Ağır enfestasyonlarda bit vücut kıllarına ve hatta kaş ve kirpiklere bile yayılabilir! Tanı bitin ve/veya sirkelerin görülmesiyle doğrulanır.
Tedavisi
Pubik kılların tıraş edilmesi bazen tavsiye edilir ancak çok gerekli değildir. Hastayla cinsel ilişkide bulunan herkes tedavi edilmelidir.
İnsan derisine zarar verebilecek uçan, zıplayan ve sürünen çok sayıda böcek vardır. Bunlardan bazıları hastalık taşıyabilirler