Beyin dokusu kendini saran beyin zarları (meninksler) ve kafatası ile korunur. Kafatası birden fazla kemikten oluşmuştur. Anne karnındaki dönemde bu kemikler arasında birleştirici hatlar (suturlar) ve bıngıldak adı verilen baklava dilimi şeklinde bölgeler vardır.
Kısacası bıngıldak kafa kemiklerinin birleşme noktalarının arasındaki bağ dokudan oluşmuş bölgedir. Doğumdan önce 6 tane olan bıngıldağın genelde doğum öncesi 5 tanesi kapanır. Doğum sonrası sadece ön bıngıldak mevcuttur.
Kafa kemikleri arasındaki boşluk bıngıldak bağ dokusundan oluşur. Üstü saçlı deri ve deri altı yağ dokusu ile kaplıdır.
İlk 2 yılda çok hızlı olan beyin büyümesine kafa kemiklerinin büyümesi uyum sağlayamaz. Bu yüzden kemikler arası birleşme yerleri (suturalar) ve bıngıldak sayesinde kafa büyür ve beyin dokusuna zarar gelmez. Kafa içinde gelişebilecek ani basınç ve hacim değişimlerinde kafa kemikleri esnek olmadığı için genişleyemez. Bıngıldak sayesinde yan etkiler azalabilir.
12-18 ay civarında kapanır. Çok nadiren bazı çocuklarda arka bıngıldakta açıktır, en geç 3 ay içinde kapanmalıdır.Bıngıldağın erken kapandığı durumlarda genelde suturalar aracılığı ile baş büyümesi devam etmektedir.Böyle bir durumda sık aralıklarla baş çevresi ölçülmelidir.
Çok sert bir darbe almadıkça bıngıldağa dokunmanın bebeğe hiçbir zararı yoktur. Bıngıldak sanıldığı kadar hassas ve az korunaklı bir bölge değildir. Çok ağır bir darbe olmadıkça hafif çarpma türü darbelerde hasar görmez.
İshal, kusma gibi vücudun sıvı kaybına neden olan durumlarda bıngıldakta çökme meydana gelir.
Bu sıvı kaybının ciddi olduğunu gösterir. Bıngıldakta şişme ise menenjit dediğimiz beyin zarı iltihapları ve kafa içine ait yer kaplayıcı lezyonlarda (tümör gibi) ve hisrosefali dediğimiz beyin omurilik sıvısının arttığı durumlarda olur. Mutlaka erken müdahale gerektiren bu durumlarda çocuklar zaten başka bulgular ile de sağlıksız görünürler, bu yüzden tamamen sağlıklı olan çocuklarda bu ihtimaller çok düşüktür.
Kaynak: Hastane.com.tr