BİLBERRY (YABAN MERSİNİ)

Ilıman iklim kuşağına adapte olmuş bir meyve türü olup botanik olarak gerçek üzümler grubunda yer almaktadır. Kültürü yapılan ve ekonomik öneme sahip olan yüksek boylu, alçak boylu ve tavşangözü likapası olmak üzere üç farklı türü vardır. Amerika başta olmak üzere bazı Avrupa ülkelerinde binlerce hektarlık alanlarda tarımı yapılmaktadır. Günümüzde ticari olarak yetiştirilen likapalar, 1906 yılından itibaren Amerika Birleşik Devletlerinde başlatılan seleksiyon çalışmalarının ürünüdür. Bu çalışmalarla seçilen likapa tipleri daha sonra kendi aralarında melezlenerek yeni çeşitler elde edilmiştir. Çok hızlı bir şekilde üretilerek satışa sunulan likapalar dünyada en popüler meyvelerden biri iken ülkemizde maalesef yetiştiriciliği ikibinli yıllarda Rize’de Doç. Dr. Hüseyin ÇELİK tarafından ve Osman Nuri YILDIZ’ın katkıları ile başlatılmıştır. Kısa sürede tanıtımı yapılan ve adaptasyon denemelerine hız verilen likapa ile ilgili yoğun fidan ve meyve talepleri alınmaktadır.
Islah çalışmaları ile geliştirilen yeni likapa çeşitleri doğada bulunan formlarına göre çok daha iri, daha sulu ve daha tatlı meyveler verirken hastalık ve zararlılara da daha dayanıklıdırlar. Bu yönleriyle daha geniş alanlara adapte olabilmektedirler. İklim isteği bakımından Doğu Karadeniz Bölgesindeki illerden Artvin, Rize, Trabzon, Giresun, Samsun ve Sinop’un genelde rakımı yüksek dağ ve yaylalarında yabanı formları bulunmakta ve yöre halkı tarafından taze olarak, reçel veya pekmez yapılarak tüketilmektedir.
FAYDALARI

• Yaprak ve kuru meyvelerinden yapılan çay ishal giderici özellik taşımaktadır.
• Yaban mersini çayının bayanlarda özel günlerin etkisini azalttığı ve düzene sokmaktadır.
• Yaban mersini çayının idrar yolu enfeksiyonlarında antibiyotik etkisi göstermektedir.
• Kansere karşı vücudu koruyan enzimleri aktive etmektedir.
• Anti kanserojen ve antioksidan özelliğe sahiptir.
• Yağlı bileşiklerin vücuttan atılmasını sağlar.
• Taze olarak yenildiğinde kanı temizler.
• Besleyici olmasına rağmen kalori ve sodyum içeriği düşüktür.
• Kan şekerini düşürür
• Bağırsak metabolizmasını düzenleyen lifli özelliği vardır.
• Kan kolesterolünü düşürür.
• Pektin içeriği yüksektir.
• Kalp krizi riskini azaltır.
• Gece görüş kabiliyetini artırır.
• HIV VİRÜSÜNÜN tekrarlanmasını azaltır.
• Damar elastikliği ve gözlerin geçirgenliğini artırır
• Vücutta biyoaktif madde olarak kullanılan polifenoller, aktokyaninler, flavanoller ve tanenlerce zengindir.
• Kansere karşı savaşan ELLAGIC-ASİT içeriği oldukça yüksektir.
• Diyetlerin sağlıklı ve çok değerli bir parçasıdır.
• Göz yorgunluğunu giderir, miyopluk ve şeker hastalığından kaynaklanan görme bozukluklarını engeller. Kamaşma, kılcal damar çatlaması ve gece körlüğünü ortadan kaldırır.
• Kabızlık, bulantı, mide kramplarını ve ülseri önler.
• Damar sertliği oluşumunu engeller.
• Varis ve basur’u (hemoroit) iyileştirir.
• Sakinleştirici özelliği vardır.
• Ağız içi yaralarını iyileştirir.
• İltihaplar için dezenfektan özelliği taşır potasyum içeriği son derece yüksektir
• Araştırmalara göre günde bir kâse yaban mersini, yaşlılık nedeniyle oluşan tahribatı önleyip hafızayı güçlendiriyor.