Bebeğimi doğru besliyor muyum? Bebeğe hangi besinler verilebilir? İnek sütüne ne zaman başlanır? Bebeğe ne kadar et verilmelidir? Bu gibi sorular çoğu annenin aklını kurcalıyor. Kaşık mamalarına geçiş dönemini sorunsuz atlatabilmenin bazı ipuçlarını bu yazıda…
Kaşıkla yeni beslenmeye başlayan bebek, üstünü başını kirleteceği gibi etrafı da batırıyor. Kaşıkla mama yedirmenin başlangıçta kolay olmadığını ve zaman aldığını unutmayın. Bunun için bebeğiizin ve kendinizin keyif aldığı zamanları tercih edin.
Ek besinlere başlamanın amacı, bebeğin değişik gıdalara alışmasını sağlamak. Ancak ek besinlere erken ve bilinçsizce başlamamak gerekiyor. Örneğin; yumurta akının 9., turunçgillerin 6. aydan önce yedirilmesi bu besinlere karşı alerji gelişmesini sağlıyor.
Bebek öncelikle katı mama için hazır olmalı
Ek gıdalara başlayabilmek için bebeğin kaşıkla beslenmeye hazır olması gerekiyor. Bunu bebeğinizin sergilediği bazı hareketlerden anlamanız mümkün. İşte kriterler:
• bebeğin emme refleksi eskisi kadar güçlü olmaz, dilini ağız içinde yuvarlayarak, çiğneme refleksleri yapmaya başlar.
• Dilini dışarı çıkarma refleksi kaybolmalıdır. Bu refleks nedeniyle, 4. aydan önce kaşıkla verilen mamayı diliyle dışarı atacağından, bebeğin kaşıkla beslenmesi oldukça güçtür.
• Verilen katı besini de yutması gerekir. Yuttuğu mamayı sindirebilmesi de gerekir. Sebze püresini iştahla yiyebilen bir bebekte, ishal, gaz sancısı, kusma, kilo kaybı gibi hazımsızlık belirtilerin gözlenmesi, onun sebze püresine hazır olmadığını gösterir.
Ek besinlere başlama zamanı
Sadece anne sütüyle beslenen bir bebek yeterince kilo alırsa, yani anne sütünde yetersizlik söz konusu değilse, ek besinlere 6. aydan önce başlamaya gerek yok. Çünkü, anne sütü çok değerli bir besin. Ayrıca, bebeğin anne sütü alabileceği tek dönem olduğundan, bu süreyi mümkün olduğunca uzatmakta yarar var. Hazır mamayla beslenen bebeklere ise ek besinler 4 – 6. aylar arasında, hazır olduğunda başlanmalı.
Kaşık mamasına neler konulabilir?
• Sebze püresine başlarken ilk olarak denenecek sebzelerden bir tanesi havuçtur, çünkü A vitamini, karoten, C vitamini ve lift açısından zengindir. Tadı bebeklerin sevebileceği gibi tatlımsıdır. Havuç bazı bebeklerde kabızlığa neden olabilir. O zaman da lif açısından zengin olan kabak, brokoli, ıspanak gibi sebzelerle birlikte yedirilmesi önerilir.
• Bakla, patlıcan, mantar, bamya, lahana ve pırasa da bir yaşından önce kesinlikle verilmemelidir.
• Sebze püresine 7. aydan itibaren yağsız dana eti eklenebilir. Kırmızı et, demir ihtiyacını karşılayabilecek en iyi besinlerden biridir. Haftada en az üç kez 20 gr. et yedirilmesi önerilir.
• 4. aydan itibaren demirle zenginleştirilmiş tahıl gevreklerine başlanılabilir. Bebekler için özel olarak üretilen pirinç, yulaf, mısır, arpa ve buğday gecvreklerinin hazmı kolaydır. 6. aydan itibaren içinde bisküvi ya da buğday gevreği bulunan meyve pürelerine başlanabilir.
• Elma, armut, kayısı, şeftali, erik, üzüm ve muz verilebilir. Kivi, portakal ve mandalina gibi turunçgiller alerjiye yol açabildiklerinden en erken 6. ayın sonunda bebeğe yedirilebilir.
Mamaya inek sütü katılabilir mi?
Bir yaşından önce anne sütü yerine verilebilecek en iyi seçenek demirle zenginleştirilmiş hazır mamalar. İnek sütünü çocuğa bir yaşından önce vermeyin, çünkü hazımsızlık ve alerji gelişme olasılığı yüksek.
Bebeklerin, ek besinlere alışması 3 – 4 ay sürüyor. 10. aya doğru çoğu bebeğin ilk dişleri çıktığı için bu aydan itibaren mamaları püre haline getirmek yerine çatalla ezmek yeterli. Bu dönemde bebeği kendi kendine yemeye alıştırmak için eline haşlanmış, küçük dilimler halinde pişmiş sebzeler, muz, peynir, ekmek içi gibi yumuşak gıdalar verebilirsiniz. Sorunlarla karşılaştığınızda ne yapmalısınız?
Bebeğinizi katı mamaya alıştırmak için altın kurallar
• Bebeğinize ilk katı mamasını öğle saatlerinde verin. Çünkü bebeğiniz alışık olmadığı katı mamadan dolayı ishal olabilir ya da gaz sorunu çekebilir.
• Bebeğiniz açken yeni besin denemeyin. Yeni besini vermeden önce çocuğunuzu biraz emzirin ya da ona yarım biberon süt verin. Mamayı yedirdikten sonra da doyup doymadığını anlamak için ona süt verin.
• İlk gün bir kaşık mamayla başlayın ve her gün ikişer kaşık artırın. Bu şekilde bebek katı mamaya daha kolay alışır.