Besinleri test edin!

Cuma günkü yazımda en sık görülen besin alerjilerini ve belirtilerini anlatmıştım. Ancak alerjiye sebep olan gıda maddesi belli olduktan sonra hazır gıda satın alırken daha dikkatli olmanız gerekiyor. Süt, yumurta, balık ve kabuklu deniz ürünleri, fındık, fıstık ,tahıllar, baklagiller, etler, meyve ve sebzeler, baharatlar, bal, çikolata değişik alerjenler içerebilir. Ancak çocuğunuzda veya sizde süt alerjisi varsa sadece süt içemeyerek bu durumdan korunamazsınız süt yapısındaki ticari formları da öğrenmeli ve dikkat etmelisiniz örneğin ”kazein” veya ”kazeinat” gibi. Aşağıda yaygın alerjenlerin sorumlu yapıları hakkında detaylı bir liste var. Yiyecekleri satın alırken mutlaka içindekileri okuyun.

Karında gerginlik, bulantı, gaz, çarpıntı, baş ağrısı, bitkinlik, ve anksiyete yaratan bir gastrointestinal sistem hastalığıdır. Hayati bir tehlike olmamasına rağmen kişinin günlük yaşamı ve sosyal hayatını önemli derecede etkileyebilir. Benim bir çok danışanım bu sebeple başvuruyor ve bu hastalık yaşamlarını mutsuz eden önemli bir konu haline gelmiş oluyor. Yetişkinlerin yüzde 20’sinde IBS görülmektedir. Genellikle orta yaş grubunda kadınlarda görülen ve yaşam süresini kısıtlamayan bir gastrointestinal sistem hastalığıdır.

Bazı çalışmalara göre erkekte de kadındaki kadar sık görüldüğü ancak erkeklerin bu şikâyetle doktora gitmekten kaçındığı bildirilmektedir. Spesifik bir neden tanımlanamamış olmasına rağmen besin intoleransı ve alerjilerinde etkisi artabilir. Stres ve duygusal durum bozukluğu ve psikosomotik bir rahatsızlıkla belirtileri daha da kötüleşebilir. IBS’ nin tedavisinde başarılı olabilmek için stres ve beslenmeye çok dikkat edilmelidir. İlk önce hangi besinlerin bu sendromu artırdığı bulunmalıdır.

Belirtiler kişiye göre değişir

IBS yapısal bir bozukluk olmayıp bağırsaklarda anormal kas kontraksiyonu ile kendini gösterir Kolonun aşırı ve /veya düzensiz çalışması sonucu meydana gelir belirtileri kişiden kişiye değişir. Genelde 3 farklı tipte ortaya çıkar;

Spastik kolit adı verilen kronik kabızlık ve karın ağrısı, şişkinlik ve kramp gelişebilir.

Mukoz kolit adı verilen kronik sulu mukuslu dışkı görülebilir.

Spastik ve mukoz kolit olan değişimli olarak ishal ve kabızlık görülebilir.
IBS hastalarının kişiden kişiye değişmekle beraber bazı yiyeceklere hassasiyet gösterdiği gözlenmiştir. Bu nedenle rahatsızlığınızı arttırdığını düşündüğünüz yiyecekleri belirleyerek bu yiyeceklerden uzak durmaya çalışmak yarar getirecektir. Eğer henüz böyle bir tespitiniz yoksa rahatsızlığınızın başladığı zamanlarda hangi yiyecekleri tüketmiş olduğunuzu not ederek bir süre sonra, bu yiyecekleri belirleyebilirsiniz. Aşağıdaki öneriler şikâyetlerinizin azalmasında etkili olacaktır.

Şikâyetleri azaltmak için
Günde 5 – 6 öğün tüketin.
Besinler yavaş tüketilmelidir. Hızlı tüketimde hava yutma söz konusudur bu da bağırsak haraketlerini artırıp gaza neden olur.
Çok çiğnenmesi gereken besinlerin hazmı daha zordur. Bu nedenle küçük parçalar halinde besinleri tüketin.
Besinler çok sıcak veya soğuk tüketilmemelidir.
Diyetteki yağ miktarının fazla olması bağırsak hareketlerini artırıp ishale neden olabilir. Bu gibi durumlarda diyetteki yağ azaltılabilir.
Genelde az posalı beslenilmeli. Ancak kabızlık gelişirse posa tüketimi artırılabilir.
Su tüketimi artırılmalı ancak çok soğuk olmamalıdır.
Kızartılmış ve diğer yağlı yiyeceklerden uzak durulmalıdır.
Kurubakla-giller gibi gaz yapıcı besinlerden uzak durulmalıdır.
Çiğ sebze ve meyveler, süt ürünleri semptomları artırabilir dikkatli tüketilmelidir.
Tuzlanmış ve tütsülenmiş etler, kabuklu deniz hayvanları, sirke, acılı baharatlar ve katkı maddeleri semptomları artırabilir.
Probiyotik yoğurtlar içerdikleri yararlı bakterilerle bağırsak florasını düzenler, sindirime yardımcı olur ve semptomları azaltabilirler.
Stres IBS belirtilerini artırmaktadır bu nedenle kişiler kendilerini rahatlatacak yoga, meditasyon gibi aktiviteler yapabilir.
Nane, rezene ve papatya çayları şişkinlik ve gazı gidermede yardımcı olabilir .