Yetişkin bir insan vücudunun %16’sl proteinden oluşur, Proteinler, vücutta sudan sonra en çok bulunan maddelerdir ve vücudumuzdaki biyolojik olayların yapıtaşlarıdır, Proteinin fonksiyonları yaşam sürecini olanakli kılar, Proteinler, amino asitlerden yapılmış çok büyük moleküllerdir, Birçok aminoasit vücutta üretilebilir, ancak 8 adet aminoasit vücutta üretilemez, bu aminoasitleri besinlerden almamız gerekir. 1 gram protein 4 kalori enerji sağlamaktadır. Sağlıklı bir beslenme için günlük enerji ihtiyacımızın % 1 O’unu proteinlerden karşılamalıyız,
* Proteinin fonksiyonları
– Hareket
– Asit baz dengesi
– Sıvı dengesi
– Mesaj-sinyal iletme (besin fonksiyonlarına yardım)
– Bağışıklık sisteminin devamlılığı
– Büyüme, farklılaştırma
– İnsülin hücrelerimize glikozlşeker alımını sağlama
Hücrede gerçekleşen olaylar; farklı proteinlerin kendilerine verilmiş olan görevleri mucizevi bir şekilde yerine getirmeleri ile devam eder,
* Vücudumuz neden proteinlere ihtiyaç duyar?
Safra ve idrar dışındaki bütün canlı hücreler ve vücut sıvıları protein içerir, Yani vücudun her bir noktasında bulunmaktadırlar, Kaslar, organlar ve bezlerin başlıca bileşenleridir. Besinler tüketildikten sonra, proteinin en küçük birimi olan amirıo asitlere dönüşür. Dönüşüm vücut için gerekli protein oluşumu için önemlidir. Bir çok işlev için gerekli oları protein özellikle büyüme ve gelişme için şarttır.
* Proteinin kaynakları
1- Hayvansal protein kaynakları : Et ve hayvansal ürünler tam proteinlerin (kaliteli proteinlerin) kaynağıdır.
– Süt ve süt ürünleri
– Sığır
– Kuzu
– Kümes hayvanları
– Balık
– Kabuklu deniz ürünleri
– Yumurta (tam proteinlerin en iyi kaynağı)
2- Bitkisel proteinler
Hububat, meyve ve sebzelerdeki proteinler, biyoyararlıliğı düşük protein olarak kabul edilirler, Kaliteli protein kaynakları ile birleştirerek kaliteli hale getirilebilir,
* Ekmek
* Arpa
* Yulaf, mısır, çavdar
* Bakla, fasulye, mercimek, nohut, bezelye
* Pirinç, patates, yer elması
* Fındık, fıstık, badem ve ceviz
* Gereksinim
Günlük protein gereksinimimizin 1/3’ünün hayvansal, 2/3’ünün bitkisel protein kaynaklarından karşılanması gerekmektedir. Günlük Protein Gereksinimi : Vücut Ağırlığının 0,8 g/kg’dır,
* Protein yetersizliği
Protein miktarının yetersiz olması halinde, vücut kendi dokularını kullanır. Büyüme durur, ağırlık azalır, Protein yapısında olan doku, hücre, enzim gibi elemanların etkinliği azalır, Hastalıklara yakalanma riski artar, Özellikle büyüme çağında oluşacak protein eksikliği önemli sorunlar oluşturmaktadır.