Gebeliğin ilk aylarında anne adayı, bebeğiyle ilgili pek çok şeyi merak eder. Anne adaylarını bebeğin boyu, kilosu, duruş şekliyle birlikte bebeğinin kendisini duyup duymadığını, canının acıyıp acımadığını da merak eder. VKV Amerikan Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Dr. Alper Mumcu, duyuların anne karnındaki gelişimi hakkında gözleme ve hücresel incelemeye dayalı çalışmalarla bunların gelişimi hakkında fikir edinilebildiğini belirterek şu ilginç bilgileri veriyor.
Anne karnında gelişen ilk duyu; dokunma:
Anne karnındaki yaşamda gelişen ilk duyunun dokunma olduğu düşünülmektedir. Bebekte dokunma hissinin 8. gebelik haftası gibi çok erken bir dönemde başladığı düşünülmektedir.
İlk dokunma hissi genelde ağız çevresinde ve yanaklarda ortaya çıkar. Onuncu haftada genital bölgede, 11. haftada avuç içlerinde ve 12. haftada ayak tabanlarında dokunma hissi ortaya çıkar. 17. haftaya gelindiğinde karnın ve kalçaların tamamı dokunmaya karşı hassastır.
Tat alma duyusu ne zaman gelişir?
Tat almadan sorumlu olan algılayıcılar gebeliğin 13. – 15. haftasında mevcuttur ve bunların yapısı erişkinlerinkiyle hemen hemen aynıdır. Amniyon sıvısı sürekli yapım ve emilim halinde olan dinamik bir sıvıdır ve bebek sürekli olarak bu sıvıyı yutmaktadır. Son dönemlere ulaşıldığında bebeğin 24 saat içinde yuttuğu amniyon sıvısı miktarı neredeyse 1 litreye yaklaşmaktadır. Amniyon sıvısının içeriği tıpkı anne sütünde olduğu gibi annenin yediği besin maddelerinin tat ve aromalarını da taşır. İncelemelerde anne adayı tatlı besinler tükettikten sonra bebeğin yutma hareketlerinde artış, acı ve ekşi besinler tükettiğinde bu hareketlerde bir miktar azalma olduğu görülmüştür.
Anne karnındaki bebek koku alabilir mi?
Bebeğin burnu, gebeliğin 11. – 15. haftaları arasında oluşumunu tamamlar. Bu sırada amniyon sıvısı bebeğin tüm ağız, burun, geniz ve akciğer yapısı içinde dolaşır ve bebeğe değişik tat ve kokuya sahip maddeleri taşır. Bu maddeler tat ve koku almadan sorumlu algılayıcı hücrelerle temasta bulunarak onları uyarırlar. Bu nedenle bebekler daha anne karnındayken değişlik kokuları tanıyıp ayırt edebilirler.
Yapılan araştırmalarda anne adayı kafeinsiz ya da normal kahve içtiğinde bebeklerin kalp atım hızı ve soluk alıp verme şekillerinde değişimler gözlenmiştir. Bunda kahvenin keskin kokusunun rolü olabileceği ileri sürülmektedir.
Anne karnındaki bebeğin işitme duyusu nasıldır?
Annenin damarlarından geçen kan, bağırsak ve mide sesleri rahim içindeki bebeğin karşılaştığı temel seslerdir.
Bebeğin kulağı 8. haftada oluşmaya başlar. Duyma yeteneğinden sorumlu olan kemikler ve ses iletisini beyine taşıyan sinirlerin gelişimi 24. haftada tamamlanır. 25. haftadan itibaren bebek annesinin sesini duyabilmektedir. 27. haftada ise annesinin sesi dışında dışarıdan gelen seslere tepki verebilir.
Anne karnındaki bebeğin görme duyusu:
En son gelişen duyu sistemi görmedir. Bebeğin göz kapakları 26. haftaya kadar kapalıdır. 26. hafta civarında bebek gözlerini açmaya başlar ve göz kırpabilir. Bebeğin gözleri 26. haftaya kadar kapalı olmakla birlikte anne adayının karnı üzerine uygulanan güçlü bir ışık kaynağına yanıt verir. Gerçekte rahim içi mutlak karanlık değildir. Tıpkı sesleri geçirdiği gibi ışığı da geçirmektedir. Bu nedenle bebek gündüzle geceyi rahatlıkla ayırt edebilir. Tek yumurta ikizleri 26. – 27. haftadan itibaren anne karnında birbirlerini görebilirler, birbirlerine dokunabilirler ve hatta el ele tutuşabilirler.