Türk Tabipleri Birli?i, Sa?l?k Bakanl???ndan Bat? Nil Ate?i salg?n?na ili?kin tedbirleri gecikmeden almas?n? istedi.
TTB’den yap?lan yaz?l? aç?klamada, Sa?l?k Bakanl??? Refik Saydam H?fz?ss?hha Merkezi Ba?kan? Mustafa Ertek taraf?ndan 8 Eylül günü yap?lan aç?klamada, Türkiye’de be? ayr? ?ehirden yedi hastada, Bat? Nil Ate?i hastal???n?n saptand??? ve üç hastan?n hayat?n? kaybetti?i an?msat?ld?.
Bat? Nil Ate?i’nin, sivrisinekler arac?l???yla insanlara bula?an ve hafif seyreden olgular?n yan? s?ra beyin iltihab?na yol açarak ölüme de neden olabilen bir hastal?k oldu?unu kaydedilen aç?klamada ?u bilgilere yer verildi:
’’Hat?rlanaca?? gibi; hastal?k, ilk olarak yakla??k bir ay önce Manisa’da meydana gelen ölümlerin Bat? Nil Ate?i’nden kaynaklanm?? olabilece?i ?üpheleri üzerine ba?ta enfeksiyon hastal?klar? uzmanlar? olmak üzere hekimlerin ve kamuoyunun gündemine gelmi?ti. Sa?l?k Bakanl???, uzmanlar?n uyar?lar?na ra?men yap?lan testlerin negatif ç?kt???n? ve Bat? Nil Ate?i hastal???n?n söz konusu olmad???n? aç?klam??t?.
Sa?l?k Bakanl???n?n 8 Eylül tarihli aç?klamas?n?n hastal?kla ilgili ?üphe ve iddialardan yakla??k üç hafta sonra gerçekle?mesi, mevcut teknik olanaklar ve tan? yöntemleri göz önünde bulunduruldu?unda Bat? Nil Ate?i tan?s?n?n konmas?nda bilimsel ölçütlere göre bir gecikmenin ya?and???n? göstermektedir.
Oysa Bat? Nil Ate?i hastal???, Türkiye’yle e? zamanl? olarak Yunanistan, Macaristan, Romanya gibi ülkelerde de saptanm??t?r. Söz konusu ülkeler bu virüsü birkaç günlük çal??malarla saptamay? ba?arm??lard?r. Bakanl?k, bu gecikmenin nedenlerini kamuoyuna aç?klamal? ve olu?an ku?kular? gidermelidir. Öte yandan Sa?l?k Bakanl???n?n, tespit edilen vakalar?n ve ölümlerin say?s?n?n fazla olmamas?ndan hareketle, ülkemizdeki Bat? Nil Ate?i hastal???n?n salg?n niteli?inde olmad??? aç?klamas? da bilimsel olarak do?ru de?ildir.’’
Hastal???n Türkiye, Yunanistan, Macaristan ve Romanya gibi geni? bir co?rafyada e? zamanl? olarak yay?l?m göstermesi ve hastal??a endemik (yerle?ik) oldu?u co?rafyan?n d???nda da rastlanmas?n?n epidemiyoloji (salg?n bilim) aç?s?ndan bir salg?n oldu?unu gösterdi?i vurgulanan aç?klamada ciddi önlem almay? gerektirdi?ine i?aret edildi.
Havalar?n so?umaya ba?lamas?yla Bat? Nil Ate?i hastal???na daha az rastlanaca?? beklentisinin do?ru olmakla birlikte s?cak havan?n sürmesi ve sivrisinek varl??? nedeniyle riskin halen devam etti?i uyar?s?nda bulunulan aç?klamada, ?unlar kaydedildi:
’’Hastal?k ortaya ç?kt?ktan sonra kullan?labilecek bir ilaç olmad??? da göz önünde bulunduruldu?unda öncelikli olarak yap?lmas? gereken halka do?ru bilgilerin zaman?nda aktar?larak toplumun Bat? Nil Ate?i hastal??? konusunda bilgilendirilmesidir.
Etkenle temas?n engellenmesi için bireysel olarak insanlar?n sivrisineklerden korunmalar?n?n önerilmesi do?ru ancak yetersizdir. Sivrisinek üreme alanlar?na müdahale, sektörler aras? i?birli?i sa?lanarak, kamu arac?l???yla özenle yürütülmelidir. Sa?l?k Bakanl???, Bat? Nil Ate?i hastal???na kar?? gerekli önlemleri kurumsal düzeyde ve bölgesel ölçekte de h?zla almal?,sürece ili?kin risk analizi, uygulama, izleme ve çözümlemeleri kamuoyu ile payla?mal?, güvensizlik olu?umuna zemin b?rakmamal?d?r.’’
-BATI N?L ATE??-
Bat? Nil Ate?i, Bat? Nil ate?i virüsünün etken oldu?u bir hastal?k tablosudur. Virüs, insanlar?, ku?lar?, sivrisinekleri ve atlar? enfekte etme yetene?ine sahiptir ve insanlara sivrisinekler arac?l???yla bula??r.
Olgular genellikle yaz sonunda ve sonbahar ba??nda görülür. Bat? Nil Ate?i, ate?, halsizlik, ba? a?r?s?, döküntü ve lenfadenopati gibi bulgularla karakterize olup virüs ile temas edenlerin yüzde 20’sinde görülmektedir. Kuluçka süresi 2-15 gündür. Virüs ile kar??la?anlar?n yüzde 80’i asemptomatiktir yani bu ki?ilerde hiçbir yak?nmaya rastlanmaz.
Bat? Nil ensefaliti veya menenjiti olarak adland?r?lan a??r klinik tablo ise virüs ile kar??la?an 150 ki?iden 1’inde görülür. Bu hastalarda yüksek ate?, ba? a?r?s?, ense sertli?i, bilinç de?i?ikli?i, konvülziyon, paralizi ve koma gibi bulgular görülür. K?saca belirtmek gerekirse virüs ile temas eden 5 ki?inin birinde klinik hastal?k görülür. Yüzde 1’inden az?nda ise merkezi sinir sistemi hastal???na ili?kin bulgular ortaya ç?kar. Ensefalit ile seyreden a??r kinik tablo tüm ya? gruplar?nda görülmekle birlikte en s?k 50 ya? üzerinde görülmektedir.
Hastal??a özgül bir tedavi olmay?p destek tedavi esast?r. Hastal???n temel bula?ma yolu sivrisineklerdir. Sivrisinekler enfekte ku?larla temas ederek virüsü al?rlar ve insanlar? sokarken de tükürük bezlerindeki virüsü insanlar?n kan?na verirler. Bunun d???nda kan transfüzyonu ve organ nakli s?ras?nda bula??r. ?nsandan insana geçmez, yani hastalar temas ettikleri di?er ki?ilere hastal??? bula?t?rmazlar. Hastal??? geçiren bir ki?i genellikle tekrar hastalanmaz. Risk alt?nda olarak tan?mlanacak grup hastal???n saptand??? yerlerdeki herkestir. Bat? Nil Ate?i’nden korunmak üzere geli?tirilmi? bir a?? yoktur. Bu nedenle hastal?ktan korunman?n tek yolu sivrisineklerle temas?n engellenmesidir.
AA