Tıpta hemoroid, halk arasında mayasıl da denir. Makat veya anüsteki varisleşen toplardamar yumağının şişmesidir.
Basur, makat bölgesindeki damarların genişlemesi yani varisidir. Basurun başlıca nedeni kabızlıktır ve genetik sebepler taşımaktadır. Basurlu hastaların birçoğunda uzun süren kabızlık dönemi vardır ve ailede birçok basurlu birey bulunmaktadır. Basur hastalığı toplumda çok yaygın bulunmaktadır.
Makat bölgesinde 3 ana toplar damar ağı vardır. Bir tane solda, iki tane sağda. Bunlara toplardamar yastıkları denmektedir. Kabızlık nedeni ile bunlar genişler ve iç basurlar oluşur. Zamanla bunlar makat dışına sürüklenir ve dışkılama sırasında dışarı sarkar.
Hemoroid tipleri
Hemoridin en çok iç hemoroid ve dış hemoroid şeklinde iki tipi vardır.
1- Dış hemoroidler anüsün dışında bulunur. Genellikle kaşıntı ağrı ve kanama şikayetleri yapar. İçinde pıhtı oluşursa tromboze hemoroid adı verilir. Üzeri ülserleşirse kanama yapar.
2- İç hemoroidler anüsün içinde yer alır, ıkınmayla makattan dışarı sarkabilir.
Hemoroid çok sık görülen bir durumdur. Hemen hemen 50 yaşına kadar toplumunun yarısı bu hastalıktan muzdarip olmuştur.
Doğuştan gelen nedenler (damar duvarlarının doğuştan zayıf olması gibi) basura yol açabileceği gibi, kötü yaşam tarzı ile de ortaya çıkabilir (düzensiz beslenme gibi). Dışkılamayı kolaylaştırıcı bitkisel çaylar iyi gelebilir. Ancak “Sinameki” kesinlikle tavsiye edilmez.
Bağırsak kanseri, anüs fissürü (çatlak), apse ve fistül denilen hastalıklarla karıştırılmaktadır.