Baldizla Evlilik Turu

Baldızla Evlilik, Evlilik Türleri

Ülkemizin kimi yörelerinde yasaklanmış bir evlilik türü olarak karşımıza çıkmasına karşın (Erdentuğ, 1959: 27, baldıza gerçek bacı gözüyle bakıldığım saptamıştır), bir çok yörede yaygınlığına tanık olduğumuz baldızla evlilik, karısı ölen dul erkeğin, çocuklarına-teyzenin bir yabancıdan daha iyi annelik yappoağı sayıltısından hareketle ergen baldızıyla evlenmesi durumudur. Baldız-enişte evliliği olarak bilinen bu tercihli evlilik, kimi kurallarını da birlikte getirir: Örneğin, baldızın dul yada evlenecek yaşta olması, erkeğin özürsüz ve yeni evlilikten çocuk yapma yetisinden yoksun olmaması gibi. Zira, erkeğin ikinci evliliği de olsa, bu evliliğin meşrulaşması için yeni karısının da anne olması gerek.

Ülkemiz ve ülkemiz dışında kimi yörelerde de var olduğunu bildiğimiz (Polynesia, Schusky, 1965; 16) bu tür evliliklerde üvey anne, yeni kocasının eski çocuklarının teyzesi, çocuklar da yeğenleridir. Enişteyse, onun için yaban olmayan, bildik ve sınanmış bir erkektir. Dul erkek içinde baldız aynı özelliği taşır. Dul erkek kız evinin yine damadı, kızın kardeşlerinin de yine eniştesidir. Zaten iç-içe ve yüz-yüze olan yoğun akrabalık ilişkileri nedeniyle dul erkeğin baldız yerine yabandan kız alması toplumsal değerler bakımından hoş karşılanmaz. Aile sırları, yaşama alışkanlıkları, tarla ve mal ortaklığı gibi nedenler ve bağımlılıklar neredeyse, böyle bir evliliği zorunlu kılmaktadır.