Kışa girerken en çok rastlanan çocuk hastalıklarının başında boğaz ağrısı geliyor. Çocukları daha fazla etkileyen boğaz ağrısı yutkunma zorluğu, yeme- içmede zorlanma, ateş halsizlik gibi şikayetlere neden oluyor. Bu tür şikayetler bademcik iltihabı veya geniz eti olduğu durumların her ikisinde de görülüyor. Peki geniz eti ile bademcik iltihabının arasında ne gibi farklar bulunuyor.
Bademcikler (Tonsil) ve geniz eti (Adenoid) vücudun bağışıklık sisteminin korunmasında etkili olan, lenfosit üretmekle görevli lenfoid dokulardır. Bademcikler boğaz girişinde dil kökünün iki yanında bulunurlar. Geniz eti ise burun arkasındaki geniz bölgesinde yer alır. Bademcik ve geniz eti tarafından üretilen lenfositler ve antikorlar lokal bağışıklık sisteminde yardımcı rol üstlenirler. Baş rolde ise mukozal immünglobülinler ve sistemik üretilen lenfositler bulunur. Bademcikler etrafında bulunan kapsülle yutak kaslarına bağlanırlar, geniz etinin ise bir kapsülü yoktur ve geniz bölgesinde dokuların üzerinde yer alır.
Bademciklerin görevleri nelerdir?
Bademciklerin de her organ gibi bazı görevleri vardır. Ancak bu olmazsa olmaz bir organ değildir. O yüzden doktorların gerekli gördüğü durumlarda bademciklerin alınmasında sakınca yoktur. Özellikle çocuklarda uygulanan cerrahi müdahalelerin çoğunu bademcik ve geniz eti operasyonları oluşturur. Ancak hasta için bademcikler veya geniz eti alınması gerekliliğinin, kanıta dayalı tıbbi nedenlere göre karar verilmesi gerekmektedir.
Bademcikler neden şişer?
Virüs veya bakterilerle enfekte olan bademciklerin boyutunun artması bademcik şişmesi olarak tanımlanır. Bademcik şişmesine eşlik eden şikayetler ise, boğaz ağrısı, ateş, yutma güçlüğü, halsizlik, ağızda kötü koku, boyun bezelerinde şişme olarak sıralanabilir.
Bademcikler ne zaman alınmalıdır?
Gerekli görülen durumlarda her yaşta bademcikler alınabilir. Ancak gece uykuda solunum durma atakları (apne) oluşuyorsa yaş beklenmeden hemen alınır. Diğer hallerde ise bademcik operasyonları için 2,5 yaş sonrası beklenmelidir. Genellikle 3 – 5 yaşlar arası ameliyat için daha fazla tercih edilir. Ancak bademcik operasyonları için zorunluluk oluştuğunda, çocuğun büyümesini beklemek doğru değildir.
Geniz eti operasyonları ise daha ufak yaşlarda yapılabilir. Erişkinlerde de bademcik operasyonu yapılabilir. Fakat erişkin hastalarda operasyon sonrası kanama, ağrı gibi komplikasyonlar daha sık görülür.