Astım Hastalığında Nefes Kontrolü
Derin bir nefes alın. Ciğerlerinizi nasıl hissediyorsunuz? Çok iyi mi? İdare eder mi? Berbat mı?
Bunlar nesnel ölçüt sayılamaz. Uzun süreden beri astımınız olsa bile, akciğerlerinizin farklı zamanlardaki işlevsel durumunu anlamak zordur. Bu belirsizlik sorun yaratır. Çünkü astım ataklarını önlemede akciğerlerin işlevsel durumunu tam olarak bilmek çok önemlidir. Ufukta bir astım atağı belirdiğinde önleminizi almanız için size doğru bilgi verecek bir alet gerekir. Birçok kişi için bu alet doruk akışölçeridir.
Ucuna termometre bağlanmış üflemeli bir çalgıya benzer bir görünüm taşıyan bu alet, ciğerlerinizden havayı ne kadar hızda ve güçte verebildiğinizi ölçer. Akciğerleriniz iyi çalışırken temel alınacak bir ölçüm yapılır. Bu değeri bilirseniz, akciğerlerinizdeki birazcık kötüleşmeyi bile saptayabilirsiniz. Böyle bir gelişme ilaçlarınızı kullanmak, yaptığınız egzersizi hafifletmek ve belki de hekiminize başvurmak için uyarıcı olabilir.
Hekiminiz doruk akışölçeri kullanmanızın gerekip gerekmediğini, eğer gerekiyorsa tam olarak nasıl kullanacağınızı size söyleyecektir. Yine de bu aleti kullanma yöntemini ana hatlarıyla anlatalım.
Önce akciğerlerinizde sorun yokken ölçümler yapın. Bunun için doruk akışölçerinin kullanma kılavuzuna uyun . İşlemi üç kez yineleyin ve her seferinde ulaşılan değerleri kaydedin. Sonra bunların ortalamasını alın. Elde ettiğiniz sayıyı artık ilerideki ölçümler için referans olarak kullanacaksınız. Referans değer kişiden kişiye değişir. Dolayısıyla başkalarıyla karşılaştırma yapmanın bir anlamı yoktur. Yalnızca normal koşullar altında ciğerlerinizden en çok ne kadar hava verebildiğinizi gösteren bir ölçümdür bu.
Bundan sonra sabah ve akşam olmak üzere her gün iki ayrı ölçüm yapın. Ölçümler astım ilacını almadan önce yapılmalıdır. Her seferinde ölçümü üç kez yineleyin ve en iyi sonucu kullanın. Bu değer, referansın yüzde 80-100’ü arasındaysa yeşil ışık yanmış demektir; normal yaşamınızı sürdürün. Yüzde 50-80 arası tehlike demektir. Akciğerleriniz en iyi biçimiyle çalışmadığından, biraz tempo düşürmeniz gerekir. Hekiminizin astım atakları başladığında kullanmanızı istediği bir “kurtarıcı” inhaler varsa, onu kullanma zamanı gelmiştir. Bu ilacı kullandıktan sonra birkaç dakika kendinizi rahat bırakın; ardından yeni bir ölçüm yapın. Yeniden normal kapasitenin en az yüzde 80’ine ulaştığınızda, normal yaşantınıza kaldığınız yerden devam edebilirsiniz.