Asepsi ve Antisepsi Nedir

Asepsi ve Antisepsi Nedir

Viyanada, Maria Theresa’nm yaptırmış olduğu hastanede jinekoloji servisinde asistan olarak çalı­şan Macar asıllı Philipp (Macarca Fulop) İgnaz Semmehveiss çok iyi bir gözlemci idi. Hastanede yapılan doğumlardan sonra enfeksiyon ve ölümlerin evde yapılan doğumlardan daha fazla olduğu­nu farketti. Hastanede enfeksiyonla ölmüş bir has­taya otopsi yaparken bir meslektaşı parmağını kes­miş ve aynı belirtiler ile ölmüştü.

Kliniğin bir servisinde hastalar tıp talebeleri ta­rafından izleniyordu ve mortalite % 11 idi. Diğer servis, ebeler tarafından izleniyordu ve mortalite % 3 idi. Tıp öğrencileri otopsilere de katılıyordu. Sem-mehveiss, hastaların ölümüne sebep olan madde­nin talebelerin parmakları ile taşındığına inanıyor­du. Tıpkı, otopsi sırasında parmağından yaralanıp ölen meslektaşı gibi.

Bu gözlemlerine dayanarak doğumlardan öce hekimlerin ellerini yıkadıktan sonra klorlanmış ki­reç solüsyonu içinde tutmalarım ve yıkamalarını sağladı. Aletleri antiseptik solüsyon içinde bekletti (1847). Bu uygulamadan bir yıl sonra ölüm oranı­nın çok düştüğünü saptadı (Bu sayıları yıllık ista­tistiklerle kanıtlamıştır). 1861’de yaptığı yayında enfeksiyon ve ölüm sebebinin eller ve aletler ile ta­şman hayvansal bir maddeye bağlı olduğunu savu­nuyordu. O tarihte henüz mikrop ve bakteri kavra­mı yok idi. Semmehveiss, böylece enfeksiyon nede­ni kavramını ve istatistiği hekimliğe sokan ilk kişi olmuştur. Semmelweiss, garip bir şekilde, septik bir parmak yaralanması nedeni ile öldü (1865); meslekdaşları tarafından anlaşılmadan ve belki de aşağılanarak, bir akıl hastanesinde.

Aynı yıl Glasgow’da Joseph Lister araştırmalara başladı. Yara tedavisi için Fenol kullanılıyor, hava­ya bile Fenol püskürtüyordu. Bu çalışmaları yalnız klinik gözlemlere dayanıyordu; sonuçları 1867’de Lancet dergisinde yayınlandı.

Lister’in abartılı antisepsi uygulamasına karşı çıkanlar da vardı. Lawson Tait aletlerde, giyimde, kompreslerde ısı veya kimyevi antisepsiye karşı ameliyat sahasında formol yerine aseptik serum fizyolojik kullanılmasını ve dokuya saygı gösteril­mesini savunuyordu. Antisepsiye ek olarak aseptik cerrahi yöntemlerini benimsiyor saçları koruyan takke ve maske kullanıyordu.

W. Halsted’in akıllı ve çok becerikli başhemşire­si Caroline Hampton’un elleri antiseptik maddeler­den tahriş oluyor ve çalışmasını önlüyordu. Hals-ted araba lastiği yapan bir fabrikaya lastik eldiven sipariş ettti. Eldivenler hem daha kolay sterilize ediliyor, hem de hasta ve cerrahı daha iyi koruyor­du. Zaman içinde giderek ameliyat ekibinde herkes eldiven kullanmaya başladı. Ameliyatta eldiven kullanımının böyle romantik bir öyküsü vardır; Halsted o zarif hemşiresi ile evlenmiştir.