Gastroözofageal reflü (GÖR), mide içeriğinin aşağı özofageal sfinkterden (AÖS) daha yukarıya özofagusa doğru geri kaçmasıdır. Her sağlıklı bireyde, günlük yaşamı içinde, herhangi bir yakınmaya yol açmaksızın reflü olabilir.
Mide salgıladığı asit nedeniyle pH=1.5-2 dolayında bir iç ortama sahiptir. Özofagusun pH’sı ise nötraldir (pH=6.0-7.0). Gastroözofageal reflü olduğunda özofagustaki pH şiddetle düşer.
Gastroözofageal reflü, iki farklı biçimde ortaya çıkar: normal (fizyolojik) ve anormal (patolojik) reflü. Normal reflü, özofagus korunma mekanizmaları yoluyla kolaylıkla etkisiz hale getirilir. Kalıcı bir etkisi yoktur, genellikle herhangi bir yakınmaya yol açmaz. Anormal reflü ise, gastroözofageal reflü hastalığı (GÖRH) olarak adlandırılan bir dizi, yakınma, bulgu ve soruna yol açabilir. Bireyin bir yakınmasının bulunmaması, yan etki veya sorunlarının olmadığı anlamına gelmez.
Normal reflü
Genellikle yemeklerden sonra gelişir.
Yakınmalara yol açmaz.
Genellikle kısa sürelidir.
Uyku sırasında normal reflü seyrektir.
Anormal reflü
Genellikle sık ve uzun sürelidir.
Gündüz ve gece boyunca farklı zamanlarda ortaya çıkar.
Yakınmalara yol açar.
Özofagus mukozasında yangı (inflamasyon) ve hasara yol açabilir.
Gastroözofageal reflü hastalığı
GÖRH, asitli mide içeriğinin anormal reflüleri sonucu gelişir. GÖRH’nin gelişmesinde rol oynayan çok sayıda etken vardır.
Aşağı özofageal sfinkterin yetmezliği
Gelip geçici AÖS gevşemesi
Özofagusun asit kleransında (geri süpürme) yetmezlik veya bozukluk
Normal reflünün aşırı boyutlara taşınmasına yol açan mideye ait nedenler.
GÖRH Yakınmaları
GÖRH’nin çok farklı yakınma ve bulguları olabileceği gibi, hiçbir rahatsızlığı bulunmayabilir. Yakınmaların şiddeti ile reflü hastalığının boyutu arasında bir ilişki de yoktur. GÖRH düşündürecek yakınmalar şunlardır:
Göğüs ağrısı
Kalp yangısı
Ağıza acı su gelmesi (asit regürjitasyonu)
Yutma zorluğu (disfaji)
Boğaz ağrısı, yanması: farenjit
Ses kısıklığı: Larenjit
Kronik öksürük
Nefes darlığı, hava açlığı atakları: astım
Ağız, dil, dişe ait yakınmalar (yaralar, diş çürükleri, diş eti hastalıkları)
Yukarıda sayılan yakınmaların varlığı nedeniyle GÖRH düşünülen olgularda; başta özofagus kanseri olmak üzere peptik ülser, iskemik kalp hastalığı, safra kesesi taşı veya diğer özofajit nedenlerinin bulunmadığı mutlaka araştırılmalıdır.
Prof. Dr. Zafer Malazgirt
Stendal C Practical Guide to Gastrointestinal Function Testing Blackwell Science 1997, pp 47