Anjiyografi anjiyografik işlemler

Anjiyografi vücut damarlarının görüntülenmesi demektir. Damar içine röntgen ışınlarını diğer dokulara göre daha fazla emen ve kontrast madde olarak tanımlanan ilaç verilerek, DSA denilen röntgen cihazları yardımıyla gerçekleştirilir. Anjiyografi sayesinde organları besleyen damarlar görüntülenerek damar hastalıkları veya bu damarlardan beslenen organlara ait tanı koydurucu bilgiler edinilir.

Teşhis amaçlarının yanında tedavi amaçlı da kullanılabilir. Anjiyoplasti bunun klasik bir örneğidir. Bu sayede cerrahi tedavi gerektiren birçok hastalık, cerrahi ve genel anestezinin riskleri olmaksızın tedavi imkanı bulmaktadır.

√ Hazırlık:
Anjiyografi işlemi öncesi gece yarısından sonra sabah alınması zorunlu ilaçlar dışında birşey yenilip içilmemelidir. Eğer kanı sulandırıcı ilaç kullanıyorsa (aspirin, warfarin gibi) işlem öncesi ilgili hekime danışılmalıdır. İşlem öncesi hastanın böbrek fonksyonlarının bilinmesi de önemlidir. Ayrıca kasık tüy temizliği işlem öncesi yapılmış olmalıdır.

√ İşlem:
Anjiyografi öncesi hastaya özel önlük giydirilir ve hasta anjiyografi masasına yatırılır.Tercihan sağ kasıktan cilt temizliğini takiben lokal anestezi sonrası özel kateter yardımıyla damar içine girilerek kontrast madde verilip damarlar görüntülenir. Bu sırada lokal anestezi yapıldığı için hasta işlemi hissetmez.
 Anjiyografik işlemler:

 Tanıya yönelik:
• Kol ve bacak damarlarının görüntülenmesi
• Karın içi organ damarlarının görüntülenmesi
• Beyin damarlarının görüntülenmesi
• Akciğer damarlarının görüntülenmesi
• Kalp damarlarının görüntülenmesi

Tedaviye yönelik :

Anjiyoplasti:
Dar veya tam tıkalı damarların tekrar açılması için yapılır. Bacak damarlarındaki tıkanmalar, tansiyon yükselmesine neden olan böbrek damarı tıkanıklıkları bu yolla radyologlar tarafından tedavi edilebilirler. İşlemlerde genel anestezi uygulanmaması önemli bir avantajdır.

√ Anjiyo embolizasyonlar:
Anormal damar yumaklarının, damarlarda oluşan baloncukların ya da anormal kanlanma gösteren kanser dokularının damarlarının tıkanması işlemidir. Radyologlar tarafından yapılan bu işlemlerle de, ancak cerrahi tedavisi olan hastalıklar lokal anestezi ve anjiografi yöntemiyle tedavi edilebilmektedir.

√ TIPS (Transjuguler intrahepatik porto-kaval şant):
Son dönem karaciğer hastalığında mide varis kanamasının tedavisinde kullanılan boyun damarından yanlızca bir kateter ile girilerek damarlar arası kan geçişini sağlayan ameliyata alternatif bir yöntem.

√ İnferior vena kava filtresi yerleştirilmesi:
Bacak damarlarından ana toplar damar (inferior vena kava) yoluyla akciğerlerinde sık sık pıhtı tıkanması olan hastalarda, ana toplar damar içine kasıktan kateter yardımıyla girilerek pıhtı geçişini engelleyici filtre yerleştirilmesi işlemidir.

√ İşlem sonrası:
İşlem sonrası kateter takılan bölgenin temizliği ve pansumanını takiben hastalar ortalama 2-4 saat yatarak takibe alınırlar ve eve gönderilmeden önce bilgilendirilerek kontrollere çağırılırlar.

√ Komplikasyonlar:
• Başlıcaları kontrast madde allerjisi, lokal anestezik madde allerjisi ve kanamadır. Kullanılan kontrast madde miktarı modern anjiografi cihazlarıyla en aza indirgenmiştir. Allerji olup olmadığı önceden hastayla konuşularak belirlenebilir. Ancak bazı durumlarda ilk kez allerji oluşabilir. Oran oldukça düşüktür. Böyle bir durumda gerekli ekipmanlar anjiografi bölümünde hazır bulundurulur.

• Kanama için önceden kan testleri yapılır. Anormallik varsa işlem yapılmaz. Mutlaka yapılması gerekliyse gerekli tedbirler alınarak işleme başlanır. işlem sonrasında kanama ihtimaline karşı hastalar belirli süre gözlem altında tutulur